Oluşturulma Tarihi: Ocak 14, 2006 00:00
Konut fiyatlarında yaşanan hızlı yükseliş, yatırım amaçlı ev almayı cazip olmaktan çıkarmaya başladı. MasterCard’ın 11 ili kapsayan araştırmasının sonuçlarına göre, yatırımlarını değerlendirmek için ev almak isteyenlerin oranı haziran ayında yüzde 28 iken aralık ayında yüzde 23’e geriledi. Aynı dönemde otomobil tercihi ise yüzde 18’den yüzde 21’e yükseldi.
MASTERCARD’ın geleneksel araştırması Masterindex’in Aralık 2005 sonuçlarına göre son 6 ayda konuta ilgi azalırken, otomobile ilgi giderek artıyor. 11 ilde 1000 kişilik bir örnekleme grubu üzerinde yapılan araştırmada "Elinize fazladan 20 bin
dolar geçmesi durumunda bu parayı nasıl değerlendirmeyi düşünürsünüz" sorusunda yüzde 23 ile "ev alırım" yanıtı birinci sırada yer alırken, yüzde 21’le otomobil ikinci sırada bulunuyor.
Sonuçlar altı ay önceki araştırmayla karşılaştırıldığında ise konuta ilgi de büyük bir düşüş yaşandığı ortaya çıkıyor. Haziran 2005’te "bu parayla konut alırım" diyenlerin oranı yüzde 28 iken, Aralık’ta bu rakam yüzde 23’e düşmüş durumda. Diğer taraftan "otomobil alırım" ve "tasarruf yaparım" diyenlerin oranında ise dikkat çekici bir artış var. Bu da konut fiyatlarındaki aşırı yükselişe bağlanıyor.
KADINLAR EVDEN YANA: Cinsiyetlere göre bakıldığında ise kadınların yüzde 27 ile ev almayı birinci tercih olarak belirlerken, erkeklerin birinci tercihi ise yüzde 26 ile otomobil. Ayrıca sosyo-ekonomik düzey arttıkça tercih evden otomobile doğru kayıyor. C-DE gibi alt gelir gruplarında yüzde 28’lerle ev alımı birinci sırada yeralırken, A-B üst gelir grubunda yüzde 30 ile otomobil birinci tercih oluyor.
AKDENİZLİ GİRİŞİMCİ:
Masterindex sonuçları bölgelere göre de farklılıklar gösteriyor. Doğu ve Güneydoğu bölgelerinde yüzde 37 ile ev/daire birinci sırada yeralırken, bunu yüzde 18’le iş kurarım, yüzde 14 ile otomobil takip ediyor. Akdenizde ise girişimci ruh ağır basıyor. Bu bölgede yüzde 23’le "yeni iş kurarım" cevabı ağırlık kazanıyor. Bu tercihi yüzde 16’la ev, yüzde 14 ile otomobil izliyor. Ege ve Marmara Bölgesi’nde ise yüzde 19 ile ev ve otomobil eşit oranlarda tercih edilmiş. Konutu bu bölgede yüzde 15 ile tasarruf izliyor. Karadenizliler ise bu konuda biraz kararsız, yüzde 21’i otomobil, yüzde 20’i ev ve yüzde 20’i "tasarruf ederim" cevabını vermiş.
GENÇLER EĞLENMEK İSTİYOR: Veriler incelendiğinde söz konusu tutarı eğitime, gezi, tatil, eğlenceye ya da otomobile ayırmayı tercih edenlerin oranının genç yaş gruplarında daha yüksek olduğu dikkat çekiyor. Buna karşılık, bu tutarı sağlığa ayıracağını belirtenlerin oranı genelde yüzde 11 iken bu oran 45-54 yaş grubunda yüzde 17’ye, 55 yaş üstü grupta ise yüzde 27’ye çıkıyor.
Ev almak isteyenlerin yüzde 4’ü ’Mortgage’yi bekliyorARAŞTIRMA bu yıl eklenen bir soruyla, tüketicilere ev satın almak için hangi yöntemi tercih edecekleri soruldu. Buna göre katılımcıların yüzde 37’si banka kredisiyle ev almayı tercih ettiklerini belirttirken, yüzde 34’ü kendi birikimlerini değerlendirmeyi düşünüyor. Yüzde 13’ü ise ailenin ya da yakınlarından birinin birikimlerinden yararlanmayı planlıyor. Yüzde 12’si toplu konutlara başvuru yapmayı düşünürken, mortgage sisteminden yararlanmayı düşünenlerin oranı yüzde 4’te kalıyor. Bu da mortgage sisteminin halen Türkiye’de yeterince anlaşılmadığının bir göstergesi olarak kabul ediliyor.
KADINLARIN TERCİHİ Ev alım yöntemleri kadın ve erkekler arasında da farklılıklar gösteriyor. Kadınlar yüzde 36 ile kendi birikimleriyle ev almayı tercih ederken, erkeklerin yüzde 37’si ev alımında banka kredisi kullanmaktan yana. Yine mortgage sistemiyle ev almayı düşünen kadınlar yüzde 2’de kalırken, bu oran erkeklerde yüzde 8. Yaş gruplarına bakıldığında ise 30-34 yaş arası yüzde 43 ile banka kredisiyle ev almayı tercih ederken, 45 yaş üstü yüzde 39 ile kendi birikimleriyle ev almayı tercih ediyor.
AKDENİZLİLER KREDİYİ SEVMİYOR Bölgelere bakıldığında banka kredisine en az ilgi gösteren bölgenin Akdeniz bölgesi olduğu ortaya çıkıyor. Bu bölgede araştırmaya katılanların sadece yüzde 24’ü banka kredisi kullanmayı düşünürken, yüzde 64’ü kendi birikimleriyle ev sahibi olmayı tercih ediyor. İç Anadolu bölgesinde ise durum tam tersi yönde. Yüzde 64’ü banka kredisi kullanmayı isterken, yüzde 13’ü kendi birikimlerini değerlendirmeyi düşünüyor. Ege ve Marmara bölgesinde yüzde 43 kendi birikimleriyle ev sahibi olmayı planlarken, yüzde 32’si tercihini banka kredisinden yana kullanıyor. Güneydoğu ve Doğu Anadolu’da ise yüzde 44’ü kendi birikimleriyle, yüzde 33’ü toplu konut başvurusuyla evsahibi olmak istiyor. Bu bölgede
kredi kullanmak isteyenlerin oranı yüzde 8 ile oldukça düşük.