Ette şimdi 'stok' tartışması başladı
Güncelleme Tarihi:
Ette şimdi de, “Et Balık’ın depolarındaki et" tartışması yaşanıyor. Konuyu önceki gün, CHP Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt gündeme taşıdı. Meclis’deki basın toplantısına beraberinde bir dana but da getiren Öğüt, Et balık depolarındaki etin bilinçli olarak piyasa sürülmediğini öne sürdü. hurriyet.com.tr, konuyu sektör temsilcilerine sordu. Kaynaklar, 4 ayı aşkın bir süreden beri et ithalatı yapılmadığını bildirdi. Aynı kaynaklar, Et Balık’ın 15 milyar liralık et piyasasını yönlendirme gücüne de sahip olmadığına dikkat çekti.
CHP’li Ensar Öğüt, yerli besicinin yaşadığı sıkıntıları dün sıra dışı bir yöntemle gündeme taşımayı amaçladı. Öğüt, beraberinde getirdiği bir dana but ile yaptığı basın toplantısında, Et Balık Kurumu depolarındaki etlerin piyasa bilinçli bir biçimde piyasaya sürülmediğini öne sürdü. Öğüt, bu durumun, yerli üreticiyi mağdur ettiğini, aynı zamanda piyasaya da sağlıksız et sürülmesine yol açtığını ifade etti.
hurriyet.com.tr, konu ile ilgili son durumu sektör temsilcileri ile görüştü. Yılda 1,2 milyon tona yakın etin işlendiği, parasal büyüklüğü 15-16 milyar lira olarak hesaplanan sektörde, Et Balık'ın pazar payı yüzde 5 seviyesinde. Bu durum, kurumun, piyaya yön vermesini imkânsız kılıyor. Sektör kaynakları, son 4 ayı aşkın bir süreden bu yana karkas et ithalatının yapılmadığını belirterek "İthal et yok ki fiyatı da arttırılsın" diyor.
“ET BALIK’IN GÜCÜ SINIRLI”
Ulusal Kırmızı Et Konseyi Başkanı Ahmet Yücesan, yıllık 1,1 milyon tonu aşkın etin işlendiği piyasada Et Balık’ın Pazar payının yüzde 5’i geçmediğini söyledi.
“Yüzde 5’lik bir oyuncunun pazarı yönlendirmesi mümkün değil” diyen Yücesan “Et Balık’ın fiziki olarak stok yapması mümkün değil. Eğer pazar payı yüzde 35-40 olsaydı bu durumda piyasayı istediği gibi yönlendirebilirdi. Ancak o noktadan çok uzakta” dedi. Yücesan, son 3 aydan bu yana karkas et ithalatının ise yapılmadığını hatırlattı.
STOK YAPMAK DA MALİYETLİ
Et Üreticileri Birliği (Etbir) Başkanı Mustafa Bılıkçı, Kasım 2012’den bu yana karkas et ithalatının yapılmadığını hatırlattı. 90 üyesi ile sektörün yüzde 80'ini elinde
| BİZDE 7,5 TON ET VAR |
CHP’li Öğüt’ün dün gündeme getirdiği konuya ilişkin Et Balık Kurumu’ndan da yazılı açıklama geldi. Açıklamada özetle şu bilgilere yer verildi: “ 2013 yılı itibariyle toplam et üretiminde ithalatın payı yüzde 11’den yüzde 3,5’a düşmüştür. Yerli et üretimimiz de son üç yılda iki kat artarak 420 bin tondan 915 bin tona çıkmıştır. 2013 yılı içerisinde piyasada bulunan etlerin tamamı yerlidir. Zira alınan önlemlerle karkas fiyatları yerli et için kilogram başına 14,45 lira, ithal et için ise 16 lira olduğundan ithalatın cazibesi kalmamıştır. Dolayısıyla ithalatçının korunduğu iddiası gerçek dışı olup, bakanlığa yapılmış bir ithalat başvurusu da bulunmamaktadır. Et ve Balık Kurumu daha önce olduğu gibi kamu kurumlarının et talebini karşılamakta ve kendi satış mağazaları aracılığıyla piyasaya et sürmektedir. Bugün itibariyle kurum stoklarında piyasanın talebi hiçbir sınırlama olmadan karşılanmaktadır. Kurumun depolarında 7 bin 548 ton et bulunmaktadır.” |
FİYATLARI BÜYÜKLER BELİRLİYOR
Bünyesinde 120 bin civarında üreticinin olduğu ifade edilen Türkiye Kırmızı Et Üreticileri Merkez Birliği Başkanı Bülent Tunç ise, “Et Balık depolarının dolu olduğunu biliyoruz” dedi ve şu bilgileri aktardı: “Ancak bu etleri TSK veriyor bir yandan da mağazalarında satıyor. Et Balık’ın elinde etleri tutarak ithal etin fiyatını artırması söz konusu olamaz çünkü 3 aydan beri ithal et yok. Burada asıl mesele, et sanayisinin tutumudur. Büyük et sanayicileri, piyasayı istedikleri gibi yönlendiriyorlar, hatta fiyat belirlemelerini dahi birlikte yapıyorlar.”
DAHA KÖKLÜ ÇÖZÜM OLMALI
Türkiye Kasaplar Federasyonu Başkanı Fazlı Yalçındağ, yılbaşından bu yana karkas et ithalatının yapılmadığını, hali hazırda piyasada et sıkıntısı olmadığını kaydederek şunları aktardı: “Türkiye et sorununu 2009 ortalarından itibaren yaşamaya başladı. Daha sonra ithalat yapılmaya başlandı ve bugüne gelindi. Ancak sorunu daha yapısal çözümlerin getirilmesi gerekir. Özellikle üretim konusunda daha güçlü tedbirlerin alınması gerekir.”
YERLİ ET DAHA UYGUN
Emin Et Yönetim Kurulu Başkanı Emin Arslan ise, yem sorunu nedeni ile bir çok küçük üreticinin ellerindeki hayvanları kesime verdiği ifade etti. Arslan “Et Balık, geçtiğimiz Aralık sonu kesim için fiyatı 14 liradan 15 liraya çıkardı. 1 liralık artış olunca piyasadan aşırı bir yüklenme oldu. Şuanda piyasada et sıkıntısı yok. Ancak önümüzdeki dönemde sıkıntı görülebilir. Çünkü, yemin pahalı olması nedeni ile özellikle küçük üretici elindeki inekleri bile kesime verdi. Bu durumun sanıcı önümüzdeki dönemde ortaya çıkacaktır.”
Arslan, hali hazırda karkas et ithalatının olmadığını kaydedek şu bilgiyi paylaştı: “İç piyasada kemikli dana karkas etin fiyatı 15 lira. İthalat yapılmak istense 16,16,5 liraya mal edilmiş olur. Çünkü yüzde 100’lük fon uygulanıyor.”
RAKAMLARLA ET SEKTÖRÜ:
Yıllık üretim: 1,2 milyon ton
Sektörde kayıt dışılık oranı: Yüzde 25
Sektörün parasal büyüklüğü: 15 milyar TL
Büyükbaş hayvan sayısı: 11,8 milyon adet
Küçükbaş hayvan salısı: 30 milyon
Kişi başı et tüketimi: 11 Kgr/Yıl
Dana karkas fiyatı 15TL/Kgr
Sektörün yüzde 30’u entegre üreticiler
Ortalama kıyma fiyatı: 23 TL/Kgr
Ortalama kuşbaşı et fiyatı: 27 TL/Kgr.