Eve dönüş harekatı

1841’den beri hizmet veren firmanın 9 bini İngiltere’de olmak üzere yaklaşık 20 bin çalışanı işsiz kalma tehlikesi ile karşı karşıya. Diğer bir önemli sorun her yıl 16 ülkede 19 milyon kişiye turizm hizmeti veren şirketin müşterilerinin durumu. Türkiye de dahil olmak üzere şu anda şirketle anlaşarak tatile çıkan turist sayısının 600 bin olduğu ve bu kişilerin 150 bininin acil olarak, 450 bin kişinin ise kademeli olarak ülkelerine geri dönmeleri için büyük çapta bir operasyonun başlatılması gerekiyor. Bu dev işlemin yapılabilmesi için İngiliz hükümeti başta olmak üzere birçok devlet ve sigorta şirketi harekete geçmiş durumda. İngiltere Başbakanı Boris Johnson, İngiliz tatilcileri evlerine getirmek için ellerinden geleni yapacakları sözünü verdi.

BAŞBAKAN SÖZ VERDİ

Şirketin batmasıyla İngiliz hükümeti devreye girerken İngiltere Başbakanı Boris Johnson, tatil beldelerinde mahsur kalan vatandaşlarına söz verdi. İspanya, Yunanistan, Türkiye, Dubai, ABD gibi dünyanın farklı ülkelerindeki tatilcilerin ülkeye getirileceklerini ifade eden Jonhson, “Son derece zor bir durum ve tabii ki şu anda evlerine dönmekte zorlanan Thomas Cook müşterilerini düşünüyoruz. Öyle ya da böyle, devlet yolda kalan tatilcilere yardım etmek için elinden geleni yapacak” dedi. Thomas Cook'un sahibi olduğu Condor, seferlerini devam ettireceklerini açıkladı. Condor yayınladığı basın açıklamasında, “Condor bir Alman şirketi olarak faaliyetlerine devam ediyor. Likidite kısıtlamalarını önlemek için Condor, şu anda Federal Hükümet tarafından incelenmekte olan devlet garantili bir köprü kredisine başvurdu” denildi.

BAKANLIK UYARDI

Thomas Cook ile ilgili olarak Kültür ve Turizm Bakanlığı da devreye girdi. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın resmi sosyal medya hesabından şu açıklama yapıldı: “İngiltere operasyonlarını durdurma kararı alan Thomas Cook, Almanya, Rusya ve Nordic’de faaliyetlerine devam etmekte. Bugün itibariyle Thomas Cook İngiltere’nin ülkemizde 21 bin 33 konaklamalı misafiri bulunmakta. Thomas Cook İngiltere misafirlerinin konaklamalarına ilişkin tüm ödemeleri ATOL (İngiltere Kamu Otoritesi) güvencesindedir. İşletmelerinde, Thomas Cook İngiltere misafiri konaklayan otellerin bu misafirlerinden ücret talep etmesi, odayı boşalttırması durumunda haklarında yasal işlem başlatılacaktır. Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı arasında Thomas Cook İngiltere’nin faaliyetlerinden zarar görebilecek işletmeler için üzerinde çalışan ‘Kredi Destek Paketi’ en kısa sürede hayata geçirilecek.”

ANTALYA’DA KRİZ MERKEZİ

Türkiye’deki mağdurlar için de Antalya Valiliği tarafından kriz merkezi oluşturuldu. Antalya Valiliğinden yapılan açıklamada, “Ülkemize ve özellikle de Antalya’ya binlerce turist getiren İngiliz tur operatörü Thomas Cook’un iflas etmesi üzerine, bu operatörle şehrimize gelen çok sayıda misafirimizin mağduriyet yaşama ihtimali doğmuştur. Muhtemel mağduriyetlerin yaşanmaması ve misafirlerimizin sağ salim ülkelerine dönebilmesi için Antalya Valiliğimizce kriz merkezi oluşturulmuştur” denildi. 

