Enerji sorununun çözümü için yeni bir adım
Güncelleme Tarihi:
A.A.
Oluşturulma Tarihi: Ağustos 02, 2006 10:41
Enerji sorunun çözümü için sektörde “saatlik fiyat” dönemi başladı. Arz güvenliği ve özel sektöre belli kolaylıklar sağlanmasının planlandığı uygulama ile şirketlerin gün gün hangi fiyattan elektrik saatacakları belli olacak.
Türkiye'nin batısındaki 13 ilde 1 Temmuz'da yaşanan elektrik kesintisiyle gündeme gelen, otoprodüktörler başta olmak üzere özel sektör elektrik üreticileri ile yaşanan sorunların çözümünde yeni bir adım atıldı.
1 Ağustos'tan itibaren Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliğinin (DUY) uygulamaya konulmasıyla, sektörde “saatlik fiyat” dönemi başladı. Elektrik üreten özel ve kamu üretim santrallarında yeni düzenlemeler içeren sistemle, hem arz güvenliğinin sağlanması, hem rekabetin özendirilmesi, hem de özel sektöre belli kolaylıklar sağlanması planlanıyor.
DUY NEDİR?
DUY sisteminde, özel sektör ve kamu elektrik üretim şirketleri sistemdeki arz talep dengesini sağlamak üzere, aylık olarak, santrallarının durumu ve kendi maliyetlerini dikkate alarak, üretebilecekleri elektriği ve satacağı elektriğe dönük fiyat tekliflerini, sistem operatörü olan TEİAŞ Milli Yük Tevzii Merkezi'ne bildirecek.
Merkez böylelikle, bir ay boyunca şirketlerin “gün gün ve saat saat” hangi fiyattan elektrik satacağını bilecek. Buna bağlı “şu saatte, şu şirketten elektrik alacağım” diyebilecek. TEİAŞ, sistemin ihtiyaçlarını da dikkate alarak, fiyat tekliflerini ucuzdan pahalıya doğru sıralayacak. Ardından elektrik sisteminde arz talep dengesini sağlamak üzere, bu tekliflere göre şirketlere üretimlerini artırması veya azaltması yönünde talimatlar verecek. Böylece sistem dengede tutulacak. Her ay sonunda TEİAŞ, bünyesindeki Piyasa Mali Uzlaştırma Merkezi aracığıyla tüm sistem kullanıcılarının borç ve alacakları, sistem dengesizlik fiyatı üzerinden hesaplanarak karşılanacak.
SİSTEM ŞEFFAFLIK SAĞLAYACAK
Mevcut yapıda, bir elektrik üretim şirketi, sisteme taahhüdünden fazla enerji verdiği zaman kilovatsaat (kWh) başına 3 YKr bedel alırken, sistemden enerji çektiğinde 15 YKr ödüyordu. TETAŞ tarafından belirlenen bu yük alma ve yük atma fiyatlarından herkes çok şikayetçi idi. Yeni sistemde, böyle bir ayrılık olmayacak. Özel şirketler artık fiyatlarını kendileri teklif edecek. TEİAŞ, bu fiyatlar ve sistemin ihtiyaçlarına göre elektrik alınıp satılmasına aracılık edecek. Yeni uygulamada taahhütlerinin üzerinde veya altında üretimde veya tüketimde bulunan şirketler, bu kısımlar için TEİAŞ tarafından hesaplanan sistem dengesizlik fiyatına göre enerji alıp satacaklar. Bu durum, hem özel sektöre belli avantajlar sağlayacak hem de belirsizlikler azaltılıp şeffaflık sağlanacağı için, özel sektörün yeni üretim yatırımlarını teşvik edecek. Bu da arz güvenliği için çok önemli.
KONU, 1 TEMMUZ'DAKİ KESİNTİYLE GÜNDEME GELDİ
Temmuz ayı başında yaşanan elektrik kesintilerinin ardından kamuoyunda sorunun kaynağına yönelik tartışma başlamıştı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, kesintilere özel sektör üretim şirketlerinin gece tarifesinden çalışmayarak üretimlerini durdurmasını gerekçe gösterilmişti.
TEİAŞ İSTEDİ
Bu gelişmelerin ardından Türkiye Elektrik İletim A.Ş.'nin (TEİAŞ) bir süre önce EPDK'ya yazdığı yazı ile “elektrikte arz güvenliğinin ve sistem emniyetinin sağlanması için, DUY uygulamalarına bir an önce geçilmesini” istemişti.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun (EPDK) elektrik piyasasında rekabete dayalı bir sistemi içeren yönetmeliği 2004 yılı Kasım ayında çıkarılmıştı. Ancak kamu kurumlarının çeşitli gerekçelerle sisteme dahil olmak istememeleri yüzünden yönetmelik 2 yıldır uygulamaya geçirilemiyordu.
