Enerji sıkıntısı olabilir ucu ucuna atlatabiliriz

ELEKTRiK Dağıtım ve Perakende Satış Hizmetleri Derneği (ELDER) Nihat Özdemir, verilen lisansların yatırıma dönüşememesi durumunda, Türkiye’de elektrik arz güvenliği sıkıntısı yaşanabileceği uyarısında bulundu. Özdemir, “100 bin MW’lık lisansın ancak yüzde 15’inin 2016’ya kadar kurulabileceğini düşünüyorum. Neden? Finansman zorlukları var, HES yaparken zorluklar var, kanuni zorluklar var, ÇED raporu alınamıyor, bağlantı noktaları yok. Türkiye, enerji büyümesinde bu tempoda giderse, 2016 yılında Türkiye’de enerji sıkıntısı olabilir” dedi.
“Ancak ben yine de ümitliyim” diye devam eden Özdemir, şöyle devam etti: “2016 yılına kadar devletin özelleştireceği tüm bu EÜAŞ santralleri bulunuyor. Bu santrallerde mutlaka belli iyileştirmeler olacak. Artı HES’ler tamamlanacak. Ucu ucuna da atlatabiliriz. Öyle günler oluyor ki, santrallerde bakımlar oluyor, arızalar oluyor, o an kurulu güç emre amade güç olmaktan çıkıyor. Yedek gücün olması çok önemli. Çünkü elektrik tüketimi, saate bağlı, güne bağlı, bölgelere bağlı, hava şartlarına bağlı olarak, çok değişkenlik gösteriyor.”

2 MİLYAR LİRA TASARRUF

ELDER’in düzenlediği sektör toplantısında konuşan Özdemir, Türkiye’deki kayıp-kaçak oranlarının özelleştirmeler sonrasında ciddi anlamda düştüğüne işaret ederek, “Sadece son iki yılda kayıp-kaçak oranındaki azalış 10 milyar kilovatsaate (kWh) ulaştı. Bunun parasal karşılığı ise 2 milyar lira” diye konuştu. Son üç yılda 21 elektrik dağıtım bölgesinin 13’ünün özel sektöre devredildiğini vurgulayan Özdemir, “Bu dağıtım özelleştirmelerinden devletin kasasına 9.2 milyar dolar girdi. Ayrıca enerji alım bedellerinin, zamanında ve yüzde 100 oranında ödenmesi, özellikle kamu üretim şirketlerinin finansman yükünü ortadan kaldırdı. Bu sayede kamu bütçesine sağlanan kaynak yıllık 5-6 milyar lira düzeyinde” dedi. Elektrik dağıtım şirketlerinin son 2 yılda 2.5 milyar liralık yatırım yaptığını anlatan Özdemir, 2013-2016 yılları arasında 4 milyar liralık yeni yatırımın da hayata geçirileceğini ifade etti.

MAALESEF REKOR KIRDIK

Limak-Kolin-Cengiz tarafından işletilen Uludağ Elektrik Dağıtım’ın, 2012 yılında Bursa’da vergi rekortmeni olması konusunda Özdemir, şöyle konuştu: “Maalesef vergi şampiyonu olduk. Özelleştirme şartı gereği, ihaleyi kazanan firma borç yükünü üstleniyor. Dağıtım şirketi ise bilançosu düzeldiği için kar rekoru kırıyor. Bu sorunun çözümü için Maliye ve Enerji Bakanları ile görüştük. Biz bu şirketleri devralırken önemli derecede öz kaynak kullanırken, ciddi banka finansmanı kullandık. Banka kredisi kullanan şirketlerimiz üzerlerinde milyonlarca zarar ilan ederken, dağıtım şirketleri üzerlerinde hiçbir finansman yükü olmadığı için vergi şampiyonu oldu. Kamuoyunda ‘bunlar geldiler, bu kadar para kazandılar’ ifadeleri yanlış.”