50 MİLYON EURO’LUK PAKET HAZIRLAYABİLİRİZ

KÜLTÜR ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Türkiye’de tatilini yaparken batan Thomas Cook tur operatöründen dolayı misafirlerin mağdur edilmeyeceğini ve otellere de kredi paketi kullandırılacağını söyledi. Ayrıca Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’la görüşme yaptığını belirten Bakan Ersoy, etkilenen kuruluşlara kredi paketi hazırlığı içinde olunduğunu ve 50 milyon Euro’luk bir paketin hazırlanabileceğini söyledi. Bakan şunları belirtti: “48 saat içinde Almanya için karar netleşecek. Daha sonra diğerleri netleşecek. Eğer Almanya’da operasyon durdurma işlemi yaparsa o zaman 40 bin yolcu etkilenecek. Nordik etkilendiğinde 80 bin olacak yolcu sayısı. Her ülkenin kendi kurtarma operasyonu var. İnşallah İngiltere ile sınırlı kalır diye düşünüyoruz. Kontrollü şekilde tahliyeler yapılıyor. 700 bin civarında sezonda müşterisi vardı.”

TURİZMCİLER: KİMSEYİ MAĞDUR ETMEYİZ

Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) Başkanı Osman Ayık: Bu konularda deneyimli bir ülkeyiz, geçmişte de buna benzer olayları yaşadık. Bu krizden de inşallah yüzümüzün akıyla çıkacağız ama burada tabii ki desteğe ihtiyacımız var. Müşterilerimizi elimizden geldiğince mağdur etmeyeceğiz.

Güney Ege Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği (GETOB) Başkanı Bülent Bülbüloğlu: Birinci önceliğimiz otellerimizdeki Thomas Cook misafirlerini sağ salim ülkelerine ulaştırmak. Turistleri mağdur etmeden ülkelerine göndermeye çalışıyoruz. Hiçbir turisti mağdur etmeyeceğiz. Biz misafirperver bir ülkeyiz.

Marmaris Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mutlu Ayhan: Marmaris’te konaklayan Thomas Cook müşterilerine tatillerinin sonuna kadar Türk misafirperverliğine yakışan bir biçimde hizmet vermek ve bu hadiseden etkilenmemelerini sağlamak bu sürecin en sağlıklı şekilde atlatılmasına yardımcı olacaktır.

Fethiye Otelciler Birliği Başkanı Bülent Uysal: Otellerimizdeki müşteriler İngiliz Sivil Havacılık Kurumu’nun gönderdiği boş uçaklarla dönmeye başladı. Otelcilerin alacaklarıyla ilgili durum tespiti yapıldıktan sonra Kültür ve Turizm Bakanlığının desteği ve öncülüğünde İngiltere’den alacaklar için de girişimlerde bulunulacak.

Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) Başkanı Firuz Bağlıkaya: Otellerin ve hizmet sağlayıcılarının, Thomas Cook’tan önemli miktarda alacakları var. Bu durum, bu sezonun yanı sıra bir sonraki sezonu da derinden etkileyecek. Dayanışma ve hükümetin desteğiyle bu krizi de atlatacağımıza inanıyorum.

İFLAS SÜRECİ NASIL BAŞLADI?

Yaşadığı ekonomik zorluklar nedeniyle zaman içinde borçlarını yönetmekte zorlanan şirketin Mayıs 2019’da 1.2 milyar sterline yükselen borcu için önce ana ortak, daha sonra ise İngiliz hükümetine başvuruldu.

Thomas Cook’un en büyük hissedarı Çinli Fosun Grubu liderliğindeki 900 milyon sterlinlik kurtarma paketinin hissedarlar tarafından kabul görmemesi üzerine son çare olarak İngiliz hükümetinden destek istendi.

Hafta sonu süren kurtarma görüşmelerinde, hükümetten talep edilen desteğin “ticari faaliyetleri nedeniyle gelecekte zor durumda kalabilecek şirketlere örnek teşkil etmemek” için alınamaması üzerine şirketin iflasının açıklandığı belirtildi.

Kurtarma görüşmelerinin başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından 178 yıllık Thomas Cook’un ticari faaliyetlerine son verilirken, İngiliz Sivil Havacılık İdaresi, ülkeleri dışında bulunan 150 bin Thomas Cook müşterisi için geri dönüş programı başlattı.

THOMAS COOK NEDEN BATTI?

ŞİRKETİN iflasıyla ilgili olarak birçok farklı yorum yapılıyor. Ancak ilk sırada tatil tercihlerindeki değişim gösteriliyor.

Tatilciler artık deniz, kum güneş yerine şehir tatilini tercih ediyor.

Thomas Cook’un tüm dünyada 600’e yakın ofisi bulunuyor, ancak müşteriler artık internet üzerinden tatil alıyor. Bu da yüksek ofis maliyetleri nedeniyle şirketi zora sokuyor.

En büyük sorunlardan biri de kötü yönetim ve yanlış anlaşmalar. Şirketin karşı karşıya olduğu devasa borca rağmen yöneticilere son beş yılda 20 milyon sterlin ikramiye ödemesi yapıldı.