SİSTEM ANLATILACAK
Bu arada Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, özel sektör elektrik üreticilerine DUY'un anlatılması için, yarın Ankara Hilton Oteli'nde bir tanıtım toplantısı düzenleyecek. TETAŞ, TEDAŞ, EÜAŞ ve EPDK temsilcilerinin de katılacağı toplantıda, DUY'un nasıl işleyeceği ayrıntılarıyla anlatılacak. Toplantıda elektrik üretim şirketlerinin dün yaptığı ilk fiyat tekliflerinin de açıklanması bekleniyor.
1 Ağustos'tan itibaren Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliğinin (DUY) uygulamaya konulmasıyla, sektörde “saatlik fiyat” dönemi başladı. Elektrik üreten özel ve kamu üretim santrallarında yeni düzenlemeler içeren sistemle, hem arz güvenliğinin sağlanması, hem rekabetin özendirilmesi, hem de özel sektöre belli kolaylıklar sağlanması planlanıyor.
DUY NEDİR?
DUY sisteminde, özel sektör ve kamu elektrik üretim şirketleri sistemdeki arz talep dengesini sağlamak üzere, aylık olarak, santrallarının durumu ve kendi maliyetlerini dikkate alarak, üretebilecekleri elektriği ve satacağı elektriğe dönük fiyat tekliflerini, sistem operatörü olan TEİAŞ Milli Yük Tevzii Merkezi'ne bildirecek.
Merkez böylelikle, bir ay boyunca şirketlerin “gün gün ve saat saat” hangi fiyattan elektrik satacağını bilecek. Buna bağlı “şu saatte, şu şirketten elektrik alacağım” diyebilecek. TEİAŞ, sistemin ihtiyaçlarını da dikkate alarak, fiyat tekliflerini ucuzdan pahalıya doğru sıralayacak. Ardından elektrik sisteminde arz talep dengesini sağlamak üzere, bu tekliflere göre şirketlere üretimlerini artırması veya azaltması yönünde talimatlar verecek. Böylece sistem dengede tutulacak. Her ay sonunda TEİAŞ, bünyesindeki Piyasa Mali Uzlaştırma Merkezi aracığıyla tüm sistem kullanıcılarının borç ve alacakları, sistem dengesizlik fiyatı üzerinden hesaplanarak karşılanacak.
SİSTEM ŞEFFAFLIK SAĞLAYACAK
Mevcut yapıda, bir elektrik üretim şirketi, sisteme taahhüdünden fazla enerji verdiği zaman kilovatsaat (kWh) başına 3 YKr bedel alırken, sistemden enerji çektiğinde 15 YKr ödüyordu. TETAŞ tarafından belirlenen bu yük alma ve yük atma fiyatlarından herkes çok şikayetçi idi. Yeni sistemde, böyle bir ayrılık olmayacak. Özel şirketler artık fiyatlarını kendileri teklif edecek. TEİAŞ, bu fiyatlar ve sistemin ihtiyaçlarına göre elektrik alınıp satılmasına aracılık edecek. Yeni uygulamada taahhütlerinin üzerinde veya altında üretimde veya tüketimde bulunan şirketler, bu kısımlar için TEİAŞ tarafından hesaplanan sistem dengesizlik fiyatına göre enerji alıp satacaklar. Bu durum, hem özel sektöre belli avantajlar sağlayacak hem de belirsizlikler azaltılıp şeffaflık sağlanacağı için, özel sektörün yeni üretim yatırımlarını teşvik edecek. Bu da arz güvenliği için çok önemli.
KONU, 1 TEMMUZ'DAKİ KESİNTİYLE GÜNDEME GELDİ
Temmuz ayı başında yaşanan elektrik kesintilerinin ardından kamuoyunda sorunun kaynağına yönelik tartışma başlamıştı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, kesintilere özel sektör üretim şirketlerinin gece tarifesinden çalışmayarak üretimlerini durdurmasını gerekçe gösterilmişti.
TEİAŞ İSTEDİ
Bu gelişmelerin ardından Türkiye Elektrik İletim A.Ş.'nin (TEİAŞ) bir süre önce EPDK'ya yazdığı yazı ile “elektrikte arz güvenliğinin ve sistem emniyetinin sağlanması için, DUY uygulamalarına bir an önce geçilmesini” istemişti.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun (EPDK) elektrik piyasasında rekabete dayalı bir sistemi içeren yönetmeliği 2004 yılı Kasım ayında çıkarılmıştı. Ancak kamu kurumlarının çeşitli gerekçelerle sisteme dahil olmak istememeleri yüzünden yönetmelik 2 yıldır uygulamaya geçirilemiyordu.
SİSTEM ANLATILACAK
Bu arada Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, özel sektör elektrik üreticilerine DUY'un anlatılması için, yarın Ankara Hilton Oteli'nde bir tanıtım toplantısı düzenleyecek. TETAŞ, TEDAŞ, EÜAŞ ve EPDK temsilcilerinin de katılacağı toplantıda, DUY'un nasıl işleyeceği ayrıntılarıyla anlatılacak. Toplantıda elektrik üretim şirketlerinin dün yaptığı ilk fiyat tekliflerinin de açıklanması bekleniyor.