Oluşturulma Tarihi: Kasım 24, 2002 00:00
Başbakan Abdullah Gül, dün TBMM'de okuduğu hükümet programının ekonomiyle ilgili bölümünde, ‘‘Hedefimiz enflasyonu tek haneli rakamlara indirmek. Ekonomik programa toplumun desteğini sağlayacak sosyal yönleri eklemek’’ mesajı verildi. Gül, ‘‘Yeni ekonomik program uygulayacağız’’ dedi.BAŞBAKAN Abdullah Gül tarafından dün TBMM'de okunan ‘‘Hükümet Programı’’nda, AKP hükümetinin, ‘‘yürürlükteki ekonomik programın aksayan ve yetersiz bölümlerini’’ dikkate alarak ‘‘toplum desteğini’’ alacak ‘‘yeni bir ekonomik program’’ uygulayacağı belirtildi. Buradaki hedefi de ‘‘enflasyonu tek haneli rakamlara indirmek, kamu borç stokunu düşürmek, yüksek ve istikrarlı bir büyüle performansına ulaşmak’’ şeklinde sıraladı. Gül, hükümetin ekonomide gerçekleştireceği ‘‘yapısal reform programı’’nın kapsamını ise şöyle özetledi:Kamunun yeniden yapılanması.Kamu harcamalarında disiplin, tasarruf ve şeffaflığın sağlanması.Özelleştirmenin hızlandırılması.Yerli ve yabancı yatırımcılar için ortamın iyileştirilmesi.Mali sektör ve sosyal güvenlik sisteminin ıslahı.Tarımda yeniden yapılanma ve verimliliğin artırılması. ŞOKLARA DAYANIKLI‘‘Yapacağımız yapısal reformlar makro ekonomik istikrarı kalıcı kılacak, ekonominin şoklara karşı dayanıklılığını, verimliliğini ve rekabetini artıracak ve üretim potansiyelimizin tam olarak kullanımını sağlayacaktır’’ diyen Gül, sosyal yardım projelerinin de uygulamaya konulacağını belirtti. Programda, resmi verilere göre nüfusun yüzde 15'inin açlık sınırının altında olduğu belirtilirken ‘‘Hükümetimiz insan haklarına ve Anayasa'ya aykırı olan bu acı tabloya kayıtsız kalmayacaktır. Sosyal politikalar çerçevesinde bu acil sorunun çözümüne öncelik verilecektir’’ denildi.AKP Hükümeti'nin ekonomik programının arkasında güçlü bir siyasi irade ile duracağını ifade eden Başbakan Gül, böylece ekonomide şiddetle ihtiyaç duyulan güven ve öngörülebilirliğin çok kısa zamanda sağlanacağını savundu. Büyümenin temel kaynaklarını, ‘‘verimlilik artışı, atıl üretim faktörlerinin harekete geçirilmesi, uluslarararası ölçekte rekabet edebilir mal ve hizmet üretimi ile doğrudan yabancı sermaye girişi’’ şeklinde özetleyen Gül'ün okuduğu programda yer alan bazı uygulamalar şöyle olacak:FAİZ DIŞI FAZLAMali disiplin sağlanarak, borç stoku sürdürülebilir seviyeye indirilecek ve makro ekonomik istikrar korunacak.Faiz dışı fazla hedef içinde kalmak şartıyla, verimsiz harcamalar kısılarak üretken harcamaların artırılması veya ekonomik aktiviteyi canlandıracak vergi indirimlerine gidilecek.Kamu borç stoku kabul edilebilir ve sürdürülebilir seviyelere indirilecek. Faiz dışı dengede fazla verilmeye devam edilecek. Özelleştirme hızlandırılacak, ek gelir kaynakları bulunacak. Ekonomide istikrarlı büyüme sağlanacak. Borç stoku azaltılacak, kamunun fonları emmesi duracak. Finans sektöründeki kaynaklar özel sektöre devredilecek. Yatırım, üretim ve istihdam artışı sağlanacak.