1841
Dünyanın en eski tur operatörü Thomas Cook’un kuruluş yılı

150 BİN
Acil ülkelerine dönmesi gereken turist sayısı

450 BİN
Kademeli olarak ülkelerine dönecek turist sayısı

560
Thomas Cook’un toplam ofis sayısı

20 BİN
İflas eden şirketin toplam çalışan sayısı

6 BİN OTEL
Şirketin iflasıyla dünyada zarar görmesi beklenen otel sayısı

11 MİLYON
Şirketin yıllık toplam tatil paketi satışı 

12 UÇAK DALAMAN’DA

İngiliz tur operatörü Thomas Cook’un iflasının ardından, Muğla’nın bazı ilçelerinde tatillerini yapan İngiliz turistlerin ülkelerine dönebilmeleri için İngiliz Sivil Havacılık Kurumu’nca görevlendirilen biri A-380 tipi toplam 12 yolcu uçağı dün Dalaman Havalimanı’na indi.

MÜŞTERİLERİ FİNANSAL KORUMA ALTINDA

THOMAS Cook’tan tatil satın alıp, seyahate çıkanlar Air Travel Organiser Lisansı (ATOL) koruması altında. Paket tatiller ve uçuşlar satan her İngiliz seyahat şirketi yasa gereği ATOL’u yaptırmak zorunda. Çünkü, İngiltere ve Avrupa hukuku, tur şirketlerinin sattıkları paket turlarını finansal olarak korumalarını zorunlu kılıyor. İngiltere merkezli şirketler ATOL programı ile bu korumayı alıyor. Diğer Avrupa ülkelerinin ise kendine has korumaları var. ATOL, aslında tam bir sigorta değil, finansal koruma ve bu korumada bir fon şeklinde yönetiliyor; Türkiye’deki paket tur benzeri korumayı sağlıyor. Bu sistem sayesinde Thomas Cook’tan tatil ve rezervasyon yapanlar ATOL koruması altında ve yurtdışında mahzur kalmıyorlar, ceplerinden de herhangi bir ödeme yapmıyorlar. Tur şirketi alım satımını durdurursa, yani iflas ederse devreye ATOL giriyor ve tur satın alan kişilerin geri dönmesini sağlıyor. ATOL kapsamında tur satın alan her kişi 2.50 pound ödüyor. Bu sayede tıpkı Thomas Cook’ta olduğu gibi tur şirketi iflas ettiğinde ATOL sistemi müşterilerin zararını karşılıyor. Eğer tura çıkılmamışsa da tur programı iadesini sağlıyor. Ancak ATOL’un karşılamadığı durumlar da var. Eğer tüketici ayrı ayrı uçuş ve konaklama rezervasyonu yaptırmışsa bu ATOL sistemine girmiyor, dolayısıyla yurtdışında mahsur kalan turistler bu sistem yararlanamıyor. (Noyan DOĞAN) 

ALMANLAR TUNUS’TA REHİNE GİBİ TUTULUYOR

THOMAS COOK’un iflasıyla Almanya’da mağdur sayısı 140 bin olarak tahmin ediliyor. Mağdurlar arasında Türklerin sayısı ise tam olarak bilinmiyor. Thomas Cook’un iflasıyla bir grup Alman turist Tunus’ta rehine gibi otelde tutuluyor. Turistlerin oteldeki konaklama ve diğer giderlerinin karşılığı olan ücret ödenmeyince, otel sahibi turistlerin oteli terk etmesine izin vermiyor. Turistler Alman hükümetinin kendilerine yardım etmesini bekliyor. (Ali VARLI / BERLİN)

50 BİN TURİST YUNANİSTAN’DA KALDI

Thomas Cook’un iflası, 20 bini Girit adasında büyük bölümü İngiltere vatandaşı 50 bin turistin Yunanistan’da mahsur kalmasına yol açtı. İngiliz Sivil Havacılık kurumu, büyük bölümü İngiltere vatandaşı olan turistlerin ülkelerine dönebilmeleri için dün Yunanistan ile hava köprüsü kurdu. İngiltere’den, Zakinthos adasına 7, Korfu adasına 6 İstanköy (Kos) adasına da 2 yolcu uçağı gönderildi. İlk aşamada 3 gün içinde 20 binden fazla turistin ülkelerine dönmeleri hedefleniyor. (Yorgo KIRBAKİ/ATİNA)