Güncelleme Tarihi:
Güneydoğu'daki iş adamları, "sürpriz" olarak değerlendirdikleri buluşmanın çözüm süreci ve iki ülke arasındaki ticari ilişkilere olumlu yansıyacağı umudunu taşıyor.
Bölgedeki iş adamları hafta sonu gerçekleştirilecek ziyarette Başbakan Erdoğan'ın yanı sıra IKBY Başkanı Barzani ile görüşmeyi talep edecek.
"Diyarbakır'dan Erbil'e direkt uçuş yapılabilir"
Diyarbakır Girişimci İşadamları Derneği (DİGİAD) Başkanı Alaaddin Korkutata, Başbakan Erdoğan'ın IKBY Başkanı Barzani ile Diyarbakır'da buluşmasının son derece önemli olduğunu belirterek, Başbakan Erdoğan'ın bu görüşme ile çözüm sürecine ilişkin bölge üzerinden bir mesaj vermek istediğini düşündüğünü söyledi.
"Sayın Başbakanın bu görüşme ile çözüm sürecinin sadece Türkiye'de batı ile Kürtler arasında değil, Kuzey Irak'a kadar uzanan geniş bir coğrafyaya yayılarak devam ettirildiği mesajını vermek istiyor" diyen Korkutata, bu görüşmenin Kürt halkının hoşuna gideceğini belirtti.
Korkutata, görüşmeden önemli ve hayırlı neticeler çıkacağına inandığını ifade ederek, şöyle dedi:
"Başbakan Erdoğan'ın Diyarbakır'da IKBY Başkanı Barzani ile buluşmasını medyadan duyduk. Bizim için ani oldu ama çok önemsediğimizi söyleyebilirim. Diyarbakır İş Konseyi ile bu kapsamda bir görüşme gerçekleştirdik. Bilindiği üzere Türkiye'nin ihracatında Irak ikinci sırada. Yaklaşık 12 milyar dolar civarında ihracat gerçekleştirdiğimiz bir ülke. Son zamanlarda Irak'tan kaynaklanan nedenlerle Habur Sınır Kapısı'nda araç yoğunluğu ve bekleyiş söz konusu. İnşallah bu görüşmeler neticesinde en fazla ticaret hacminin olduğu ülkelerden biri olan Irak ile bu sorun çözülerek bir sınır kapısının da açılması söz konusu olabilir. Diyarbakır'dan Erbil'e uçuş direkt yapılabilir. Bu görüşmenin inşallah faydalı geçeceğine inanıyorum."
"Çok olumlu"
Akbal, Başbakan Erdoğan'ın çözüm sürecinde Diyarbakır'a gelmesinin ve bir gece kentte kalmasının olumlu olduğuna işaret eden Akbal, şunları kaydetti:
"Başbakan Erdoğan'ın Mesut Barzani ile Diyarbakır'da görüşmesi çok olumlu. Bu görüşmenin ekonomik anlamda da ciddi katkı yaratacağına inanıyoruz. Sayın Barzani'nin bu görüşmede 2013-2020 yıllarını kapsayacak kalkınma planına ilişkin bütçe ve ticaret hacmini içeren bir dosyayı başbakan ile paylaşacağını düşünüyoruz."
Yeni sınır kapılarının açılması talebi
Diyarbakır Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği (DESOB) Başkanı Alican Ebedinoğlu, "Çözüm süreci ve ticari ilişkiler açısından bu görüşme çok önemli ve anlamlı" dedi.
Ebedinoğlu, görüşmenin Kürtler ve bölge için çok hassas bir süreç olan çözüm sürecinde gerçekleştirilmesinin önemli bir gelişme olduğunu ifade ederek, Başbakan Erdoğan'ın bu görüşmeyi Diyarbakır'da gerçekleştirecek olmasının da anlamlı olduğunu vurguladı.
