Enflasyon rakamları açıklandı

Ağustos ayında enflasyon TÜFE'de yüzde 0,73, ÜFE'de yüzde 1,76 arttı.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2011 yılı Ağustos ayında 2003 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Endeksi bir önceki aya göre yüzde 0,73 artış gösterdi.

Yılın ilk 8 aylık döneminde ise enflasyon yüzde 3,75 olarak hesaplandı. Yıllık bazda yüzde 6,65 artan TÜFE'de, on iki aylık ortalamalara göre de yüzde 6,24 artış gerçekleşti.

Ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre en yüksek artış, yüzde 4,55 ile çeşitli mal ve hizmetler grubunda görüldü.

Ağustos ayında endekste yer alan gruplardan ulaştırmada yüzde 1,90, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 1,38, ev eşyası ile eğlence ve kültürde yüzde 0,83, lokanta ve otellerde yüzde 0,64, konutta yüzde 0,54, eğitimde yüzde 0,31, sağlıkta yüzde 0,06, alkollü içecekler ve tütünde yüzde 0,01 artış meydana geldi. Haberleşmede yüzde 0,09, giyim ve ayakkabıda ise yüzde 4,35 düşüş gerçekleşti.

Yıllık bazda ise TÜFE'de en yüksek artış yüzde 18,38 ile çeşitli mal ve hizmetler grubunda gerçekleşti. Ulaştırmada (yüzde 12,08), ev eşyası (yüzde 8,13), lokanta ve oteller (yüzde 7,98), giyim ve ayakkabı (yüzde 7,42) artışın en yüksek olduğu diğer grupları oluşturdu.

2011 yılı Ağustos ayında endekste kapsanan 445 maddeden 90'ının ortalama fiyatlarında değişim olmadı. 245'inin ortalama fiyatlarında artış, 110'unun ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.

ÜFE YÜZDE 1,76 ARTTI

Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ise 2011 Ağustos'da aylık bazda yüzde 1,76 arttı. 8 aylık döneme ilişkin ÜFE artışı yüzde 8,05 olarak hesaplandı.

Bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 11 artış gösteren ÜFE, 12 aylık ortalamalara göre de yüzde 9,76 yükseldi.

Tarım sektöründe endeks, aylık bazda yüzde 0,76 azaldı, sanayi sektöründe ise yüzde 2,24 artış yaşandı. Tarım sektöründe, 8 aylık ÜFE'de yüzde 3,03, yıllık bazda yüzde 2,34 gerileme gerçekleşirken, 12 aylık ortalamalara göre yüzde 10,96 artış oldu.

Sanayi sektörü endeksinde ise ÜFE artışı yüzde 2,24 oldu. Bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 10,40, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 13,91 ve 12 aylık ortalamalara göre de yüzde 9,47 artış meydana geldi.

Sanayinin üç sektöründen, elektrik, gaz ve su sektöründe yüzde 4,68, madencilik ve taş ocakçılığı sektöründe yüzde 2,24, imalat sanayi sektöründe ise yüzde 1,99 artış gerçekleşti.

Bir önceki aya göre endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörlerin başında yüzde 7,01 ile metal cevheri geldi. Bunu sırasıyla, ham petrol ve doğalgaz çıkarımı (yüzde 6,46), elektrik, gaz üretimi ve dağıtımı (yüzde 5,27), kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri (yüzde 5,09), büro makineleri imalatı (yüzde 3,89), ana metal sanayii (yüzde 3,69), iletişim teçhizatı imalatı (yüzde 2,91), elektrikli makine ve cihazları imalatı (yüzde 2,84), kimyasal ürünlerin imalatı (yüzde 2,81), motorlu kara taşıtları imalatı (yüzde 2,61) izledi.

Endeksin gerilediği alt sektör ise yüzde 0,21 ile suyun toplanması, arıtımı ve dağıtımı oldu. En az artışın gerçekleştiği sektörleri ise yüzde 0,09 ile tıbbi, hassas ve optik aletler imalatı, yüzde 0,27 ile tekstil ürünleri imalatı oluşturdu.

ÖZEL KAPSAMLI TÜFE GÖSTERGELERİ

Özel kapsamlı tüketici fiyatları endeksi göstergelerine bakıldığında, “çekirdek enflasyon” yerine açıklanan TÜFE göstergeleri, Ağustos'da aylık bazda mevsimlik ürünler hariç yüzde 1,12, işlenmemiş gıda ürünleri hariç yüzde 0,54, enerji hariç yüzde 0,62, alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç yüzde 0,67, fiyatı yönetilen, yönlendirilen diğer ürünler, dolaylı vergiler hariç yüzde 0,70, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ile altın hariç yüzde 0,18, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altın hariç yüzde 0,02 arttı.

