Enflasyon 65’e dayandı

Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE), ekim ayı itibariyle yıllık enflasyonu, toptan eşya fiyatlarında yüzde 55.2, tüketici fiyatlarında ise yüzde 64.7 olarak açıkladı. Ekim ayında, bir önceki aya göre, toptan eşya fiyatları yüzde 4.7, tüketici fiyatları ise yüzde 6.3 oranında arttı.

ENFLASYON oranındaki artış sürüyor. Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE), ekim ayında toptan eşya fiyatlarının yüzde 4.7, tüketici fiyatlarının ise yüzde 6.3 oranında arttığını açıkladı. Böylece, yıllık enflasyon toptan eşya fiyatlarıyla yüzde 55.2'ye, tüketici fiyatlarıyla ise yüzde 64.7'ye çıktı. Bu yılın ocak-ekim dönemi enflasyonu da, toptan eşyada yüzde 46.5, tüketicide yüzde 52.9 oldu.

Ekim ayında yıllık enflasyon, geçen yılın aynı döneminin toptan eşya fiyatının 6.8, tüketici fiyatının ise 11.9 puan altında gerçekleşti. 1998 yılı ekim ayı itibariyle yıllık enflasyon toptan eşya fiyatlarında yüzde 62.0, tüketici fiyatlarında ise yüzde 76.6 olmuştu. Öte yandan, bu yıl eylül ayı ile kıyaslandığında, ekim ayında yıllık enflasyonda yukarı doğru bir trend kaydedildi. Yıllık bazda eylül ayında enflasyon toptan eşyada 54.4, tüketicide yüzde 64.3 olmuştu. Böylece, ekim ayında yıllık enflasyon toptan eşyada 0.8 puan, tüketicide 0.4 puan artış gösterdi.

AYLIK ENFLASYON

1998 yılı ekim ayında, toptan eşya fiyatlarındaki artış yüzde 4.1, tüketici fiyatlarındaki areış ise yüzde 6.1 olmuştu. 1998 yılı ekim ayı ile karşılaştırıldığında, 1999 yılının aynı ayında, toptan eşya fiyatlarında 0.6 puan, tüketici fiyatlarında da 0.2 puan artış görülüyor.

10 AYLIK ENFLASYON

Ekim ayı itibariyle 10 aylık enflasyon rakamı ise toptan eşyada yüzde 46.5, tüketici de yüzde 52.9 olarak gerçekleşti. Geçen yıl bu rakamlar sırasıyla yüzde 45.6 ve yüzde 57.6 olmuştu. Böylece 10 aylık enflasyon rakamları bu yıl, geçen yılın aynı dönemine göre toptan eşyada 0.9 puan artarken, tüketicide 4.7 puan daha düşük çıktı. Öte yandan, ekim ayı itibariyle 12 aylık ortalamalara göre yıllık enflasyon, toptan eşyada yüzde 52.1, tüketici fiyatlarında ise yüzde 65.3 olarak hesaplandı.

YİNE ÖZEL SEKTÖR

DİE verilerine göre, 1999 yılı ekim ayında da, fiyat artışlarında özel sektör zamları etkili oldu. Ekim ayında toptan eşya fiyatlarındaki ortalama artış yüzde 4.7 olurken, bu artışın 1.2 puanı devlet, 3.5 puanı da özel sektörden kaynaklandı.

Ekimde fiyatların en fazla arttığı sektörlerin başında, madencilik ve taş ocakçılığı sektörü geldi. Toptan eşya fiyatları endeksine göre, ekim ayında sektörel bazda fiyatlar, elektrik, gaz ve su sektöründe yüzde 5.3, madencilik ve taşocakçılığında yüzde 6.6, tarım, avcılık, ormancılık ve balıkçılık sektöründe yüzde 5.6, imalat sanayiinde yüzde 4.2 arttı.

İTO’NUN HESAPLARI

İstanbul'da perakende fiyatlar, ekim ayında yüzde 7.9 oranında artış gösterirken, toptan fiyatlar yüzde 3.5 oranında yükseldi. İstanbul Ticaret Odası'nın (İTO) endeksine göre, perakende fiyatlar ekim sonu itibariyle bir önceki yılan aynı ayına göre yüzde 55.4, toptan fiyatlar ise yüzde 45.2 oranında artış kaydetti. Yıllık ortalama artışlar ise perakende fiyatlarda yüzde 60.7, toptan fiyatlarda yüzde 42.4 olarak gerçekleşti.

Oral: 2000 bütçesi yeni bir sayfa

MALİYE Bakanı Sümer Oral, 2000 yılı bütçesinin, Türk ekonomisinn ihtiyaçlarına en iyi şekilde kulak veren bir bütçe olduğunu savunarak, ‘‘Size bugün doğru bütçeyi sunuyorum’’ dedi. Kamu maliyesinin bugün geldiği noktanın, tam ve açık bir sorumluluk üstlenmeyi ve ‘‘böyle gelmiş böyle gitmez’’ kararlığınını ortaya koymayı gerektirdiğini söyleyen Oral, ‘2000 yılı bütçesi yeni bir sayfadır, Türk kamu maliyesine yeni bir kimlik kazandırmanın ilk adımıdır’’ dedi. Oral, toplumun her kesiminden 2000 bütçesine sahip çıkmasını ve destek vermesini talep etti.

