Enflasyon ilk yarıyı yüzde 44.5'le bitirdi

Haziran ayı enflasyonu beklendiği gibi dalgalı kur döneminin en düşüğü çıktı. Haziranda tüketici fiyatları yüzde 3.1, toptan fiyatlar da yüzde 2.9 arttı. İlk altı aylık enflasyon da toptan eşyada yüzde 44.5, tüketicide yüzde 32.3 oldu.

Şubat krizinden sonra dalgalı kur sistemine geçişle birlikte başlayan enflasyondaki yükselme eğilimi, Haziran ayından itibaren yerini yavaşlamaya bıraktı. Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE), bu yılın Haziran ayında, bir önceki aya göre toptan eşya fiyatlarının (TEFE) yüzde 2.9, tüketici fiyatlarının (TÜFE) yüzde 3.1 oranında arttığını açıkladı.

Yılın ilk yarısında ise enflasyon oranları toptan eşyada yüzde 44.5, tüketici fiyatlarında yüzde 32.3 olarak gerçekleşti. Geçen yılın ilk yarısındaki enflasyon ise yüzde 17.8 olmuştu.

DİE'den yapılan açıklamaya göre, Haziran ayında yıllık enflasyon ise toptan eşyada yüzde 61.8, tüketici fiyatlarında yüzde 56.1 olarak belirlendi. Buna göre yıllık enflasyon Haziran ayında, önceki yılın toptan eşya fiyatının 5 puan üzerinde, tüketici fiyatında ise 2.5 puan altında gerçekleşti. 2000 Haziran ayında yıllık enflasyon toptan eşyada yüzde 56.8, tüketici fiyatlarında yüzde 58.6 olmuştu.

AYLIK ENFLASYON

2000 Haziran ayında, toptan eşya fiyatlarındaki artış yüzde 0.3, tüketici fiyatlarındaki artış ise yüzde 0.7 olmuştu. 2000 yılı Haziran ayı ile karşılaştırıldığında, bu yılın aynı ayında enflasyon, toptan eşya fiyatlarında 2.6 puan, tüketici fiyatlarında 2.4 puan üzerinde gerçekleşti.

Aylık bazda enflasyon rakamlarında bir önceki Mayıs ayına göre toptan eşya fiyatlarında 3.4 puan, tüketici fiyatlarında 2 puan gerileme yaşandı. Enflasyon rakamları önceki ay toptan eşya fiyatlarında yüzde 6.3, tüketici fiyatlarında ise yüzde 5.1 oranlarında artmıştı.

Aylık enflasyon oranlarında mart, nisan ve mayıs aylarına göre yaşanan azalmada, tarım fiyatlarında yaşanan mevsimlik düşüşün önemli etkisi oldu, Bu oranlar geçen yılın aynı ayının oldukça üzerinde gerçekleştiği için yıllık enflasyondaki yükseliş trendi devam etti.

ÇEKİRDEK ENFLASYON

Toptan eşya fiyatlarında Haziran ayında görülen yüzde 2.9'luk artışta, devletin payı 1.5, özel sektörün payı da 1.4 puan oldu. Çekirdek enflasyon olarak nitelenen imalat sanayinde özel sektördeki fiyat artışı yüzde 4.1 olarak hesaplandı.

Devlet İstatistik Enstitüsü'nden (DİE) yapılan açıklamaya göre, toptan eşyada fiyat artışları devlet sektöründe yüzde 5.8, özel sektörde yüzde 1.7 oldu. Bu yılın Haziran ayında, sektörel bazda en yüksek fiyat artışı yüzde 5.2 ile madencilik ve taşocakçılığı sektöründe gerçekleşti.

Haziran'da fiyatlar, imalat sanayinde yüzde 4.8, elektrik, gaz ve su sektöründe yüzde 4 oranında artarken, tarım, avcılık, ormancılık vebalıkçılık sektöründe yüzde 3.4 oranında azalma görüldü.

Haziran ayı itibariyle son bir yıllık dönemde ise sektörel bazda en yüksek fiyat artışı, yüzde 90.8 ile elektrik, gaz ve su sektöründe gerçekleşti. Yıllık enflasyon, tarım, avcılık, ormancılık ve balıkçılık sektöründe yüzde 40.7, imalat sanayinde yüzde 67, madencilik ve taşocakcılığı yüzde 75.5 oldu.

Tüketici fiyatları endeksine göre, Haziran ayında en yüksek fiyat artışı yüzde 6.9 ile ev eşyası harcamalarında görüldü. Aynı dönemde, gıda, içki ve tütün yüzde 1.6, konut yüzde 3.1, giyim ve ayakkabı yüzde 2.4, sağlık yüzde 3, ulaştırma yüzde 5.1, eğlence ve kültür yüzde 2.1, lokanta, pastane ve otel yüzde 1.5, çeşitli mal ve hizmetlerin fiyatları da yüzde 5.5 oranlarında arttı.

İTO'NUN ENFLASYONU

İstanbul Ticaret Odası'nın (İTO) İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi'ne göre, 2001 yılı Haziran ayında perakende fiyatlar yüzde 3.8, toptan fiyatlar yüzde 2.5 oranında arttı. Bir önceki yılın aynı dönemine göre ise perakende fiyatlar yüzde 54.2, toptan fiyatlar ise yüzde 55.2 artış gösterdi.

En pahalı il Eskişehir

Türkiye genelinde Haziran ayında aylık ve yıllık bazda en az fiyat artışı görülen il Denizli oldu. Tüketici fiyatlarındaki ortalama aylık artış Haziran'da yüzde 3.1 olurken, bu rakam Denizli'de yüzde 2.4 oldu. Aynı dönemde, fiyatların en fazla arttığı il yüzde 6.9 ile Eskişehir oldu. Bu ili yüzde 5.2 ile Kocaeli, yüzde 4.9 ile Erzurum izledi.

Bölgeler itibariyle Haziran ayında, aylık bazda en az fiyat artışı yaşanan bölge ise yüzde 2.6 ile Marmara Bölgesi'nde oldu. Haziran'da tüketici fiyatlarındaki artış, İç Analu Bölgesi ve Akdeniz'de yüzde 3.4, Güney Doğu Anadolu Bölgesi'nde yüzde 3.5, Karadeniz'de yüzde 4, Ege Bölgeleri'nde yüzde 3.6, Doğu Anadolu Bölgesi'nde yüzde 3.9 gerçekleşti. Öte yandan, Haziran ayı itibarıyla yıllık enflasyon, Ege Bölgesi'nde yüzde 55.2, Akdeniz'de yüzde 57, Marmara'da yüzde 56.1, Karadeniz'de yüzde 57.2, İç Anadolu'da yüzde 55.5, Doğu Anadolu'da yüzde 62.7, Güneydoğu Anadolu'da yüzde 64.1 olarak belirlendi.