Özel kapsamlı TÜFE göstergelerine yıllık bazda bakıldığında ise mevsimlik ürünler hariç yüzde 7,02, işlenmemiş gıda ürünleri hariç yüzde 7,12, enerji hariç yüzde 6,11, alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç yüzde 6,71, fiyatları yönetilen, yönlendirilen diğer ürünler, dolaylı vergiler hariç yüzde 6,96, alkollü içkiler, tütün ürünleri ile altın hariç yüzde 6,67, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altın hariç yüzde 6,19 yükseldi.

ÖNEMLİ BİR SAPMA YOK

Uzmanlar TÜFE'deki artışın beklentilerin biraz üzerinde çıkmasına rağmen çok önemli olmadığını, piyasanın ilk anda verdiği tepki sonrasında ılımlı algılanacağını ve yıl sonu tahminlerinde önemli bir sapma olmayacağı görüşünü savundu.

Temmuzdaki kur artışının enflasyondaki artışın başlıca etkeni olduğuna dikkat çeken uzmanlar, enflasyonda raydan çıkmış bir durumun söz konusu olmadığına dikkat çekti.

OYAK Yatırım Ekonomisti Gülay Elif Girgin, fiyat artışlarına bakıldığında döviz kurundaki, TL'deki güçsüzlüğün enflasyon üzerinde baskı kurmaya başlamış gibi göründüğünü bildirdi.

Girgin,  TÜFE'nin beklentilerin üzerinde geldiğini, bunun alt kalemlerine bakıldığında genel olarak TL'deki zayıflamanın etkisinin görülmeye başlandığının söylenebileceğini ifade etti.

Özellikle bunun hissedildiği kalemlerde normal mevsimsel trendden daha yüksek ciddi artışlar görüldüğüne, bunun dışında özel kapsamlı TÜFE göstergelerinde de yükseliş trendinin sürdüğüne dikkati çeken Girgin, şu değerlendirmeyi yaptı:

“Döviz kurundaki güçsüzlük, TL'deki güçsüzlük enflasyon üzerinde baskı kurmaya başlamış gibi görünüyor. ÜFE'de de piyasaların beklentisinin üzerinde bir oran geldi. O da yıllık yüzde 11 seviyesine geldi. Merkez Bankası, böyle yükselişler görüleceğini, ancak bunların kısa dönemli olacağını söylemişti. Kısa dönemli mi olacak bunu göreceğiz. Merkez Bankası'nın bu şekildeki görüşünü koruması anlamında, bu etkilerin kısa dönemli ve geçici olacağını söylemesi bazında biz Merkez Bankası'nın şu anki politikasında herhangi bir değişiklik beklemiyoruz. “

Gülay Elif Girgin, yıl sonu enflasyon beklentisinde ciddi bir sapma olacağını düşünmediğinin altını çizerek, piyasa oyuncularının doldurduğu anketlerde piyasa beklentisinin 7,5 olduğunu, o civarda bir rakam geleceğini tahmin ettiklerini söyledi.

EKİM'DE UFAK TEFEK REVİZYON GÖRÜLEBİLİR

Ekim ayında tekrar bir enflasyon raporu yayınlanacağını hatırlatan Girgin, bu raporda kur etkisi nedeniyle ufak tefek revizyonlar görülebileceğini ifade etti.

Ağustos ayı rakamlarının beklentiyi çok bozacak düzeyde olmadığını belirten Girgin, “Önümüzdeki dönem kış ayı ve kur etkisi olacak. Tüm harcamalar genel olarak son çeyrekte olacak. Zaten son çeyrek enflasyonda yüksek aylardır. Elektrik ve doğal gaz zammı olacak. Bunların hepsini son çeyrekte göreceğiz. Ama enflasyonda bu saatten sonra bir eksi enflasyon beklemek ya da yıllık düşüş beklemek pek olası değil” yorumunu yaptı.

TL'nin çok ciddi bir hareket yaptığına ve çok ciddi bir değer kaybı yaşadığına işaret eden Girgin, “Bunun üstüne yüzde 5 gibi değer kaybı tekrar gelse bile, artık yapacağını yaptığı için ve talepte de hafif yavaşlama olduğu için sanki şu ana kadar göreceğimizi gördük gibi... Son çeyrekte yine biraz kurun etkisi ve mevsimsellikle beraber daha yüksek, daha volatil bir enflasyon görüntüsü var” dedi.