Enerji sıkıntısının krize dönüşmemesi için çalışılıyor

Plan ve Bütçe Komisyonu'nda, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın 2001 Mali Yılı Bütçesi'nin görüşmelerine başlandı. Bakan Ersümer, bakanlığının bütçesi ve çalışmaları hakkında bilgi verirken, doğal kaynakların en iyi şekilde değerlendirilmesinin yanı sıra, enerji talebinin zamanında, yeterli ve uygun koşullarda temin edilmesi, enerji sektörünün sürdürülebilir kalkınmanın itici gücü haline getirilmesinin ana hedefleri olduğunu bildirdi.

Türkiye'nin elektrik enerjisi üretimi açısından mevcut olan konvansiyonel yerli enerji kaynakları potansiyelinin toplam 246 milyar kilovat saat düzeyinde olduğunu kaydeden Ersümer, ''Bu durumda tüm yerli kaynak potansiyelimiz, ekonomisi dikkate alınmadan değerlendirilse bile, ülkemizin elektrik talebini ancak 2007 yılına kadar karşılayabilecektir'' dedi.

Elektrik yasa taslağı geliyor

Konuşmasında, Elektrik Piyasası Yasa Taslağı hakkında da bilgi veren Ersümer, çalışmaların Avrupa Birliği ''Elektrik Direktifi'' ile uyum içerisinde yürütüldüğünü söyledi.

Türkiye elektrik sektörünün, pazar için rekabet yapısından pazar içi rekabet yapısına doğru yeniden yapılandırıldığını bildiren Bakan Ersümer, ''Türkiye gibi yüksek talep artışı yaşanan ve yaşanacağı öngörülen bir ülkede, ideal bir piyasa modelinin tasarlanması kadar, yeni piyasa modeline sağlıklı bir geçişin yapılması da büyük önem taşımaktadır'' diye konuştu.

Tüketimde dünya ortalamasının altındayız

Ersümer, ülkenin enerji durumu ile ilgili bilgi verirken ise 1999 yılındaki bin 840 kilovatsaat kişi başına tüketimle, 2 bin 252 kilovatsaat olan dünya ortalamasının altında, OECD ortalamasının da dörtte biri seviyesinde olunduğunu söyledi.

Genel enerji talebi içerisinde elektrik enerjisinin payının arttığını bildiren Ersümer, ''1999 yılı sonu itibariyle 26 bin 117 megavat olan elektrik enerjisi kurulu gücümüz, devreye alınmakta olan yeni santrallarla 2000 yılı sonu itibariyle 27 bin 316 megavata ulaşacaktır'' dedi.

Elektrik enerjisi talebinin bu yıl içeresinde geçen yıla kıyasla yüzde 8.9 oranında artarak 2000 sonu itibariyle 129 milyar kilovatsaat olarak gerçekleşmesinin beklendiğini bildiren Ersümer, şunları söyledi:

''Bu talebin ancak 124.2 milyar kilovatsaatı üretim, 3.3 milyar kilovatsaatı net ithalat olmak üzere toplam 127.5 milyar kilovatsaatı karşılanabilecektir. Kalan kısmının ise uygulanan tasarruf tedbirleri ile giderilmesi programlanmıştır. 2001 yılı elektrik enerjisi talebinin, 2000'e oranla yüzde 8.3 artarak 139.7 milyar kilovatsaat olması beklenmektedir. Bu talebin mevcut ve yeni devreye girecek üretim tesisleri ile 131.3 milyar kilovatsaatı üretim, 5.3 milyar kilovatsaatı ithalat olmak üzere 136.6 milyar kilovatsaatı karşılanabilecek olup, 3.1 milyar kilovatsaat talep fazlası olacağı tahmin edilmektedir.''

Yetirli yatırım yok

Ersümer, Türkiye'nin ''Geçici'' bir enerji sıkıntısı ile karşı karşıya olduğunu belirttiği konuşmasında, bunun bir krize dönüşmemesi için gerekli her türlü önlemin Bakanlık tarafından alındığını bildirdi. Karşılaşılan sıkıntıların enerji yatırımlarına kamu olanakları dahilinde yeterli yatırımların yapılmaması ve özel sektör yatırımlarının programlananın çok gerisinde kalmasından kaynaklandığını ifade eden Ersümer, son yıllarda yaşanan kuraklığın da üretim azalmasına neden olduğunu belirtti. Ersümer, devam eden enerji projelerinin zamanında gerçekleştirilmesi ile 2002 yılı sonundan itibaren enerji talebinin karşılanmasında herhangi bir sıkıntının yaşanmayacağını da söyledi.

LPG'nin fiyatında değişiklik

Bakan Ersümer, vergilendirmeden kaynaklanan nedenlerle fiyatı ucuz kalan LPG'nin tüketiminin hızla yaygınlaşmasının, tüketicinin yanlış yönlendirilmesine ve ülke kaynaklarının israfına yol açtığını da kaydetti. Yıllık enflasyonun tutturulabilmesi için maliyetinin altında LPG fiyatı belirlenmesi sonucu ortaya çıkan zararın, ilerde telafisi mümkün olmayacak boyutlara ulaşacağını bildiren Ersümer, rafinerilerdeki benzin stoklarının da arttığını söyledi.

Ersümer, LPG fiyatları ile diğer alternatif yakıt fiyatları arasındaki fiyatın makul seviyelere çekilerek zaman içinde araçlarda LPG kullanımının kontrol altına alınmasının planlandığını bildirdi.

Bakanlık bütçesi üzerinde görüşlerini açıklayan ANAP Kırıkkale Milletvekili Nihat Gökbulut, enerji sıkıntısına, 1991-1995 yılları arasında yatırımların yetersiz kalmasının büyük etkisi olduğunu söyledi. Gökbulut, yerli kaynakların talebi karşılama oranının giderek düşmesinin yolaçacağı sorunlara da dikkat çekti.