Enerjinin İpek Yolu devrede

AZERİ doğalgazını Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyacak Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı’nın (TANAP) açılışı yapıldı. Türkiye’nin ve Avrupa’nın enerji arz güvenliğine önemli katkılar sağlayacak projenin açılış töreni Eskişehir’de yapıldı. Açılış törenine, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlhan Aliev, Ukrayna Cumhurbaşkanı Petro Poroşenko, Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vuçiç ve KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı katıldı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, törende yaptığı konuşmada bölge ve ülkeler için tarihi bir adım attığını dile getirerek “Güney gaz koridorunun bel kemiği olan enerjinin ipek yolu olarak tanımladığımız Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı’nı açıyoruz. Planlanan tarihten önce hayata geçirilmesinde emeği olanları ayrıca kutluyorum. Projenin gerçekleşmesi her şeyden önce Türkiye ve Azerbaycan arasındaki karşılıklı güvene dayalı ilişkiler sayesinde mümkün olmuştur. Üretici, transit ve tüketici ülkeler ile şirketler arasındaki uyum ve anlayış birliği sürecin hızlandırılmasına katkı sağladı. TANAP çok taraflı işbirliğinin de işaretidir. Enerjiyi çatışma değil işbirliği zemini olarak gören anlayışımız TANAP sayesinde ete kemiğe bürünmüştür” dedi.

DEV PROJELER YAPTIK

Hazar gazının ilk kez Avrupa’ya ulaşmış olduğunu söyleyen Erdoğan şöyle devam etti: “Şüphesiz Hazar havzasındaki enerji kaynaklarının Avrupa’ya taşınması fikri yeni değil, daha önce bir dizi dev projeyi hayata geçirdik. Bakü Tiflis Ceyhan ham petrol boru hattının inşasıyla başladık bu daha sonraki çalışmaların da öncüsü oldu. Gürcistan ve Azerbaycanla stratejik yol arkadaşlığımız Bakü Tiflis Erzurum doğalgaz hattıyla devam etti. Enerjiyle de sınırlı kalmadı ulaştırma alnında stratejik önemi olan Bakü Tiflis Kars demiryolu açılışını da birlikte yaptık.

TANAP ortak vizyonumuzun son meyvesidir. Enerji piyasalarında yaşanan değişime ve ihtiyaca cevap veren TANAP yeni projelerin de müjdesidir. Proje ile ilgili rakamlar gerçeği açıkça ortaya koyuyor, 1850 km’lik uzunluğuyla TANAP Türkiye, Ortadoğu ve Avrupa’nın en uzun doğalgaz boru hattıdır.”

DEMİRÖREN DE KATILDI

Demirören Holding Yönetim Kurulu Başkan Vekili Yıldırım Demirören TANAP Projesi’nin açılış törenine katıldı. Selahattin SÖNMEZ/ESKİŞEHİR

PROJE 20 İL VE 67 İLÇEDEN GEÇİYOR

- TANAP ile Azerbaycan’ın Hazar Denizi’ndeki Şah Deniz 2 Gaz Sahası ve Hazar Denizi’nin güneyindeki diğer sahalarda üretilen doğalgazın Türkiye’ye ve Avrupa’ya taşınması hedefleniyor.

- Proje ile Avrupa’ya 10 milyar, Türkiye’ye ise 6 milyar metreküp doğalgaz taşınması hedefleniyor.

- BOTAŞ 2019 Haziran’a kadar 2 milyar, 2021’de 6 milyar metreküp gaz alabilecek.

- Hat kapsamında 7 kompresör istasyonu, 4 ölçüm istasyonu, 11 pig istasyonu, 49 blok vana istasyonu ve Türkiye’deki ulusal doğalgaz şebekesini beslemek üzere iki adet gaz çıkış istasyonu bulunuyor.

- TANAP, Türkiye - Gürcistan sınırında Ardahan ili Posof ilçesi Türkgözü köyünden başlayarak 20 il ve 67 ilçeden geçecek ve Yunanistan sınırında Edirne’nin İpsala ilçesinde son bulacak.

İLK TESLİMAT HAZİRAN 2019’DA

Cumhurbaşkanı Erdoğan, TANAP’ın Avrupa’ya ilk doğalgaz teslimini Haziran 2019’da yapmasını planladıklarını belirterek projeye başlarken kimi çevrelerin ‘gerçekleşmesi imkansız’ dediğini dile getirdi.

