Eski mülke yeni değer

BİLANÇO esasına göre defter tutan tam mükelleflerin taşınmazlarına bir kerelik yeniden değerleme imkânı getiriliyor. Enflasyon düzeltmesi en son 2004 yılında yapıldı. Bu tarihten sonra şartlar oluşmadığı için mükelleflerin kayıtlarındaki taşınmazlar o günün maliyetiyle kaldı. Şimdi 30 Eylül 2018 tarihine kadar mükellefler aktiflerine kayıtlı bulunan taşınmazları yeniden değerlemeye tabi tutabilecekler. Bu düzeltme ile mali tablolar düzelecek. Şirketler daha rahat kredi alabilecek. Bir şirket örneğin 2005 yılında 20 bin liraya bir arsa almışsa kayıtlarında arsa hala bu değerden gözüküyor. Şimdi yapılacak yeniden değerleme ile arsanın değeri enflasyon oranında yükseltilecek. Şirketler arsanın değeri yükseldiği için kredi alırken gösterdikleri teminat da yükselmiş olacak.

TBMM’ye sunulan yeni torba yasa teklifine göre bilanço esasına göre defter tutan tam mükellef gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerinin aktiflerinde yer alan taşınmazlarının değerleri, Yİ-ÜFE değerindeki artış oranı dikkate alınarak yeniden belirlenecek. Sat-kirala-geri al işlemine veya kira sertifikası ihracına konu edilen taşınmazlar bu düzenlemeden yararlanamayacak. Finans ve bankacılık sektöründe faaliyet gösterenler, sigorta ve reasürans şirketleri, emeklilik şirketleri ve emeklilik yatırım fonları, sürekli olarak işlenmiş altın, gümüş alım-satımı ve imaliyle uğraşan mükellefler ile kayıtlarını Türk para birimi dışında başka bir para birimiyle tutmalarına izin verilenler de bundan yararlanamayacak. Mükellefler yeniden değerleme işlemlerini, 30 Eylül 2018’e kadar yapacak.
Taşınmazların yeniden değerleme sonrası ve yeniden değerleme öncesi net bilanço aktif değerleri arasındaki fark tutarı, pasifte özel bir fon hesabına alınacak ve bu tutar üzerinden yüzde 5 oranında hesaplanan vergi, belirtilen süre ve şekilde bir beyannameyle vergi dairesine ödenecek. Yeniden değerlemede, taşınmazların ve bunlara ait amortismanların, bu değerleme hükümlerine göre tespit edilen ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla yasal defter kayıtlarında yer alan değerleri dikkate alınacak. Ödenen vergi, gelir ve kurumlar vergisinden mahsup edilmeyecek, gelir ve kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak kabul edilmeyecek.

ENFLASYON DÜZELTMESİ NEDİR

Enflasyon düzeltmesi son olarak 2004’te uygulandı. Enflasyon düzeltmesinin uygulanabilmesi için Vergi Usul Yasası’nın 298. maddesine göre, “Fiyat endeksindeki artışın içinde bulunulan dönem dahil son üç hesap döneminde yüzde 100’den ve içinde bulunulan hesap döneminde yüzde 10’dan fazla olması” koşulları aranıyor. Uygulama için her iki şartın birlikte gerçekleşmesi gerekiyor.

PAZARLIK YÖNTEMİ GENİŞLİYOR

TEKLİFE göre, kamuda ancak istisnai hallerde kullanılabilen pazarlık yöntemi de genişletilecek. Bugüne kadar doğal afetler, salgın hastalıklar, can ve mal kaybı tehlikesi gibi ani ve beklenmeyen veya idare tarafından öngörülemeyen olayların ortaya çıkması üzerine işin ivedilikle yapılmasının zorunlu olması durumunda kullanılan pazarlık yöntemi, “yapım tekniği açısından özellik arz eden” işlerde de kullanılabilecek. Pazarlık usulüyle ihale yapıldığında, belirli istekliler ihaleye davet ediliyor ve ilana çıkma şartı bulunmuyor. Pazarlık yöntemiyle ihaleler, 2017’de, bir önceki yıla göre ciddi ölçüde artmıştı.