Erken kesimden 30 bin ton kayıp var
Güncelleme Tarihi:
TÜRK Veteriner Hekimleri Birliği Konseyi Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Mustafa Uludağ, erken kuzu kesimlerinin büyük sorun yarattığına dikkat çekerek, “Kuzular iki ay daha beslense 25 kilo rahat karkas et verecektir. Yıllık erken kesimden 30 bin tondan fazla karkas kaybımız vardır” dedi.
Türkiye’deki hayvan sayısının doğru olarak saptanması gerektiğini söyleyen Uludağ, et sorunuyla ilgili şu tespitleri yaptı:
“Mevcut hayvan sayımız doğru olarak saptanmalı, daha sonra tüketim karşılaştırmalarına göre açık yıllık olarak tespit edilerek 1 yıllık, 5 yıllık, 10 yıllık planlamalar yapılmalıdır. Bunun içinde öncelikle yurt çapında hayvan sayımına gidilmeli ve hayvanların tüm özellikleri kayıt altına alınmalıdır.
Meralardan en iyi faydalanan hayvan koyun olmasına rağmen, Türkiye’de 1980’li yıllardan itibaren mera koyunculuğu bitme noktasına gelmiş ve buna bağlı olarak ucuz et üretimi azalmış, et maliyetleri artmıştır.
O yıllarda kırsal kesimde genellikle köyün büyüklüğüne göre mevcut köy sürüsünün tamamı meralara sabah gider akşama kadar yayılırdı.
Son yıllarda bu tür yetiştiricilik terk edildiği için, meralar tamamen boşalmış, maalesef bugün meralarımızın optimum kullanımı tükenmek üzeredir.
BUZAĞI KAYBI 500 BİNE VARIYOR
Beslenme ve bakım şartları tam düzeltmiş olmadığından, buzağılama aralığı artmıştır. Her 12 ayda bir inekten 1 buzağı almamız gerekirken bu rakam 16 aya kadar uzamıştır.
Bunun için yılda üretilen buzağı sayısı üretimi düşmektedir. Ayrıca doğan buzağıların da bakım hatalarından kayıplar verilmektedir.
Resmi olmayan rakamlara göre buzağı kaybımız yılda 500 bine varmaktadır. Gerekli önlemler alınmazsa belki de 700 binleri bulan buzağı kayıplarıyla karşılaşabiliriz.
Koyun eti üretimimiz 1998’den 2016’ya doğru yüzde 50 hızla azalmıştır. Bunun en büyük nedeni erken kuzu kesimleridir. 13-14 kg karkas et kesimi yapılmaktadır. Oysa ki iki ay daha beslense 25 kilo rahat karkas et verecektir.
Yıllık erken kesimden 30 bin tondan fazla karkas kaybımız vardır. Et maliyetlerinin düşmesinde en önemli ihmal noktalarından biri de meralardan yeterince faydalanamamaktır.
Genç nüfusumuz köylerden kentlere göç etmiş, köylerde çalışıp hayvan otlatacak genç nüfus azalmıştır dolayısıyla meralarımız hayvan otlamadığı için yaşlanmaya başlamış ve kendini yenilemediğinden ve hayvan gübre bırakmadığı için ciddi tehdit altındadır. Bunun önüne geçmek için koyun sayımızı 10 milyon artırmak, erken kuzu kesimini de yasaklayıp, engellemek gerekmektedir. Bunları yaparsak et açığımız olan 150 bin ton eti fazlasıyla üretmiş oluruz.”