Yerli kömürden elektriğe teşvik

KONYA Karapınar’da bulunan kömür rezervine ilişkin ise Yıldız, burada Afşin-Elbistan modeline benzer şekilde kömürün bir program çerçevesinde çıkartılabildiği bir yapıya gidebileceklerini söyledi. Bölgede bulunan sanayicilerin bir konsorsiyum oluşturarak, uluslararası sermayeyle de buluşmak istediklerini söyleyen Enerji Bakanı, “Bu konudaki tekliflerini getirdiler. Konya Karapınar’a yerli kaynaklar açısından en fazla önem verdiğimiz üç temel projeden biri olarak bakıyoruz” diye konuştu. Kömürün çıkarılmasına teşvik verildiğini ancak santral kurlumu için herhangi bir teşvik mekanizmasının olmadığını ifade eden Yıldız, “Sayın Ali Babacan başkanlığında bu konu ile ilgili bir toplantı yaptık. En son geldiğimiz noktada kendileri de bunu uygun göndüler ve Sayın Başbakanımız’a bu şekliyle arz ediyoruz. Hem yerli kömürün çıkarılmasını hem yerli kömürden elektrik üretilmesini teşvik kapsamına alıyoruz” dedi.

Güçlü bir oyuncu istiyoruz

TPAO’ya bağlı TPIC BOTAŞ’a devriyle ilgili bir soruya BOTAŞ’ın uluslararası arenada daha çok büyümesini istedikleri yanıtını veren Yıldız, şöyle devam etti: “İçeride ise BOTAŞ’ın küçülmesini istiyoruz. TPAO’nun petrol aramasıyla alakalı ciddi bir birikimi oluştu. Gerek doğalgaz, gerekse petrol ile alakalı aktörlerimizi artırmak istiyoruz. Bu bizim stratejilerimize uygun bir büyüme olacak. Uluslararası arenada birçok milyar dolarlık proje var. BOTAŞ da bu tür projelere girmiş olacak. Vatandaşımızın doğalgazdaki tarifelerini uluslararası fiyat artışlarından korumak istiyoruz. Bizim yaptığımız bütün işler nihai tüketici olan vatandaşımıza fayda sağlamaya yönelik” diye konuştu.

1 Mayıs’ta devralıyoruz

LİMAK Holding Yönetim Kurulu Başkanı Nihat Özdemir, aralık ayında gerçekleştirilen ve Kolin-Limak-Cengiz Ortaklığının kazandığı Boğaziçi Elektrik Dağıtım’ın devir işlemlerinin 1 Mayıs’a kadar tamamlanacağını bildirdi. Özdemir, Afrika’da da elektrik dağıtım bölgesi almak için görüşmeleri olduğunu söyledi.

Tüketici aleyhine yorumlamayın

EPDK Başkanı Hasan Köktaş ise toplantıda yaptığı konuşmada elektrik dağıtım şirketlerini sert bir dille uyardı. Köktaş, “Mevzuatta belirsizlikler var. Bunları tüketiciler aleyhine yorumlamayın. İş yükü planlamasını iyi yapın. Aboneler, dağıtım şirketinin müdürüne ulaşamıyor ama Bakana ulaşıyor. Bu kanallar açık olmalı. Lisanssız elektrik üreticilerinin faaliyet göstermesini engellemeyin. Lisanssız üretim tesislerinin hayata geçmesi için dağıtım şirketleri görevini yapmıyor, yapmalı” dedi.

Elektrik sayaçları 2014’te değişecek

ELEKTRİK dağıtım özelleştirmeleri sonrasında vatandaşların tepki gösterdiği konuların başında eskiyen sayaçların 40-50 liraya değiştirilmesi geliyor. 10 yılını doldurmuş tüm sayaçları mevzuat gereği değiştirilmesi gerekiyordu. Ancak devlet bunu daha gevşek uygularken, dağıtım bölgelerinin özelleştirilmesi sonrasında şirketler bunu güçlü bir şekilde uygulamaya başladı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, eski sayaçların yüzde 1.5 civarında hatalı ölçüm yaptığını belirterek, sayaç değişimi ile bu sorunun çözüleceğini belirtti. Yıldız, “Bu konuda vatandaşlarımıza yük olmadan sorunu çözeceğiz.
Bu sayaçlar tarafımızdan yenilenecek. Bunun nasıl yapılacağı teknik bir konudur. Bunu da kendi aramızda görüşüp çözeceğiz” dedi.