Ermenek’te 18 işçiyi üç ihmal öldürmüş

Karaman’ın Ermenek ilçesinde, iki yıl önce bir kömür ocağındaki su baskınında 18 işçinin ölümüne ilişkin gerekçeli karar açıklandı. Kararda, facianın meydana gelmesinde üç sebebin olduğu kaydedildi.

Birinci sebep: Ocakta daha önce kömür çıkarıldığını gösteren eski imalat haritaları bulundurulmadı.

İkinci sebep: Mevzuata göre 25 metrelik kontrol sondajı yapılması gerekirken, üç metrelik sondajlarla yetinildi. Oysa eski maden alanıyla çalışma alanı arasında mesafe dokuz metreye inmişti.

Üçüncü sebep: Faciayı haber veren alarm sistemi yoktu. Bu nedenle, altı işçi kaçabilecek mesafede oldukları halde kaçamadı.Ermenek’te, 28 Ekim 2014’te meydana gelen maden faciasında 18 işçi can vermiş; Ermenek Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen davada sekiz sanığa 13 yıl dokuz ay ile üç yıl bir ay arasında değişen hapis cezaları verilmişti. Açıklanan gerekçeli kararda, facianın meydana gelmesinde üç ihmalin olduğu vurgulandı. Bu üç ihmal şöyle:

MADEN HARİTASI

Madenin ruhsat sahibi olan Cenne şirketi, kömür ocağında önceki imalatlara ilişkin harita bilgilerini, rödövansçı Has Şekerler ile paylaşmadı. Has Şekerler’in yetkilileri ve daimi nezaretçileri, sahada daha önce kömür çıkarıldığını bilmelerine rağmen, imalata ilişkin harita bilgilerini Cenne’den ve Maden Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nden (MİGEM) istemedi. Teknik Nezaretçi Defteri’nde önceki imalat bilindiği halde harita bilgilerinin temininden söz edilmedi. Has Şekerler’de 2010 ve 2011 yıllarında iki kez aynı nedenle su baskınları olmasına rağmen önlem almadı. Kararda, haritaların üretim sahasındaki sadece aktüel üretim bilgilerini değil, eski imalata ilişkin bilgileri de içermesi gerektiği ifade edildi.

25 METRELİK SONDAJ

Kömür çıkarma sırasında tekniğine ve mevzuata uygun sondaj çalışması (kontrol sondajı) yapılmadı. Kazıya başlamadan önce, tekniğe ve mevzuata uygun şekilde 25 metrelik sondajların yapılması gerekiyordu. Oysa ocaktaki kazılar sırasında sadece üç metrelik sondajlar yapıldı. Karara göre, “25 metrelik kontrol sondajları uygun aralıklarla yapılmış olsaydı, daha patlama noktasına gelinmeden 3. başyukarının hemen başlarında bu su kütlesinin varlığı anlaşılır, kazanın meydana gelmesi önlenebilirdi.” Ayrıca ocakta mevzuata uygun şekilde sondajı yapılmadığı hem ruhsat sahibi, hem de rodövansçı şirket tarafından bilinmekteydi. Sondaj makinesi yönünden, sanıklardan bir kısmı makinenin alınması için toplantı ve fiyat araştırmaları yaptı. Ancak alım için yavaş hareket edildiği için kaza meydana geldi.

ACİL DURUM ALARMI

Yasal zorunluluğa rağmen acil durumda ocağın derhal boşaltılmını sağlayacak alarm sistemi yoktu. Ocakta suyun patladığı noktaya uzak mesafedeki altı işçi ilk aşamada olayın vahametini anlayamadı. Madenden kaçmak yerine yemek kaplarını toplama, bu olayı algılamaya çalışma ya da diğer arkadaşlarına haber verme endişesiyle vakit kaybettikleri için can verdi. Kararda, “Acil durumlarda ocağın derhal boşaltılmasını sağlayacak bir alarm tertibatı olsaydı tıpkı o sırada yanlarında bulunan ve kurtulan diğer işçiler gibi kurtulabilecekleri kesindir” denildi. Kararda, 18 işçinin ölümünde temel etken olarak kabul edilen üç eksikliğin Has Şekerler’in faaliyete başladığı 28 Eylül 2009’dan kazanın meydana geldiği 28 Ekim 2014’e kadar giderilmediği vurgulandı.