Enflasyonu vergi zamları zıplattı, yüzde 8’i aÅŸtı
Güncelleme Tarihi:
OluÅŸturulma Tarihi: Åžubat 04, 2010 00:00
Sigara, alkol ve petrol ürünlerindeki zamlar, beklendiği gibi yılın ilk ayında enflasyonu zıplattı. Aylık bazda enflasyon TÜFE’de yüzde 1.85, ÜFE’de yüzde 0.58’e yükselirken, yıllık enflasyon ise TÜFE’de yüzde 8.19’a sıçradı. Geçen ay en yüksek artış da yüzde 22.04 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda gerçekleşti.
MERKEZ Bankası’nın 2010 yılına iliÅŸkin enflasyon hedeflerini güncellemesine neden olan zamlar etkisini gösterdi. Sigara, alkol ve petrol ürünlerindeki ÖTV artışları ve petrol fiyatlarındaki yükseliÅŸine baÄŸlı olarak ocak ayı enflasyonu tüketici fiyatlarıyla (TÃœFE) yüzde 1.85, üretici fiyatlarıyla da (ÃœFE) yüzde yüzde 0.58 arttı. Böylece yıllık enflasyon TÃœFE’de yüzde 8.19’a, ÃœFE’de yüzde 6.30’a yükseldi. On iki aylık ortalamalara göre ise yüzde 6.16 arttı. Merkez Bankası BaÅŸkanı DurmuÅŸ Yılmaz’ın dediÄŸi gibi vergi ayarlamaları ve baz etkileri nedeniyle enflasyon ocak ayında belirgin bir artış sergilerken bu durumun ÅŸubat ayı enflasyonunda devam etmesi bekleniyor.Â
Bir ayda 1.32 puan arttı
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, ocak ayı itibariyle yüzde 1.85 olan TÜFE, bir ay önce 0.53 düzeyindeydi. Bu oran 2009’un ocak ayında ise 0.29 olmuştu. Bu durumda 2010 ocak ayının TÜFE’si bir ay öncesine göre, 1.32 puan, bir yıl öncesinin aynı ayına göre ise 1.56 puan yükselmiş oldu. 2010 yıl sonu enflasyon hedefini 1 puan yükselterek, 6.9’a çıkaran Merkez Bankası, zamların perakende fiyatlara olan etkisini 1.5 puan olarak öngörmüştü. Merkez’in yıllık enflasyona ilişkin bu öngörüleri, ocak ayı itibariyle doğrulanmış oldu. Geçen ay yüzde 0.58 olan ÜFE ise, ocak 2009’da yüzde 0.23 civarındaydı. Buna göre aylık bazda ÜFE, geçen yılın aynı ayına göre 0.35 puan artış gösterdi.
Artış kasımda başladı
Geçen yıl ocak ayında yüzde 7.90 olan yıllık ÜFE bu yıl yüzde 6.30’a geriledi. Ancak önceki aylar ile karşılaştırınca yıllık ÜFE’de artış devam etti. Ekim ayında yüzde 0.19 olan bu ÜFE, kasımda yüzde 1.51, aralıkta da yüzde 5.93 olmuştu. Yıllık TÜFE ise bir önceki yıl 9.50 olan orana göre 1.31 puan düşük çıktı. Ancak bu oran da kasımdan bu yana yükseliyor. Ekimde yüzde 5.08 olan TÜFE, kasımda yüzde 5.53, aralıkta ise yüzde 6.53’a yükselmişti.
Sektörel bazda bakıldığında tarımda yüzde 2.54, sanayide yüzde 0.18 artış yaşandı. Yıllık bazda tarımda fiyatlar yüzde 16.96, sanayide yüzde 4.07 arttı. ÜFE sonuçları sanayinin alt sektörleri bazında değerlendirildiğinde en yüksek aylık artış yüzde 3.91 ile taşocakçılığı ve diğer madencilik ürünleri alt sektöründe gerçekleşti.
Taşocakçılığı
Sanayinin üç sektöründen madencilik ve taşocakçılığı sektöründe yüzde 1.26, imalat sanayi sektöründe yüzde 0.22 artış, elektrik, gaz, su sektöründe yüzde 0.62 düşüş yaşandı. Yıllık bazda ise sanayinin alt sektörleri değerlendirildiğinde en yüksek yıllık artış, yüzde 19.10 ile taş ocakçılığı ve diğer madencilik ürünlerinde görüldü. Çekirdek enflasyon yerine açıklanan TÜFE göstergeleri geçen ay, mevsimlik ürünler hariç yüzde 2.57, işlenmemiş gıda ürünleri hariç ise 1.76 arttı.
En pahalı iller Sivas, Kayseri ve Yozgat oldu
OCAK ayında 26 bölge içinde TÜFE’nin aylık bazda en yüksek artış gösterdiği bölge yüzde 3.31 ile Kayseri, Sivas, Yozgat bölgesi oldu. Geçen yılın aynı ayına göre en yüksek artış yüzde 10.98 ile Şanlıurfa Diyarbakır bölgesinde, on iki aylık ortalamalara göre en yüksek artış ise yüzde 8,21 ile Mardin, Batman, Şırnak, Siirt bölgesinde gerçekleşti.
Alkollü içki ve tütünde yıllık artış yüzde 50’ye yaklaştı
YILLIK bazda TÜFE’de en yüksek artış yüzde 47.54 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda gerçekleşti. Onu yüzde 10.74 ile ulaştırma, yüzde 10.44 ile çeşitli mal ve hizmetler, yüzde 9.38’le gıda ve alkolsüz içecekler izledi. Aylık bazda da ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre en yüksek artış yüzde alkollü içecekler ve tütün grubunda gerçekleşti.