ÖZELLEŞTİRMEYİE HIZKamuya yük haline gelen KİT'lerin özelleştirilmesini kaçınılmaz hale geldiği belirtilen programda, özelleştirmenin temel amacı ‘‘ekonomide serbest piyasanın daha iyi işlenmesi için gerekli koşulların olumuşunu sağlamak, etkinlik ve verimliliği artırmak’’ şeklinde özetlendi. Bunun için kamunun iktisadi rolü ‘‘piyasa mekanizmasının iyi çalışması için gerekli düzenleyici ve denetleyici mekanizmaları oluşturmak’’ şeklinde tanımlandı ve şu sözlere yer verildi: ‘‘KİT'lerin özelleştirilmesinde kararlı olan hükümetiz, özelleştirme süreç ve uygulamalarını hızlandırmaya yönelik politikalarını oluşturacak ve gerekli tedbirleri alacaktır.’’Yatırıma ‘tek patron’AKP Hükümeti'nin programının ekonomiyle ilgili bölümünde yatırımların canlandırılması konusunda ciddi adımlar atılacağı sözü verildi. Buna göre, Yatırımlarda Devlet Yardımları ile Doğrudan Yabancı Yatırımlar hakkında birer çerçeve kanun çıkarılacak. Yatırımcıların önündeki bürokratik ve idari engeller kaldırılacak, yerli ve doğrudan yabancı yatırımlara yönelik politikaların belirlenmesi yetkisi tek elde toplanacak. Bu alanda atılacak adımlar şöyle sıralandı:Uygulamaların gerektiğinde mahalli kurumlar ile meslek kuruluşları gibi sivil toplum örgütleri tarafından yürütülmesi sağlanacak. Kurulacak yeni sistemin, yerel ve sivil toplum örgütlerinin müdahalesine imkan verecek.DPT bünyesinde, Yatırımlarda Devlet Yardımları politikasını belirleyecek yeni bir birim oluşturulacak. Bu birim bütün kurum ve kuruluşlarca uygulanacak devlet yardımlarının koordinasyonunu sağlayacak, uygulyama sonuçlarını değerlendirecek, AB'ye bildirimde bulunacak.Halen teşvik kapsamında uygulanan ve gereksiz bürokratik işlemleri içeren vergisel destek unsurları, AB mevzuatı ve diğer uluslararası yükümlülümlerde dikkate alınarak kanunlarda yapılacak değişiklikler ile teşvik belgesiz ve otomotik olarak
KOBİ'ler de dahil tüm yatırımlara uygulanır hale getirilecek.Hangi sektör için neler yapılacak?FİNANS: Finans politikilarında temel hedef; üretken yatırımları, büyümeyi ve makro ekonomik istikrarı desteklemek olacak.İHRACAT: İhracat teşvik mevzuatı revize edilecek. Kendi markasıyla ihracat yapabilen firmalar desteklenecek. İstihdam ve haberleşme üzerindeki yüksek vergiler düşürülecek. Girdi maliyetleri aşağı çekilecek. Sınır ticareti yeniden düzenlenecek. Vadeli
döviz piyasası oluşturulacak ve ihracatçılara döviz kurlarını sigorta ettirebilme imkanı getirilecek. Eximbank yeniden yapılanacak, kaynağı güçlenecek, teminat sorunu çözülecek.ENERJİ: Elektrik fiyatının ucuzlaması için üretim maliyetleri, kayıp-kaçak oranlarının, satış fiyatındaki fon ve paylar düşürülecek. Enerji piyasası hızla rekabete açılacak. Elektrik üretim ve dağıtımında özelleştirme hızlanacak. Yap-İşlet-Devret, Yap-İşlet, işletme devirleri gözden geçirilecek.MADENCİLİK: Arama faaliyelerine ağırlık verilecek. Ruhsatı kamuya ait maden sahaları, özel sektöre devredilecek. Arama ve işletmede bürokrasi azaltılacak. İşlenmiş mermer ihracatı desteklenecek. Endüstriyel minerallerin arama, işletme ve son kullanımına ilişkin faaliyetlere önem verilecek. Bor işletmeleri özerkleşecek. Bor Araştırma Enstitüsü kurulacak.ULAŞTIRMA: Taşıma türleri arasında denge kurmak için ulaştırma ana planı hazırlanacak. Demiryolları özel sektörle birlikte ve