Erozyonla mücadelede milli seferberlik dönemi

Tarım ve Orman Bakanlığı, geçen yıl 154 milyon tonu bulan erozyonla taşınan toprak miktarını, 2023'e kadar yürütülecek çalışmalarla yıllık 130 milyon tona düşürmeyi hedefliyor.

AA muhabirinin, 5 Aralık Toprak Günü dolayısıyla yaptığı derlemeye göre, Tarım ve Orman Bakanlığı, çölleşme ve erozyonla mücadele kapsamında ulusal çapta pek çok proje, eğitim ve eylem planını hayata geçirdi.

Toprakların korunması, tabii kaynakların sürdürülebilir yönetimi ve gıda güvenliğinin sağlanması için erozyon ve çölleşmeyle mücadele kapsamında "Erozyonla Mücadele Eylem Planı" hazırlanarak uygulamaya konuldu.

Plan kapsamında, yaklaşık 2 milyon hektar alanda erozyonla mücadele amacıyla ağaçlandırma, rehabilitasyon, erozyon kontrolü, mera ıslah çalışmalarının yapılması planlandı. Ayrıca, su kaynaklı Türkiye Dinamik Erozyon Modeli ve İzleme Sistemi ile rüzgar kaynaklı Ulusal Dinamik Rüzgar Erozyonu Modeli ve İzleme Sistemi kuruldu.

Orman Genel Müdürlüğü (OGM) erozyonla mücadele çalışmaları kapsamında, 1946-1991 döneminde toplam 256,4 bin hektar, 1992-2002 döneminde 213,8 bin hektar, 2003-2012 döneminde 543,9 bin hektar, 2013-2019 döneminde ise 530,9 bin hektar alanda erozyon kontrolü çalışması yaptı. Bugüne kadarki söz konusu çalışmaların yüzde 63'ü son 17 yılda gerçekleştirildi.

OGM verilerine göre, bu alanda 56 yılda yapılan çalışmanın yaklaşık 2 katı, son 17 yılda yapıldı. 1970'li yıllarda erozyonla taşınan toprak miktarı yıllık 500 milyon ton iken iyileştirme çalışmaları sonucu 2018 yılı itibarıyla bu rakam 154 milyon tona düşürüldü. Geçen yıl da 154 milyon ton toprak erozyon sonucu taşındı. Bakanlık, 2023'te erozyonla taşınan toprak miktarının yürütülen çalışmalarla yıllık 130 milyon tona indirilmesini hedefliyor.

Uygulanan projelerle toprak taşınımı azaltılarak tarım alanlarının organik maddece zengin üst tabakası korunarak verimlilik artırılacak, barajların ekonomik ömrü uzatılacak, su kalitesi iyileştirilerek, can ve mal kayıplarında azalma sağlanacak.

VATANDAŞLAR, SU EROZYONU VE ÇIĞ DURUMU VERİLERİNE İNTERNETTEN ULAŞABİLECEK

Tarım ve Orman Bakanlığı Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü, erozyona yol açan etmenler sürekli değişkenlik gösterdiğinden, bu sürecin dinamik olarak izlenmesi ve gerekli önlemlerin alınması amacıyla Dinamik Erozyon Modeli ve İzleme Sistemi (DEMİS) yazılımı geliştirdi.

Yazılımdan elde edilen sonuçlarla Türkiye Su Erozyon Haritası uzun bir aradan sonra model tabanlı olarak yenilendi ve e-Devlet üzerinden kullanıcıların hizmetine sunuldu. 81 ile ait su erozyonu verilerine, 2021 yılında çığ durumu da eklenecek. Söz konusu harita android yazılımla hizmete sunulacak.

Çalışmayla Türkiye'de su erozyonu sonucu taşınan sediment miktarlarına yönelik istatistikler ana su havzası ölçeğinde ortaya konuldu. 81 ile ait su erozyonu verileri, arazi kullanım türleri ve eğim sınıfları açısından istatistiksel verileriyle ortaya çıkarıldı.

Erozyon şiddet sınıflarının dağılımları aracılığıyla ve toprak kaynaklarının sürdürülebilir kullanımı göz önünde bulundurularak erozyondan korunmanın önlemlerini içeren öneriler için bir yaklaşım geliştirildi ve sürdürülebilir arazi ile toprak yönetimi pratikleri ortaya konuldu.