46 katrilyon 968 trilyon lira büyüklük ve 14 katrilyon 383 trilyon lira açık hedefleyen 2000 yılı bütçe tasarısı, Maliye Bakanı Sümer Oral tarafından TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'na sunuldu.

2000 yılı bütçesinde 14.3 katrilyon liralık açık öngörülüyor. Bakanlığın Bütçe Gerekçesi'ndeki verilere göre, bu açığın 11.6 katrilyon lirası iç borçlanma, 2.7 katrilyon lirası da dış borçlanma ile karşılanacak.

Oral, 1999 yılı bütçesinde 9.1 katrilyon lira olarak öngörülen açık tutarının, yıl sonunda 700 trilyon liralık bir artışla 9.8 katrilyon liraya yükselmesinin beklendiğini açıkladı.

2000 bütçesi için konsolide bütçe harcamaları 46 katrilyon 968 trilyon, bütçe gelirleri 32 katrilyon 585 trilyon lira, bütçe açığı 14 katrilyon 383 trilyon lira, faiz dışı bütçe fazlası ise 6 katrilyon 750 trilyon lira olarak belirlendi. Bütçe giderlerinin 10 katrilyon lirası personel giderlerine, 3 katrilyon 850 trilyon lirası diğer cari giderlere, 2 katrilyon 352 trilyon lirası yatırımlara 30 katrilyon 766 trilyon lirası da transfer harcamalarına ayrıldı.

Transfer ödeneklerinin ise 21 katrilyon 133 trilyon lirası faiz giderlerine, 3 katrilyon 600 trilyon lirası sosyal güvenlik kuruluşlarına, 600 trilyon lirası KİT'lere, 725 trilyon lirası görev zararlarına, 975 trilyon lirası vergi iadelerine, 340 trilyon lirası tarımsal desteklemeye, 1 katrilyon 390 trilyon lirası fonlara, 660 trilyon lirası kuruluşların transfer giderlerine, 1 katrilyon 343 trilyon lirası diğer transfer giderlerine ayrıldı.

Ekimde pahalılık rekoru İstanbul’un

EKİM ayında tüketici fiyatlarının en fazla arttığı il ise yüzde 7.3 ile İstanbul oldu. Ekim ayı itibariyle son bir yılda tüketici fiyatlarında yüzde 60.5 ile en düşük artış görülen Gaziantep'i, yüzde 61.2 ile Antalya ve Adana, yüzde 61.5 ile Samsun takip etti. Yıllık fiyat artışlarının en yüksek gerçekleştiği il ise yüzde 75.2 ile Malatya oldu. Bölgeler itibariyle ekim ayında, aylık bazda en düşük fiyat artışı yüzde 4.6 ile Ege Bölgesi'nde görüldü. Ekimde tüketici fiyatlarındaki artış, Marmara Bölgesi'nde yüzde 7.0, Akdeniz Bölgesi'nde yüzde 5.4, İç Anadolu Bölgesi'nde yüzde 5.8, Karadeniz Bölgesi'nde yüzde 5.3, Doğu Anadolu Bölgesi'nde yüzde 5.5, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yüzde 6.2 olarak gerçekleşti.

Zam şampiyonu köprü ücreti

TÜKETİCİ fiyatlarına göre, ekim ayında bir önceki aya göre yüzde 33.3 oranında artan köprü geçiş ücreti zam şampiyonu oldu. Aynı dönemde kışlık meyve fiyatları ise geriledi. DİE verilerine göre, ekim ayında köprü geçiş ücretini yüzde 28.7 ile banliyö tren ücreti, yüzde 26.6 ile erkek kazak, yüzde 25 ile telefon ücreti izledi. Aynı dönemde otel ücretleri yüzde 24, otoban geçiş ücreti yüzde 20.7, yumurta yüzde 17.6, etek yüzde 17.1, ekmek yüzde 17, belediye otobüs ücreti yüzde 11.7, kadın ayakkabısı yüzde 10.1 arttı.

Oral, Üst Kurul'a hiç değinmedi

MALİYE Bakanı Sümer Oral, metni 39 sayfa olan konuşmasının üç sayfasını yapısal reformlara ayırdı. Sosyal güvenlik ve uluslararası tahkim konusunda yapılan değişiklikleri ayrıntılı olarak anlatan Oral, yeni Bankalar Kanunu'ndan numarasıyla sözetti ve 23 Eylül'de kurulması gerektiği halde sürekli ertelenen Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Üst Kurulu'na hiç değinmemesi dikkat çekti.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda, Recep Önal'ın, Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanlığı'na getirilmesiyle boşalan üyeliğe Önal'ın selefi Hikmet Uluğbay getirildi. Uluğbay, bütçe çalışmalarının ilk gününde Komisyon salonundaydı.

Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı Metin Şahin, sunuştan önce oturum izleyen kameramanlara iki uyarıda bulundu. Şahin, kameramanların sıra aralarında dolaşarak çekim yapmalalarını ve üye milletvekillerinin önlerinde kişisel not kağıtlarını çekmemelerini istedi.