Bu görüşme öncesinde Diyarbakır'daki iş adamları olarak 3 saat süren bir toplantı yaptıklarını anlatan Ebedinoğlu, şöyle konuştu:
"Başbakanın yanı sıra sayın Barzani ile de görüşmeyi planlıyoruz. Bu ilişkilerin devamı noktasında iş dünyası olarak bölgenin hak ettiği noktaya gelmesi için Kuzey Irak'taki Kürt Bölgesel Yönetimin artık Diyarbakır'a önem vereceğine inanıyoruz. Petrol bu kapsamda en önemli konulardan biri. Bir diğer önemli konu da yeni sınır kapılarının açılmasıdır. Sadece Habur Sınır Kapısı yeterli değil. En az iki ticari kapının daha açılması, Suriye'deki soruna yönelik Kamışlı'da bir ticari kapının da açılması gündemimizde. Bu taleplerimizi kendilerine ileteceğiz. Bu görüşme inanıyorum ki Türkiye ve Kuzey Irak ilişkilerinde Kürt sorunun çözümü noktasında önemli bir gelişme olacaktır."
"Pasaportun kalkması lazım"
Diyarbakır Organize Sanayi İşadamları Derneği (DOSİAD) Başkanı Aziz Özkılıç, Başbakan Erdoğan ve Barzani'nin Diyarbakır'da görüşmesinin, hem Türkiye hem de bölge açısından çok önemli olduğunu, Barzani'nin uzun bir aradan sonra Diyarbakır'a gelmesinin şaşırtıcı olduğunu söyledi.
Yapılacak görüşmeyi değerli bulduklarını, görüşmenin Türkiye ve Kuzey Irak ilişkilerinin iyileşmesi açısından önemli olduğunu vurgulayan Özkılıç, bu diyaloğun sürekli olmasını temenni ettiklerini belirtti.
Özkılıç, görüşmenin Türkiye'nin komşuları ve Ortadoğu'nun sorunlarıyla alakalı ayrı bir önem taşıdığına dikkati çekerek, görüşmede, komşu ülkelerle ilişkiler konusunda görüş alışverişinde bulunulacağını düşündüklerini kaydetti.
Barzani'nin çözüm sürecine katkı sunmasını ve destek vermesini beklediklerini anlatan Özkılıç, şöyle konuştu:
"Görüşmeden hem Türkiye hem bölge hem Irak hem de Ortadoğu açısından önemli sonuçlar çıkacağını umuyoruz. OSB'deki yatırımcıların yüzde 80'i Irak'a ihracat yapıyor. Ancak bu konuda büyük sıkıntılarla karşılaşıyorlar. En önemli sorun da Habur Sınır Kapısı'ndaki bekleyiştir. Gümrüklemenin Diyarbakır'da olmaması büyük sorunlara neden oluyor. Giriş ve çıkışlarda yatırımcılar saatlerce kuyrukta bekliyor. Bu doğru değil. Bu konuda kolaylaştırıcı önlemlerin alınması gerekiyor. Türkiye'den KKTC'ye kimlikle gidiliyor. Kuzey Irak'a da pasaportun kalkması lazım. Yatırım veya turistik gezi için gidenlerden pasaport istenmesin. Vizenin olmadığı bir yerde pasaportun ne önemi var. Kuzey Irak'a pasaportun kalkması lazım. 2 lider de bu görüşmeden bu yönde karar alırlarsa bu ticaret açısından önemli."
İş adamları görüşmeden umutlu
Diyarbakır Ticaret Borsası Başkanı Ebubekir Bal ise görüşmenin Türkiye'nin en çok ihracat yaptığı Kuzey Irak ile ticari ilişkilerin gelişmesine vesile olacağını söyledi.
Görüşmenin büyük bir gelişme olduğunu vurgulayan Bal, görüşme sonunda somut önerilerin ortaya çıkmasını beklediklerini belirtti.
Bal, görüşmenin Diyarbakır'da yapılacak olmasının büyük önem taşıdığını vurgulayarak, "Daha önce üst düzeyde hiçbir görüşme Diyarbakır'da yapılmıyordu. Bu tür görüşmeler Ankara'da yapılırdı. Bu nedenle de önemli gördüğümüz görüşmenin ticari ilişkilerin gelişmesini sağlayacağına inanıyoruz" diye konuştu.