Enflasyon tekrar düşüşte

Yıllık enflasyon TEFE’de yüzde 14.4, TÜFE’de yüzde 9.79 oldu.

Ekimde, sürpriz yaparak yükseliş kaydeden enflasyon oranları kasımda yeniden düşüş trendine girdi. Döviz kurlarındaki düşüşün de etkisiyle kasımda TÜFE’deki artış yüzde 1.54, TEFE’deki artış ise yüzde 0.75’te kalırken, ekimde yükseliş kaydeden yıllık enflasyon oranı da hem TEFE’de hem de TÜFE’de geriledi.

TÜFE’deki artışta, gıda ve giyecek fiyatlarındaki mevsimlik artışlar etkili olurken, TEFE’deki artışın beklentilerin oldukça altında kalmasında önceki iki ay çok yüksek oranda artan tarım fiyatlarındaki yavaşlama ve döviz kurlarındaki düşüş nedeniyle imalat sanayi fiyat artışının yüzde 0.4 gibi oldukça düşük bir düzeyde kalması belirleyici oldu. Ekimde TÜFE yüzde 2.2, TEFE’de yüzde 3.23 ile tahminlerin oldukça üzerinde artarak yıllık enflasyondaki düşüş trendini yukarı doğru çevirmişti.

Kasımda kamu kesimi toptan eşya fiyatları ham petrol ve doğalgaz fiyatlarına bağlı olarak yüzde 1.2 artarken, özel sektör fiyatlarındaki artış yüzde 0.6’da kaldı. Kasım TEFE artışının 0.29 puanı kamudan, 0.46 puanı ise özel sektörde kaynaklandı.

Yılın ilk 11 ayındaki toplam artış TÜFE’de yüzde 8.83 olarak gerçekleşirken, TEFE’de yüzde 13.69’a kadar yükseldi. Geçen yılın ilk 11 ayında TÜFE yüzde 17.33, TEFE ise yüzde 13.23 oranında artmıştı.

Hükümetin 2005 programıyla yüzde 10 olarak revize ettiği 2004 yılı yıllık TÜFE artışı hedefinin gerçekleşebilmesi için aralıkta fiyat artışının yüzde 1’de kalması gerekiyor. TEFE’de ise yüzde 13.5’e çıkarılan hedef şimdiden aşıldı. Yıl başında her iki endeksteki yıllık artış da yüzde 12 olarak hedeflenmişti.

Ekimdeki sürpriz artışla yüzde 9.86’ya çıkan TÜFE’deki yıllık artış kasım sonunda 9.79’a, TEFE’de de ise yüzde 15.48’den yüzde 14.40’a geriledi. Geçen yıl kasım sonunda yıllık enflasyon TÜFE’de yüzde 19.25, TEFE’de de yüzde 16.18 düzeyinde bulunuyordu. 12 aylık ortalamalarda göre TÜFE’de yüzde 11.29’a gerileyen enflasyon, TEFE’de de yüzde 11.07’ye indi.

GIDA VE ULAŞTIRMA BELİRLEDİ

Kasımda TÜFE’deki artışı harcama grupları itibariyle belirleyen etken gıda, ulaştırma ve konut harcamaları oldu. Eylül ve ekim aylarında tarım fiyatlarında yaşanan artışların gıda fiyatlarına yansıdığı kasım ayında gıda ve içecek harcamalarındaki artış yüzde 1.9 olarak gerçekleşti.

Giyim ve ayakkabı fiyatlarında ekimde başlayan yükseliş kasımda da devam etti. Konutla ilgili harcamalar ise yüzde 1.2 oranında artış gösterdi. Bu kapsamda yer alan kiralarda yaşanan artış ise yüzde 1.4 olarak hesaplandı.

ÖTV ARTIŞI ULAŞTIRMA HARCAMLARINI ARTIRDI

Kasımda ÖTV artışı nedeniyle otomobil fiyatlarına gelen zam yüzünden ulaştırma harcamalarında yüzde 3.1 oranında büyüme kaydedildi.

EN YÜKSEK ARTIŞ KAYSERİ’DE

Seçilmiş iller itibariyle kasımda en yüksek fiyat artışı yüzde 2.6 ile Kayseri’de yaşandı. Kayseri’yi yüzde 2.2 ile Samsun, yüzde 2.1’le Eskişehir, yüzde 2 ile de Adana izledi. Kasımda tüketici fiyatları Antalya’da yüzde 0.9, Bursa’da yüzde 1.6, Zonguldak, Denizli ve Konya’da yüzde 1.1, Diyarbakır’da yüzde 1.8, Erzurum’da yüzde 0.7, Gaziantep’te yüzde 1.9, mersin’de yüzde 1.4, Kocaeli’de yüzde 0.8, ve Trabzon’da yüzde 1 oldu.

TARIM FİYATLARI YAVAŞLADI

Ekimde yüzde 6.1 oranında artan tarım fiyatlarında kasım ayında ise yüzde 1.2 oranında artış yaşandı. Madencilik fiyatları ise ham petrol ve doğalgaz fiyatlarındaki yüzde 12.8’lik artışın etkisiyle kasımda yüzde 4.6 oranında büyüme kaydetti.

ÇEKİRDEK ENFLASYON YÜZDE 0.2

Çekirdek enflasyon olarak nitelendirilen özel sektör imalat sanayi fiyatlarında kasım ayında yüzde 0.2 oranında artış yaşandı. Çekirdek enflasyonun bu ölçüde düşük kalmasında TL’nin yeniden değerlenme sürecine girmesinin yanı sıra giyim eşyası imalatında kaydedilen yüzde 9.4’lük düşüş de belirleyici oldu.

ENERJİ FİYATLARI ARTMAYA BAŞLADI

Son bir yıldır düşüş yaşanan elektrik, gaz ve su fiyatlarında ise doğalgaza yapılan zam nedeniyle kasımda yüzde 0.7 oranında artış kaydedildi. Bu kapsamda elektrik ve gaz fiyatları yüzde 0.7 artarken, su fiyatları da yüzde 2.3 oranında zamlandı.