Enflasyonun inişine akaryakıt freni

Enflasyonda son aylardaki düşüş eğilimi, mart ayında, özellikle akaryakıt ürünlerine yapılan zam nedeniyle durdu. DİE'ye göre, Mart ayında enflasyon toptan eşya fiyatlarıyla yüzde 4, tüketici fiyatlarıyla yüzde 4.1 oldu. Yıllık enflasyon ise toptanda yüzde 48.2, tüketicide yüzde 63.5 düzeyinde gerçekleşti.

Enflasyonda son aylarda yaşanan düşüş eğilimi, geçen ay özellikle petrol ürünlerine yoğun ölçüde yapılan zam yüzünden Mart ayında durdu. Enflasyon rakamlarının seçim arifesinde yükselmeyip yerinde sayması, olumlu karşılandı.

Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE), Mart enflasyonunu toptan eşyada yüzde 4, tüketici fiyatlarında yüzde 4.1 olarak açıkladı. Geçen yıl Mart ayında enflasyon toptan eşya fiyatlarıyla yüzde 4, tüketici fiyatlarıyla yüzde 4.3 olarak hesaplanmıştı. Mart ayı itibariyle son bir yıllık enflasyon ise toptan eşyada yüzde 48.2, tüketici fiyatlarında yüzde 63.5 olarak belirlendi.

Yıllık bazda ise mart ayı itibariyle geçen yıl enflasyon toptan eşyada yüzde 86, tüketici fiyatlarında ise yüzde 92.7 olarak gerçekleşmişti.

ÜÇ AYLIK

Mart ayı itibariyle üç aylık enflasyon ise toptan eşyada yüzde 11.3, tüketicide yüzde 12.5 oldu. Geçen yıl bu rakamlar sırasıyla yüzde 15.9 ve yüzde 16.8 olmuştu. Böylece üç aylık enflasyon rakamları bu yıl, geçen yılın aynı dönemine göre toptan eşyada 4.6 puan, tüketicide de 4.3 puan daha düşük çıktı.

Geçtiğimiz şubat ayında ise enflasyon toptan eşyada aylık yüzde 3.4, tüketici fiyatlarında yüzde 3.2 olarak gerçekleşmişti. Yıllık enflasyon ise toptan eşyada yüzde 48.3, tüketici fiyatlarında ise yüzde 63.9 olmuştu.

DİE'ye Mart ayı enflasyon rakamı devlette yüzde 5.6, özel sektörde yüzde 3.6 oldu. Mart'ta fiyatların en fazla arttığı sektörlerin başında, elektrik, gaz ve su sektörü geldi.

EN YÜKSEK ARTIŞ PETROLDE

Toptan eşya fiyatları endeksine göre, Mart ayında sektörel bazda fiyatlar, elektrik, gaz ve su sektöründe yüzde 4.5, madencilik ve taşocakçılığında yüzde 1.3, tarım, avcılık, ormancılık ve balıkçılık sektöründe yüzde 4.4, imalat sanayiinde yüzde 3.9 arttı.

1999 Mart ayında, fiyatı en fazla artan alt sektör ise yüzde 11.6 ile kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri oldu. Bunu, yüzde 7.2 ile ana metal sanayi, yüzde 5.2 ile de tarım, avcılık izledi. Gıda ürünleri ve içecek imalatı yüzde 1.3, tekstil ürünleri imalatı yüzde 2.6, giyim eşyası imalatı yüzde 1.6, mobilya imalatı yüzde 0.5, elektrikli makine ve cihazları imalatı yüzde 3.0, su yüzde 3.2, elektrik yüzde 4.9.

Tüketici fiyatları endeksine göre, Mart ayında en yüksek fiyat artışı, yüzde 9.3 ile sağlık harcamalarında gerçekleşti. Mart ayında ana harcama grupları bazında bakıldığında, bir önceki aya göre gıda, içki ve tütün yüzde 4.8, konut yüzde 4.0, ev eşyası yüzde 3.8, ulaştırma yüzde 4.3, eğitim yüzde 0.5, eğlence ve kültür yüzde 3.9, lokanta, pastane, otelde yüzde 5.4 artış gösterdi. Aralarında kişisel bakım, mücevher, haberleşme ve mali hizmetlerin bulunduğu çeşitli mal ve hizmetler de yüzde 5.2 oranında arttı. Mart ayında giyim ve ayakkabı fiyatlarında ise yüzde 0.5 oranında gerileme kaydedildi.

İTO'NUN RAKAMLARI

İstanbul Ticaret Odası'nın (İTO) 1995 bazlı yeni İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi'ne göre, 1999 yılı Mart ayında perakende fiyatlar yüzde 4.8 oranında arttı. İTO'dan yapılan açıklamaya göre, 1998 sonuna göre ilk üç aylık artış oranı yüzde 8.1, 1999 Mart ayı bir önceki yılın aynı dönemiyle karşılaştırıldığında yıllık artış oranı yüzde 63.3 olarak gerçekleşti.