Yıllık enflasyon toptanda yüzde 91.8'den yüzde 77.5'e düştü. Tüketicide ise yıllık enflasyon yüzde 73.1'den yüzde 65.1'e indi.
Ekonomik krizin neden olduğu durgunlukla mart ayında, aylık enflasyon son 21 yılın en düşük seviyesine indi. Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE), bu yılın Mart ayında, bir önceki aya göre toptan eşya fiyatlarının (TEFE) yüzde 1.9, tüketici fiyatlarının (TÜFE) yüzde 1.2 oranında arttığını açıkladı. TEFE'deki yüzde 1.9'luk oran son 21 yılın en düşük tüketici fiyat artışı oldu.
DİE'den yapılan açıklamaya göre, Mart ayında yıllık enflasyon toptan eşyada yüzde 77.5, tüketici fiyatlarında ise yüzde 65.1 olarak belirlendi. Buna göre yıllık enflasyon, geçen yılın aynı dönemine göre, toptan eşya fiyatının 42.4 puan, tüketici fiyatında ise 27.6 puan üstünde gerçekleşti.
Bir önceki yıl enflasyon, toptan eşyada yüzde 35.1, tüketici fiyatlarında yüzde 37.5 olmuştu. DİE'ye göre geçtiğimiz şubat ayında ise yıllık enflasyon, toptan eşya fiyatlarında yüzde 91.8, tüketici fiyatlarında yüzde 73.1 olarak gerçekleşmişti.
DİE'den yapılan açıklamaya göre, Mart ayında, bir önceki aya göre, toptan eşya fiyatları yüzde 1.9, tüketici fiyatları ise yüzde 1.2 oranında arttı. Bir önceki yıl Mart ayında, toptan eşya fiyatlarındaki artış yine yüzde 10.1, tüketici fiyatlarındaki artış ise yüzde 6.1 olmuştu. Buna göre, aylık bazda enflasyon oranları, 2001 yılı Mart ayına göre toptan eşyada 8.2 puan, tüketici fiyatlarında ise 4.9 puan aşağıda gerçekleşti. Geçtiğimiz Şubat ayında ise aylık enflasyon tüketici fiyatlarıyla bir önceki aya göre, toptan eşyada yüzde 2.6, tüketici fiyatlarında yüzde 1.8 oranında artmıştı.
2002 yılının ilk çeyreğinde, enflasyon oranları toptan eşyada yüzde 8.8, tüketici fiyatlarında ise yüzde 8.4 oldu. Geçen yıl bu rakamlar sırasıyla yüzde 15.6, yüzde 10.7 olarak gerçekleşmişti.
EN YÜKSEK ARTIŞ TARIMDA
Mart ayında, sektörel bazda en yüksek fiyat artışı yüzde 2.6 ile tarım, avcılık, ormancılık ve balıkçılık sektöründe gerçekleşirken, imalat sanayi sektöründe yüzde 1.7, madencilik ve taşocakçılığında da fiyatlar yüzde 0.9, elektrik, gaz ve su sektörü yüzde 0.2 oranlarında arttı.
Geçen ay fiyatı en fazla artan alt sektör ise yüzde 14.1 ile balıkçılık,
balık üretme çiftliklerinde oldu. Bunu, yüzde 7.4 ile tıbbi hassas ve optik aletler imalatı, yüzde 5.6 ile giyim eşyası imalatı, yüzde 3.7'er ile maden kömürü, linyit, turba çıkarımı ile deri mamul imalatı ve hizmetleri izledi.
Geçen ay fiyatlar, metal cevheri madenciliğinde yüzde 2.5, basın ve yayımda yüzde 0.3, kimyasal madde ürünleri imalatında yüzde 0.2, ana metal sanayinde yüzde 3.1 arttı.
Aynı dönemde, ham petrol ve doğalgaz çıkarımı yüzde 4.7, iletişim teçhizatı imalatı yüzde 1.5, mobilya imalatı yüzde 0.5, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 0.1 oranında azaldı. Mart ayı fiyat artışları bazı alt sektörlerde şöyle gerçekleşti: Kok kömürü, rafine edilmiş petrol ürünleri yüzde 3.4, motorlu kara taşıtı, römork, yarı römork imalatında yüzde 1.2, gıda ürünleri ve içecek imalatı yüzde 0.9.
ELEKTRİK, GAZ VE SU
Mart ayı itibariyle, son bir yıllık dönemde ise sektörel bazda en yüksek fiyat artışı, yüzde 86.6 ile elektrik, gaz ve su sektöründe gerçekleşti. Yıllık enflasyon, tarım, avcılık, ormancılık ve balıkçılık sektöründe yüzde 77.5, imalat sanayinde yüzde 77.7, madencilik ve taşocakcılığı yüzde 59 oldu.
TÜKETİCİDEKİ ARTIŞLAR
Tüketici fiyatları endeksine göre, Mart ayında en yüksek fiyat artışı yüzde 3.3 ile lokanta, pastane ve otel harcamalarında görüldü. Aynı dönemde, konut yüzde 1.9, ev eşyası yüzde 1.0, sağlık yüzde 3, eğitim yüzde 0.1, ulaştırma yüzde 2.4, eğlence ve kültür yüzde 1.2,çeşitli mal ve hizmetlerin fiyatları da yüzde 2.5, giyim ve ayakkabı yüzde 1.4 oranlarında arttı. Mart ayında, gıda, içki ve tütün fiyatları yüzde 0.5 oranında düştü.
İTO'NUN ENFLASYONU
İstanbul Ticaret Odası'nın (İTO) 1995 bazlı yeni İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi'ne göre, 2002 yılı Mart ayında perakende fiyatlar yüzde 1.6, toptan fiyatlar yüzde 2.5 oranında yükseldi. İTO'nun endeksine göre, bir önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında, perakende fiyatlar yüzde 65.6, toptan fiyatlar ise yüzde 73.9 artış gösterdi.
Çekirdek enflasyon yüzde 1.3’e düştüToptan eşya fiyatlarında Mart ayında görülen yüzde 1.9'luk artışta, devletin payı 0.5, özel sektörün payı da 1.4 puan oldu. Çekirdek enflasyon olarak nitelenen imalat sanayinde özel sektördeki fiyat artışı yüzde 1.3 seviyesinde hesaplandı. Devlet İstatistik Enstitüsü'nden (DİE) yapılan açıklamaya göre, toptan eşyada fiyat artışları devlet sektöründe yüzde 2, özel sektörde yüzde 1.8 oldu.
Domates zam şampiyonuTüketici Fiyatları Endeksi'ne göre, mart ayında fiyatı yüzde 24.5 oranında artış kaydeden domates, zam şampiyonu oldu. DİE'nin mart ayı enflasyon verilerine göre martta domatesi, yüzde 22.8'lik artışla röntgen, yüzde 17.1'lik artışla noter ücretleri izledi.