CUMHURBAŞKANI Tayyip Erdoğan, TANAP’ın yıllık 16 milyar metreküp doğalgazla başlayacağını belirterek şöyle konuştu: “6 milyarı Türkiye’ye 10 milyarı Avrupa’ya taşınıyor. Talebe bağlı olarak önce 22 milyar metreküpe akabinde 31 milyar metreküpe ilave yatırımla çıkarmayı hedefliyoruz. Haziran 2019’da ilk gaz teslimini yapacağız. Sadece arz güvenliği açısından değil Hazar’dan Avrupa’ya kadar tüm rota üzerindeki ülkelerin refah ve istihdamına katkı verecek meyvelerini yatırım döneminde almaya başladık. 20 ilde 10 bin kişiye doğrudan ve dolaylı istihdam oluşturduk. Bu illerde başta KOBİ’ler olmak üzere çok müesseseye yeni iş imkanı sağladık. Türkiye transit bir ülke olmaktan çıkıp üreticiden nihai tüketicilere uzanan zincirin her aşamasında kritik role sahip hub (merkez) olma vizyonuna bir adım daha yaklaştı. TANAP gibi projenin kısa sürede hayata geçmesinde Türkiye’nin son 16 yılda sağladığı siyasi ve ekonomik istikranın önemli rolü vardır. İlk gündeme glediğinde kimi çevreler rüya, gerçekleşmesi imkansız dedi ama biz yaptık. Sonuçta bugün beraber yaşadığımız gurur tablosuna şahit olduk. Sırada yeni büyük hedefler var yeni başarı hikayeleri yazmak var.”

YAKTIĞIMIZ ATEŞ MEDENİYETLER ARASI BAĞI KUVVETLENDİRECEK

ENERJİ Bakanı Berat Albayrak, TANAP projesinin iki ülkenin güçlü birlikteliğini bir göstergesi olduğuna dikkat çekerek şöyle konuştu: “Türkiye ve Azerbaycan’ın izlediği aktif enerji politikalarının yansımasıdır. Yüzyılımızın en değerli projelerindendir. TANAP kardeşliğe yapılan da yatırımdır. İki devlet bir millet ülküsünün sınırları aşarak yeni coğrafyalara kıtalara ulaşmasıdır. İki ülke arasındaki dostluğun geleceğe bırakacağı en büyük mirasdır. Enerjinin ipek yolu, Türkiye’nin ve ulaştığı tüm ülkelerin enerji arz güvenliğine büyük katkı sağlayacak. Türkiye’nin enerjide anahtar ülke konumun pekiştirecek. Avrupa’nın enerji arz güvenliği Türkiye’den başlar tezimizin de en önemli göstergesi. Kazan, kazan ve kazan ilkesiyle tüm tarafların bölgesel ve küresel huzurun, istikrarın kazanacağı dünyadaki ender projelerden olacak. TANAP başka ülkelerin katılımıyla gelişmeye açık bir proje. Yaktığımız ateş büyüyerek farklı medeniyetler arasındaki bağı kuvvetlendirecek.”

BAŞKANLAR NE DEDİ

- AZERBAYCAN Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, konuşmasında TANAP’ın, hem Türkiye Azerbaycan birliği, hem halklar, hem de Avrasya için önemli bir faktör olduğunu belirterek, TANAP’ın devreye girmesinin Türkiye Azerbaycan kardeşliğinin de tezahürü olduğunu vurguladı.

Aliyev, “Bu Türkiye ve Azerbaycan’ın zaferidir. Bugün biz 21. asrın tarihini birlikte yazıyoruz. Bu tarih işbirliği, istikrar tarihidir. Enerji projelerimiz, bölgemize istikrar getirecek. Tüm şirketler, öğeler projeden fayda görüyor. TANAP gibi mihenk projenin hayata geçirilmesi Türkiye ve Azerbaycan liderlerinin güçlü iradesiyle mümkün oldu. Bunun adını da birlikte koyduk. Anlaşmayı 2012’de İstanbul’da imzaladık. O gün imzada biz bugünkü günü görmek arzumuzu ifade ettik. Büyük bir başarıyla TANAP’ı yaptık” dedi.