çağdaş işletmecilikle öncelikli olarak geliştirilecek. TCDD yeniden yapılanacak.TARIM: Fiyatlar serbest piyasada oluşacak, üretim piyasadaki talebe göre yönlendirilecek. Devlet tarım ürünü ticareti yapmayacak. Ürün borsalarının gelişmesi desteklenecek, vadeli işlemler için gerekli önlemler alınacak. Tarımda devlet desteği, her bölge ve her ürün için ayrı ayrı projeler kapsamında ele alınacak. Hayvancılıkta üretici örgütlenmeleri teşvik edilecek, daha büyük ölçekte işletmeler oluşması sağlanacak. Entegre hayvancılık işletmelerinin kurulması desteklenecek.Derviş yöntemi tutmadıAKP Hükümeti'nin programının ekonomiyle ilgili bölümünde, eski Devlet Bakanı Kemal Derviş’in IMF ile birlikte uyguladığı Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı'nda ağırlık finans sektörüne verildiği ve sosyal boyutun ihmal edildiği ifade edilerek şöyle denildi: ‘‘Sosyal politikalar alanında bir gelişme sağlanamadığı gibi özellikle dar gelirli kesim ekonomik krizden daha çok etkilenmiş ve bazı sosyal tepkilerle karşılaşılmıştır. Bu kesimleri krizin etkisinden kurtarmaya yönelik terbirler alınacak.’Dalgalı kur devam edecekHÜKÜMET programında dalgalı kur politikasının devam edeceği belirtilirten, döviz konusunda şu maddeler yer aldı:Döviz kurlarında öngörülebilirliği sağlamak için, dövizde vadeli işlemler piyasası geliştirilecek. Siyasi ve ekonomik istikrarın sağlanmasıyla kurlarda da istikrar sağlanacak.
Merkez Bankası, döviz piyasalarındaki spekülatif dalgalanmalara daha duyarlı bir biçimde müdahale edecek.Döviz kurundaki istikrarın istismara yol açmaması için bankaların açık pozisyonları BDDK ve Merkez Bankası tarafından sıkı kontrol edilecek. Merkez Bankası bağımsızlığı korunacakHÃœKÃœMET programında Merkez Bankası'yla ilgili ÅŸu sözler yer aldı:Para politikasında kısa dönemde enflasyonu düşüren, orta vadede ise fiyat istikrarına öncelik veren strateji sürdürülecek. Merkez Bankası'nın bağımsızlığı korunacak.Enflasyonda kalıcı düşüşün saÄŸlanması ve para politikasına güvenin saÄŸlanmasının ardından, para politikası uygulamasında Merkez Bankası, fiyat istikrarıyla çeliÅŸmemek kaydıyla büyüme ve istihdamın saÄŸlanmasını da dikkate alacak.Vergi reformu gelecekKAPSAMLI bir vergi reformu yürürlüğe konulacağı belirtilen programda, ÅŸu ifadeler yer aldı.Reformun çıkış noktası vergide adalet ve ödeme gücü ilkeleri olacak.Sadece kanunlarda deÄŸil, uygulamalar içinde yapılması gereken iÅŸler gözden uzak tutulmayacak.Türkiye ‘marka’ olacak yabancıya mülk satılacakHÃœKÃœMET programında, turizmle ilgili hedefler şöyle yer aldı:‘‘Turizm sektörü destinasyon odaklı hale getirilecek. Turizm Bakanlığı sektörel örgütlerin ve yerel yönetimlerin yetki, sorumluluk ve iliÅŸkileri yeni bir yasal çerçeveye kavuÅŸturulacak. Türkiye markası için tanıtım projelerine önem verilecek. Ä°ÅŸ-kongre, fuar, spor ve kültür turizmi alanlarında baÅŸarılı olmak için hamle baÅŸlatılacak. Ä°stanbul turizm konusunda özel olarak ele alınacak. Turizm yatırımları yabancı sermaye çekmek için önemli araçlardan biri haline getirilecek. Yabancılara mülk satışına imkan veren hukuki düzenlemeler yapılacak.’’Â
button