Ayın zam şampiyonu sigara
OCAK ayının zam şampiyonu vergi artışlarının etkisiyle yüzde 28.23’lük artışla Samsun sigarası oldu. Onu yüzde 26.13 artışla LM sigarası, yüzde 24.51’le sivri biber, yüzde 23.69’la kuru soğan, yüzde 21.15’le köprü geçiş ücreti, yüzde 18.31’le otoban geçiş ücreti, yüzde 18.18 ile Marlboro sigarası, yüzde 17.89 ile de doğal gaz abonman ücreti takip etti. Ocakta en çok yüzde 14.82 ile kadın kazağının fiyatı düştü.
Bir ayda 1.32 puan arttı
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, ocak ayı itibariyle yüzde 1.85 olan TÜFE, bir ay önce 0.53 düzeyindeydi. Bu oran 2009’un ocak ayında ise 0.29 olmuştu. Bu durumda 2010 ocak ayının TÜFE’si bir ay öncesine göre, 1.32 puan, bir yıl öncesinin aynı ayına göre ise 1.56 puan yükselmiş oldu. 2010 yıl sonu enflasyon hedefini 1 puan yükselterek, 6.9’a çıkaran Merkez Bankası, zamların perakende fiyatlara olan etkisini 1.5 puan olarak öngörmüştü. Merkez’in yıllık enflasyona ilişkin bu öngörüleri, ocak ayı itibariyle doğrulanmış oldu. Geçen ay yüzde 0.58 olan ÜFE ise, ocak 2009’da yüzde 0.23 civarındaydı. Buna göre aylık bazda ÜFE, geçen yılın aynı ayına göre 0.35 puan artış gösterdi.
Artış kasımda başladı
Geçen yıl ocak ayında yüzde 7.90 olan yıllık ÜFE bu yıl yüzde 6.30’a geriledi. Ancak önceki aylar ile karşılaştırınca yıllık ÜFE’de artış devam etti. Ekim ayında yüzde 0.19 olan bu ÜFE, kasımda yüzde 1.51, aralıkta da yüzde 5.93 olmuştu. Yıllık TÜFE ise bir önceki yıl 9.50 olan orana göre 1.31 puan düşük çıktı. Ancak bu oran da kasımdan bu yana yükseliyor. Ekimde yüzde 5.08 olan TÜFE, kasımda yüzde 5.53, aralıkta ise yüzde 6.53’a yükselmişti.
Sektörel bazda bakıldığında tarımda yüzde 2.54, sanayide yüzde 0.18 artış yaşandı. Yıllık bazda tarımda fiyatlar yüzde 16.96, sanayide yüzde 4.07 arttı. ÜFE sonuçları sanayinin alt sektörleri bazında değerlendirildiğinde en yüksek aylık artış yüzde 3.91 ile taşocakçılığı ve diğer madencilik ürünleri alt sektöründe gerçekleşti.
Taşocakçılığı
Sanayinin üç sektöründen madencilik ve taşocakçılığı sektöründe yüzde 1.26, imalat sanayi sektöründe yüzde 0.22 artış, elektrik, gaz, su sektöründe yüzde 0.62 düşüş yaşandı. Yıllık bazda ise sanayinin alt sektörleri değerlendirildiğinde en yüksek yıllık artış, yüzde 19.10 ile taş ocakçılığı ve diğer madencilik ürünlerinde görüldü. Çekirdek enflasyon yerine açıklanan TÜFE göstergeleri geçen ay, mevsimlik ürünler hariç yüzde 2.57, işlenmemiş gıda ürünleri hariç ise 1.76 arttı.
En pahalı iller Sivas, Kayseri ve Yozgat oldu
OCAK ayında 26 bölge içinde TÜFE’nin aylık bazda en yüksek artış gösterdiği bölge yüzde 3.31 ile Kayseri, Sivas, Yozgat bölgesi oldu. Geçen yılın aynı ayına göre en yüksek artış yüzde 10.98 ile Şanlıurfa Diyarbakır bölgesinde, on iki aylık ortalamalara göre en yüksek artış ise yüzde 8,21 ile Mardin, Batman, Şırnak, Siirt bölgesinde gerçekleşti.
Alkollü içki ve tütünde yıllık artış yüzde 50’ye yaklaştı
YILLIK bazda TÜFE’de en yüksek artış yüzde 47.54 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda gerçekleşti. Onu yüzde 10.74 ile ulaştırma, yüzde 10.44 ile çeşitli mal ve hizmetler, yüzde 9.38’le gıda ve alkolsüz içecekler izledi. Aylık bazda da ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre en yüksek artış yüzde alkollü içecekler ve tütün grubunda gerçekleşti.
Ayın zam şampiyonu sigara
OCAK ayının zam şampiyonu vergi artışlarının etkisiyle yüzde 28.23’lük artışla Samsun sigarası oldu. Onu yüzde 26.13 artışla LM sigarası, yüzde 24.51’le sivri biber, yüzde 23.69’la kuru soğan, yüzde 21.15’le köprü geçiş ücreti, yüzde 18.31’le otoban geçiş ücreti, yüzde 18.18 ile Marlboro sigarası, yüzde 17.89 ile de doğal gaz abonman ücreti takip etti. Ocakta en çok yüzde 14.82 ile kadın kazağının fiyatı düştü.