- KKTC Mustafa Akıncı şöyle konuştu:

“Türkiye ve Azerbaycan’ın kardeşliğinden bahsedildi, bir kardeşiniz daha o da KKTC. O kardeşiniz Türkiye ve Azerbaycan’da acı olduğunda yüreklerinde aynı acıyı, sevinç olduğunda aynı coşkuyu duyar. TANAP projesi çağımızın akıcı işbirliklerini iyi bir örnektir. Doğal kaynakları çatışma nedenine dönüştürmeden herkesin kazançlı çıkacağı barışçıl modellerle değerlendirmek en doğru iştir. Doğa Akdeniz’deki rezervlerin de ortak akılla bölge halklarının ve tüm insanlığın faydasına kullanılması zorunluluktur. Doğu Akdeniz’de gerginliklerin tırmanması ihtimal dahilindedir bunu işbirliği ve barışa katkı yapacak şekilde değerlendirmek akıl işidir. Kaynakların birleştirilerek Avrupa’ya en kısa en ucuz taşınacak güzergah olan Türkiye’den nakledilmesi geniş işbirliği oluşturacak ekonomik yararın yanı sıra bölge barışına da katkıda bulunacaktır. TANAP’ın herkese ilham vermesini umut ediyorum."

- SIRBİSTAN Cumhurbaşkanı Aleksandar Vučić, TANAP’ın tüm bölgenin enerji arz güvenliğine katkıda bulunacağını belirterek, “Doğalgaz boru hattıyla ilgili Güneydoğu Avrupada iki önemli adım atılıyor.

Altyapı projelerinde bölgenin izole edilmediğini ve Avrupa’nın enerji bağlantısını garanti altına alacaktır, Ülkemize yatırımları çekeceğimize inanıyoruz, tüm bunlar işbirliğimizi destekleyecektir. TANAP gaz koridoru çok önemli katkıda bulunacak bu yatırımların artmasına. Türkiye’de Erdoğan’ın projeleriyle ilgili şüpheleri olan insanlar var, Erdoğan’ın bir çok önemli işi halkı adına gerçekleştirmesinden dolayı takdir ediyoruz ve sizin liderliğiniz çerçevesinde Erdoğan Türkiye en iyi dostlukları üretebilecektir” diye konuştu. 

- UKRAYNA Cumhurbaşkanı Petro Poroşenko, tarihi bir olayı yerinde görme fırsatına sahip olduğunu vurgulayarak, “Türkiye, Avrupa Birliği, Ukrayna ve Azerbaycan için tarihi bir an.

Doğalgaz hattının açılışı çok uzun süredir devam etmekte olan Türkiye’nin transatlantik bölgesindeki rolünü garanti etmektedir. Bu aynı zamanda verimli bir bölgesel işbirliğinin enerji kaynaklarının ve tedarikin çeşitlendirilmesi için önemli bir adımdır. Bağımlılık artık sona ermektedir. İki ülkenin ortak kararlılığıyla ve Avrupa ülkelerinin katkısıyla güney gaz koridorunun önemli parçası tamamlanmış durumda. Artık bölgenin tamamı enerji ile ilgili daha büyük güven duyuyor” diye konuştu.

TANAP: AVRUPA’NIN YENİ ENERJİ KORİDORU

TRANS Anadolu Doğalgaz Boru Hattı Projesi (TANAP), Güney Kafkasya Boru Hattı (SCP) ve Trans Adriyatik Boru Hattı (TAP) ile birlikte yatırım bedeli 40 milyar doları bulan ve Bakü’den İtalya’ya uzanan 3 bin 500 kilometrelik Güney Gaz Koridoru’nun en önemli parçası. Türkiye ve Azerbaycan’ın birlikte gerçekleştirdiği stratejik öneme sahip projelerden biri olan Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı (TANAP) projesi için hükümetlerarası anlaşma 26 Haziran 2012’de İstanbul’da imzalandı. Boru hattının temel hedefi Türkiye ve Avrupa’nın enerji arz güvenliğine katkı sağlamak. İlk etapta 16 milyar metreküp kapasiteyle çalışmaya başlayacak boru hattının 31 milyar metreküpe kadar gaz taşıma kapasitesi olacak. Karada 2 bin 760 metre yükseklikten denizde 65 metre derinliğe kadar uzanan TANAP, bin 850 kilometre uzunluğuyla Türkiye’yi Kafkaslar’dan Avrupa’ya uzanan bir enerji koridoru haline getirecek. TANAP, doğalgazı Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyacak.