Enflasyonda yaz bereketi

ENFLASYON mayısta sürpriz yaptı ve aylık yüzde 1.3 olan beklentilerin aksine yüzde 0.95 arttı. Böylece yıllık enflasyon da nisandaki yüzde 19.5’lik seviyeden mayısta yüzde 18.71’e geriledi. Enflasyondaki sürprizin sebebi taze meyve ve sebze fiyatlarındaki ucuzlama. Yeni sezon ürünlerinin tezgahlara çıkmasıyla sebze ve meyvelerde yüzde 50’yi bulan fiyat düşüşleri enflasyona olumlu etki yaptı.

Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre gıda grubunda nisana göre fiyatlar yüzde 1.18 düştü. Ve bu aylık enflasyonu 0.29 puan geriletici etki yaptı. Pazara gelen yeni mahsul ürünlerle biber yüzde 54.5, kuru soğan yüzde 45.4, dolmalık biber yüzde 41.3, salatalık yüzde 33.3, domates yüzde 28.7 ucuzladı. Tüm taze sebze ve meyve ürünlerinde geçen aya göre düşüş yüzde 14.98 oldu. Taze sebze ve meyvenin aksine ekmek, dana, tavuk eti fiyat artışları yaşadı. Ekmekte yüzde 5.2, dana etinde yüzde 5.4, tavuk etinde ise yüzde 15.8 artış var. Bunun yanı sıra sütteki yüzde 5.9 artış peynire ve yoğurta yüzde 6 zam getirdi.

SİGARA ETKİSİ

Sigarada geciken zam mayıs ayında etkili olunca içki ve sigara grubu enflasyonu artırıcı etki yaptı. İçki ve sigara grubundaki yüzde 8.88’lik aylık yükselişin manşet enflasyona olumsuz etkisi 0.39 puan oldu. Mayıs ayı başında sigaralara yüzde 9 yani paket başı ortalama 2 lira zam gelmişti.

Giyim ve ayakkabı grubu yaz sezonu ürünlerinin fiyatları nedeniyle enflasyona olumsuz etki yapıyor. Giyim ve ayakkabı grubunda nisana göre aylık artış yüzde 4.09 ve bunun aylık enflasyona etkisi 0.26 puan. Haziran ayıyla birlikte bu grupta yavaş yavaş yaz indirimleri başlayacak. Bu indirimlerin enflasyona olumlu etkilerini göreceğiz.

OTODA YÜKSELİŞ

Ev eşyası grubu yüzde 1.58’lik fiyat düşüşüyle enflasyonu olumlu etkileyen gruplar arasında. Bu grupta düğün sezonu öncesi özellikle yatak, yemek, oturma odası takımlarında indirim var. Ulaştırma grubunda ise Euro’daki fiyat değişimlerine paralel otomobil fiyatlarında artış var. Dizel otomobiller yüzde 7.9, benzinli otomobiller yüzde 2.7 fiyat artışı yaşadı. Benzin fiyatlarında da ham petrolde mayısta yaşanan yükselişin etkisi gözleniyor. Benzinde artış yüzde 1.18. Ulaştırma grubunda yüzde 2.18’lik yükselişin de aylık enflasyona etkisi 0.36 puan. Lokanta ve otellerde yüzde 1.61’lik fiyat artışı enflasyonu 0.13 puan etkiledi. Altın fiyatlarındaki yüzde 5.07 artış da çeşitli mal ve hizmetler grubunda enflasyonu arttırdı. Bu grupta yüzde 1.48’lik artışın aylık enflasyona etkisi ise 0.08 puan.

ENFLASYONDA DÜŞÜŞ TRENDİ SÜRÜYOR

HAZİNE ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, enflasyon rakamlarının, “yıllık bazda hem tüketici enflasyonunda, hem üretici enflasyonunda hem de çekirdek enflasyonda yakalanan önemli düşüşü ortaya koyduğunu” belirtti. Bakan Albayrak, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, “Açıklanan enflasyon rakamları, yıllık bazda hem tüketici enflasyonunda, hem üretici enflasyonunda hem de çekirdek enflasyonda yakalanan önemli düşüşü ortaya koyuyor. Enflasyonda düşüş trendi sürüyor. İnşallah, yıl sonunda hedeflediğimiz rakamları tutturacağız” ifadesini kullandı.

ÜRETİCİ ENFLASYONU YÜZDE 28.71

TÜİK verilerine göre Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) mayısta bir önceki aya göre yüzde 2.67, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 7.99, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 28.71 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 32.85 yükseldi. Mayısta nisana göre üretici enflasyonu madencilik ve taş ocakçılığı sektöründe yüzde 1.87, imalat sanayi sektöründe yüzde 2.87, elektrik, gaz üretim ve dağıtımı sektöründe yüzde 1 artarken, su temini sektöründe yüzde 2.51 düşüş gösterdi.

ÇEKİRDEKTE İÇ TALEP ETKİLİ

TÜİK’in bazı fiyat değişimlerini gözardı ederek hesapladığı ve Merkez Bankası’nın da para politikası için takip ettiği çekirdek enflasyon verilerinde de olumlu bir eğilim var. Analistler bu eğilimi zayıf iç talebe bağlasalar da TÜİK’in işlenmemiş gıda, enerji, içki ve sigara ile altın fiyatlarındaki değişimler hariç hesapladığı B çekirdek enflasyonu yıllıkta nisandaki yüzde 16.78 seviyesinden mayısta yüzde 16.90’a çıktı. Yine TÜİK’in enerji, gıda ve içecek, içki ve sigara ile altın hariç hesapladığı C çekirdek enflasyonu nisandaki yüzde 16.30’dan yüzde 15.87’ye geriledi.