EYT beş saatte oybirliğiyle yasalaştı: EYT’liler ilk maaşı nisanda alacak

Kamu, belediyeler ve özel sektörde 5 milyona yakın çalışanın merakla beklediği Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) hakkındaki düzenlemeyle ilgili kanun teklifi, TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilerek yasalaştı. Sigorta başlangıcı 9 Eylül 1999 öncesi olanların yararlanacağı düzenleme kapsamında emekliliği hak edenlerin ortalama maaşı 8 bin 733 TL olarak hesaplandı. Başvuru işlemleri ise e-Devlet üzerinden yapılabilecek. Nisan ayından itibaren de emeklilik hak edilecek.

Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda değişikliğe neden olan EYT teklifi, önceki gece yarısı Genel Kurul’da beş saatlik bir görüşmenin ardından, salondaki 395 milletvekilinin tamamının kabul oyu ile yasalaştı. Yasa, Cumhurbaşkanı onayının ardından Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girecek. 2023 yılı için 2 milyon 250 bin çalışanın emeklilik maaşına hak kazandığı kanun, şunları getiriyor:

30 GÜN İÇİNDE YENİDEN BAŞLARSA İNDİRİM

Kanunda emeklilikte de çalışmaya devam eden EYT’liler için özel bir düzenleme mevcut. Buna göre, 8 Eylül 1999 tarihi dahil olmak üzere bu tarihten önce sigortalı sayılanlardan, emeklilik gerekçesiyle işten ayrılanlar aynı işyerinde 30 gün içinde yeniden işe başlarsa, işveren 5 puan daha az Sosyal Güvenlik Destek Primi ödeyecek. Bu süre yasanın komisyon görüşmelerinde 10 gün olarak öngörülmüştü. TBMM Genel Kurulu’nda verilen önergeyle bu süre 30 güne çıkarıldı.

Böylece normal olarak emekli olan bir çalışan için yüzde 32 prim ödenirken, EYT’li bir çalışan için aynı işyerinde devam ettiği müddetçe yüzde 27 prim ödenecek. Sigortalının bu işyerinden ayrılması veya başka bir işyerinde işe başlaması durumunda, 5 puanlık indirim kullanılamayacak.

ORTALAMA AYLIK 8 BİN 733 TL

- Gelecek yıllarda şartları tamamlayanlarla birlikte toplam rakam 4.8 milyon kişiye ulaşacak. EYT kapsamındaki SSK’lıların yüzde 87’si halen çalışıyor. Verilecek teşviklerle bu kişiler çalışmaya devam edebilecek.

- Ortalama aylık tutarı SSK’dan emekli olacaklar için 7 bin 797 TL, BAĞ-KUR’dan emekli olacaklar için 5 bin 811 TL, Emekli Sandığı’ndan emekli olacaklar için 12 bin 389 TL. Bunların ortalaması 8 bin 733 TL olarak hesaplanıyor.

- EYT’den emekli olacaklar e-Devlet üzerinden elektronik ortamda başvuru yapabilecek.

- Düzenlemenin 2023 yılında SGK’ya maliyeti 144.7 milyar TL, kamu personeli bütçe maliyeti de 49.7 milyar TL olarak hesaplanırken, toplam merkezi bütçe maliyetinin ise 194.4 milyar TL olduğu belirtildi.

- Bu yıl emekli olabilecek 2.2 milyon kişinin 1.7 milyonu 4A’lı (SSK’lı), 89 bini Bağkur’lu, 496 bini ise 4/C’li (Emekli Sandığı).

ORTALAMA YAŞ 48.5

- Yaş şartının kaldırılmasıyla birlikte emekli olabilecek 2.2 milyon sigortalının ortalama yaşı 48.5 ve ortalama emekliliğe kalan süreleri 6.3 yıl. Mevcut durumda yıl içinde emekli olanların ortalama yaşı kadınlarda 54.1, erkeklerde ise 54.3.

- Martta başvuracak vatandaşlar, talepte bulundukları tarihi takip eden aybaşında emekli aylığına hak kazanabilecek. Bu nedenle mart ayında başvuracakların emekli aylıkları, nisan ayından itibaren geçerli olacak.

- Kamu kurum ve kuruluşlarında kadroya alınan işçiler, il özel idareleri ve belediyelerle bağlı kuruluşlarda ve bunların üye olduğu mahalli idare birliklerinde, birlikte veya ayrı ayrı sermayenin yarısından fazlası il özel idareleri, belediyeler ve bağlı kuruluşlarına ait şirketlerde işçi statüsüne geçirilenlerin; emeklilik, yaşlılık veya malullük aylığı almaya hak kazanmaları halinde, çalıştırıldıkları kamu kurum ve kuruluşları veya şirketlerce iş sözleşmelerinin feshedilmesini zorunlu tutan düzenlemeler de yürürlükten kaldırılacak.

E-DEVLETTEN BAŞVURU NASIL YAPILACAK?

- e-Devlet sistemine giriş yapıldıktan sonra arama kısmına aylık, emekli ve gelir kelimelerinden birini yazdıktan sonra çıkan sonuçlardan “gelir, aylık ödenek talep belgesinin verilmesi” bölümüne tıklanacak. Sonra gelen ekranda “yeni başvuru” sekmesi tıklanacak. Tahsis talep türü olarak ise “yaşlılık aylığı” seçilecek. SSK kapsamında aylık talep edecekler 4A SSK, Bağkur kapsamında ise 4B Bağkur seçilecek. Sonra altta yer alan “başvur” butonu tıklanacak. TC kimlik numarası, ad-soyad bilgileri ve ikametgah adresi ekrana otomatik geliyor. Maaş ödemesinin yapılacağı banka seçilerek açıklama kısmına bankanın talep edilen şubesi yazılacak. Diğer iletişim bilgileri de doldurulacak. “Aylık alıyor mu?” sorusunda da evet ya da hayır cevabı mutlaka işaretlenecek. Sonra “ileri” butonuna basılacak ve “başvur” butonuna basılarak bilgiler SGK’ya gönderilmiş olacak.

BİLGİN: PANİĞE GEREK YOK

- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, TBMM’de AK Parti grup toplantısı öncesi basın mensuplarının sorularını yanıtladı. Bilgin EYT’ye ilişkin, “Buruk bir sevinç yaşıyoruz. Emekli olacaklara hayırlı olsun. Meclis Genel Kurulu’nda yasalaşan düzenleme Resmi Gazete’de yayımlandıktan sonra müracaat edecekler. Herhangi bir endişeye gerek yok, panik yapmaya gerek yok. Kimse hak kaybına uğramayacak” dedi.
Bakan Bilgin, “İlk maaşlar nisanda mı alınacak?” sorusu üzerine, “Tabii, yasal süreç öyle başlıyor. Resmi Gazete’de yayımlandıktan sonra ilk ayın başında maaşlar müracaatlara göre ödenecek. Panik yapmaya gerek yok. e- Devlet üzerinden müracaat edebilirler, bir sorunla karşılaşırlarsa e-Devlet üzerinden, ki karşılaşmayacaklarını zannediyorum, o zaman bizzat giderek müracaat edebilirler. Mart ayı içerisinde bu olur” dedi.