Enerjini boşa harcama!

Yerli kömür teşviğinin uzun süreli düzenlenmesi: TETAŞ’ın yerli kömür yakıtlı santrallardan yaptığı elektrik alımlarında önemli gelişmeler var. 02.12.2017 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararı ile TETAŞ’ın yapacağı alım dönemi 2024 yılına kadar devam edecek ve yıllık alım süresi 3 bin 750 saatlik elektrik üretimini kapsayacak. TETAŞ’ın alım fiyatı ise 2018 yılı birinci çeyreği için megavat saat (MWh) başına 201.35 TL olarak belirlendi ve bu fiyat çeyreklik ÜFE ve TÜFE rakamlarına göre güncellenecek. Ayrıca, yerli kömür tüketebilen ithal kömür santralları da tükettikleri yerli kömür ile orantılı olarak destekli fiyattan satış yapabilecek.

Kapasite mekanizması: 20 Ocak’ta yayımlanan yönetmelik ile uzun süredir beklenen kapasite mekanizması yürürlüğe girdi. Ortaya koyulan mekanizma ile her bir santralın sabit ve değişken maliyetleri Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın aylık periyotlar halinde yayınlayacağı veriler üzerinden hesaplanacak. Sabit ve değişken maliyetler, saatlik piyasa fiyatı ile birlikte ödeme hesabında kullanılacak. Piyasa fiyatı, değişken maliyetin altında olduğu durumda sabit maliyetin tamamı, değişken maliyeti üstünde ama değişken maliyeti ve sabit maliyetinin toplamının altında olan santrallara ise toplam maliyeti ile piyasa fiyatı arasındaki fark kadar ödeme yapılacak. Eğer piyasa fiyatı toplam maliyetten yüksekse herhangi bir ödeme yapılmayacak. Böylece, toplamda 15.8 GW kurulu güçteki 24 santral mekanizmadan doğrudan yararlanabilirken, toplam kapasitesi 5.4 GW olan 3 adet ithal kömür yakıtlı santral yerli kömür tüketmesi koşuluyla mekanizmaya katılabilecek.

Spot gaz ithalatı: 2 Şubat tarihli “Vergi Kanunları ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı” ile bundan önce Botaş kontrat devri veya Botaş’ın mevcut kontrat sürelerinin bitmesi ile mümkün olan boru gazı ithalatı, artık spot olması şartıyla, özel sektör oyuncularına da açıldı. Öngörülen bu değişikliğin, boru hattı kapasitelerinin yüzde 100’ünün kullanılmadığı, özellikle talebin göreceli olarak düşük olduğu bahar ve yaz ayları dönemlerinde, özel sektör oyuncularına farklı ithalat kaynaklarını kullanma şansı sunması bekleniyor. Bu değişiklik ile uzun vadede de kapasite rezervasyonu süreçlerinde bir takım değişikliklerin gerçekleşmesi, kapasite ticaretinin önünün açılması beklenebilir.

Yüksek tüketimli tüketiciler: EPDK’nın 4 Ocak 2018 tarihinde yayımlamış olduğu Son Kaynak Tedarik Tarifesinin Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ ile serbest tüketici niteliğine sahipken elektrik enerjisini ikili anlaşmalarla temin etmeyen tüketicilere, elektrik enerjisi artık son kaynak tedariki usul esasları çerçevesinde verilecek. Bu kapsamda tüketiciler “yüksek tüketimli” ve “düşük tüketimli” olarak ikiye ayrıldı. EPDK, her yıl belirleyeceği tüketim miktarı ile bu iki gruba düşecek tüketicileri belirlemiş olacak. 1 Nisan 2018 tarihinden itibaren de yıllık tüketim miktarı 50 milyon kilovat saatin (kWh) üzerinde olan tüketiciler, yüksek tüketimli tüketici sınıfında yer alacak ve tarifesi son kaynak tedarik tarifesi ile fiyatlandırılmaya başlayacak. Bu tarifeden fiyatlandırılmak istemeyen tüketiciler ikili anlaşmalarla tedarik şirketlerinden enerji alabilecek. Elif Düşmez Tek, bunun enerji piyasasının serbestleşmesi yolunda önemli bir adım olduğunu dile getirerek, “Bu düzenleme ile, yüksek tüketime grubuna giren tüketicilerin düzenlemeye tabi tariflerden uzaklaşarak serbest piyasada rekabetçi şekilde belirlenen fiyatlar üzerinden elektrik tedariklerini gerçekleştirmeleri hedefleniyor. Rekabet ortamında bir nevi tavan fiyat etkisi yaratacak bu tarife özellikle sanayi grubunda yer alan tüketicileri yakından ilgilendiriyor” diyor.

ÇATIDA ELEKTRİK VERGİDEN MUAF

ÇATI üstü güneş enerjisi santrali (GES) kurulumları için 2017 sonu itibariyle yayımlanan yönetmelik ve sonrasında Ocak 2018’de yapılan duyuru ile sürecin işleyişi belirlenmiş oldu. Üretim ve tüketimin aynı ölçüm noktasından bağlı olma zorunluluğunun getirilmiş olması ile birlikte, her bir tüketim yeri için bir adet başvuru yapılabilecek. Ayrıca, üretim tesisinin kurulu gücünün, başvuru ile ilişkilendirilecek tüketim tesisinin bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücünden fazla olamayacağı belirlendi. Yönetmelikte görece küçük ölçekli olan 3 kW’a kadarki tüketim tesisleri için doğrudan bağlantı görüşü oluşturulması öngörüldü. Ayrıca son kaynak tedarik şirketlerine çatı üstü GES’lerinden ürettikleri elektriği satan kişilerin gelir vergisinden muaf esnaf kapsamında sayılması kararlaştırıldı. İlgili düzenleme TBMM Genel Kurul’da da onaylandığı takdirde çatı üstü GES’lerin gelir vergisi muafiyeti yasalaşmış olacak.