Turan Yılmaz /TAHRAN
Oluşturulma Tarihi: Temmuz 30, 2004 08:56
Türkiye'nin Tahran'da iki gün boyunca kıran kırana yürüttüğü doğalgaz pazarlığı sonuçsuz kaldı. Müzakerelerin her iki ülkenin resmi doğalgaz şirketleri tarafından devam ettirilmesi benimsendi.
Müzakerelerin her iki ülkenin resmi doğalgaz şirketleri tarafından devam ettirilmesi benimsendi.
BAŞBAKAN Tayyip Erdoğan'ın Tahran'da iki gündür yürüttüğü kıran kırana doğalgaz pazarlığı sonuçsuz kaldı. İran'ın Türkiye'ye sattığı gazın fiyatının açağı çekilmesi ve İran gazının Türkiye üzerinden Avrupa'ya taşınması konusundaki görüşmelerin her iki ülkenin resmi doğalgaz şirketlerince yürütülmesi benimsendi.
Erdoğan'ın İran gezisinin en önemli ayağını oluşturan doğalgaz pazarlığı iki gün süren gezinin gündemine de damgasını vurdu. Erdoğan'ın İran tarafına yaptığı "Enerji Bakanlarımız bir odaya kapansın ve bu işi çözene kadar da çıkmasınlar" önerisi doğrultusunda Türkiye ve İran Enerji Bakanları iki güne yayılan uzun bir görüşme maratonu gerçekleştirdiler. Sık sık anlaşmazlıkla sonuçlanan görüşmelerin tıkanan noktalarında Erdoğan devreye girdi.
BAŞBAKAN ERDOĞAN: ÜLKEMİZİN MENFAATLERİNİ DÜŞÜNMEK ZORUNDAYIZ. BU DA BİZE 70 MİLYONUN YÜKLEDİĞİ BİR SORUMLULUKTUR |
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, İran'daki temaslarını değerlendirirken, Türkiye'nin menfaatlerini düşünmek zorunda olduklarını, bunun, 70 milyon Türk insanının kendilerine yüklediği bir sorumluluk olduğunu belirterek, “Bundan kaçmamız mümkün değil, Attığımız adım sadece milletimizin çıkarı içindir. Herhangi bir ülkeyle herhangi bir sıkıntının doğmasına yönelik değildir” dedi. Başbakan Erdoğan, Tahran'dan Ankara'ya dönerken “Adana” uçağında gazetecilerin sorularını yanıtladı. Erdoğan, İran ile doğalgaz konusunda yapılan görüşmelere ilişkin soruyu yanıtlarken, iki tarafın da bu konuda, siyasi irade olarak olumlu bir yaklaşımının bulunduğunu dile getirdi. Erdoğan, “Fiyatın yanında bizim artı birtakım beklentilerimiz var. Onun için ilgili arkadaşlarımızın, kendileriyle görüşmelerini istiyoruz. Çalışmalarımız netleşince gerekli açıklamaları yapacağız” diye konuştu. Erdoğan, bir soru üzerine görüşmelerin hangi tarihte başlayıp hangi tarihte biteceğine ilişkin bir takvimin bulunmadığını ifade ederek, “Yol haritası, hepsi karşılıklı görüşmelerle belirlenecek” dedi. Türkmen gazı projesiyle ilgili bir soruyu yanıtlarken Erdoğan, İran'ın hat vermemesi halinde bunun söz konusu olamayacağını dile getirerek, Şahdeniz Projesi'nin uygulanmaya konulması halinde ikinci bir hattın söz konusu olabileceğini belirtti. Erdoğan, İran'daki yatırımlarında birtakım sorunlar yaşayan Turkcell ve TAV firmalarının durumuna ilişkin soru üzerine de iki firmanın İran ile anlaşmalarının bulunduğunu, ancak sıkıntının uygulamada yaşandığını anlattı. (AA) |
5.5 saat geç ayrıldı
Dün Ankara'ya hareket saati yaklaşmasına karşın görüşmelerden bir sonuç çıkmaması üzerine Erdoğan, bir kez daha devreye girerek, İran'daki karşıtı Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Rıza Arif ile teknik heyetlerin de katılımıyla yaklaşık 7 saati aşkın son bir pazarlığa daha girişti. Ancak, Erdoğan ve Arif'in başkanlığındaki heyetler arasında gerçekleşen son pazarlıktan da sonuç çıkmayınca görüşmelerin iki ülkenin resmi doğalgaz şirketlerince sürdürülmesi kararlaştırıldı.
Doğalgaz pazarlığı nedeniyle Erdoğan'ın Ankara'ya hareketi yaklaşık 5.5 saat gecikmeli olarak gerçekleşti. Resmi programa göre Türkiye saatiyle 19.00'da Türkiye'de olması gereken Erdoğan'ın uçağı ancak 23.00 sıralarında Tahran'dan havalanabildi.
Bu pazarlık sürerken heyette yer alan iş adamları havaalanında, milletvekili, bürokrat ve gazeteciler ise pazarlığın yapıldığı Sadabat Sarayı'nın avlusunda beklediler. Erdoğan, görüşmelerin ardından yaptığı açıklamada Rıza Arif ile birlikte doğalgaz konusuun siyasi çerçevesi ve prensiplerini belirlediklerini vurgulayarak, "Ortaya çıkan ciddi siyasi irade doğrultusunda bundan sonra yapılacak anlaşmanın teknik görüşmeleri ve eylem planı iki ülkenin gaz şirketleri arasında sürdürülecektir" dedi.
Bu arada, Türk firması TAV'ın İmam Humeyni Havaalanını işletmesine ilişkin anlaşma da imzalanamadı. Başbakanlık kaynakları, "Bu hükümetler arasında imza altına alınacak bir konu değil. Prensip kararı alındı. Daha sonra şirketler görüşüp, karara bağlanıp anlaşma imzalanacak" dedi. Sadabat Sarayı'nda pazarlıkların sonuçlanmasını bekleyen TAV'ın patronu Hamdi Akın ise "Anlaşmanın bugün iki ülkenin ilgili bakanlarınca imzalanacağını sanıyorduk. Zaten anlaşma metinleri de ilgili bakanımızın elindeydi" dedi.
Değişime kuşkuyla bakmayın dünyaya seyirci kalmayın
BAŞBAKAN Tayyip Erdoğan, İran'a demokratikleşme, hak ve özgürlüklerin genişletilmesi ve ekonominin liberalleştirilmesi konularında önemli uyarılarda bulundu. Erdoğan, İran yönetimine küreselleşmeye direnenlerin seyirci kalacağı uyarısını da yaptı. Erdoğan, İran Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Dr. Muhammed Rıza Arif 'in de katıldığı Türkiye-İran İşforumu Toplantısı'nda yaptığı konuşmada, "Çağımız dünyasında küreselleşme eğiliminin geri döndürülmesi mümkün değildir. Bu bakımdan ülkelerimizin küreselleşme sürecinden yararlanması önem kazanmaktadır" dedi. Erdoğan, şu uyarıları yaptı:
"Ekonomisini dışa açan, yabancı sermayeyi teşvik eden, serbest ticaret ve ortak yatırımları özendiren, liberalleşmeyi hak ve özgürlükler alanlarına yayan ülkeler bu süreçten kazançlı çıkacaklardır. Sınırlarına daha yüksek duvarlar ören, değişimi kuşkuyla karşılayan, vatandaşlarının ekonomik ve siyasi kazanımlarını ön planda tutmayan, girişimcisini desteklemeyen ülkeler ise seyirci kalacaklardır."
300 milyon dolar yatacak Turkcell işe başlayacakBAŞBAKAN Recep Tayyip Erdoğan'ın Tahran gezisi sırasında imzalanacağı açıklanan Turkcell'in İran'da ikinci GSM operatörlüğü işini almasına ilişkin anlaşmanın imzalanmaması üzerine İran Telekomünikas -yon Bakanı Mutemedi gazetecilere Turkcell anlaşmasında bir sorun olmadığını bildirdi. Anlaşmanın imzalanacağını belirten Bakan Mutemedi, Turkcell'in işe başlaması için "300 milyon dolarlık teminatın ağustos ayı sonuna kadar yatırılması gerektiğini" söyledi.
İstiklal Spor'un stadını Ekşioğlu yapacak"İRAN'ın Fenerbahçesi" diye nitelenen, Tahran'ın 25 milyon taraftara sahip en popüler futbol kulübü İstiklal Spor'un stadyumunu Türkler yapacak. 40 milyon
Euro'ya malolacak spor kompleksinin yapım işini Ekşioğlu İnşaat üstlendi. Türk tekstil firması Dampa da İranlı ortağı Laico ile İran'da 15 milyon dolarlık iplik fabrikası kuracak. Bu iki işin anlaşmaları, Türk-İran İş Forumu toplantısı sırasında imzalandı.