Enerji Kurulu, TRT'nin elektrik parasını kesiyor
Güncelleme Tarihi:
Çiğdem TOKER
Oluşturulma Tarihi: Ağustos 29, 2002 01:59
Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK) Başkanı Yusuf Günay, elektrik satış gelirlerinden TRT'ye ayrılan yüzde 3.5'luk payın kaldırılması için Başbakanlığa yazı yazdıklarını açıkladı. Günay, ‘‘TRT'ye kaynak aktarılacak diye, sanayici neden pahalı elektrik kullansın’’ dedi.
ENERJİ Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK) Başkanı Yusuf Günay, tamamen serbest piyasa koşullarına göre işlemesi öngörülen yeni enerji rejiminde, elektrik ve doğalgaz fiyatlarının ‘gerçek maliyet’lere göre belirleneceğini ve kimsenin ‘keyfi zam yapamayacağın’ açıkladı. Yeni mevzuat uyarınca TEDAŞ ile diğer dağıtıcı şirketlerin elektrik fiyat tarifelerinin, EPDK onayına tabi olduğunu hatırlatan Günay, piyasa dışındaki hiçbir faktörün, enerji maliyetlerine ‘kalem’ olarak yansıyamayacağını bildirdi. Günay, bu amaçla elektrik satış gelirlerinden TRT'ye ayrılan yüzde 3.5'luk payın kaldırılması için Başbakanlığa yazı yazdıklarını açıkladı. ‘‘TRT'ye kaynak aktarılacak diye, sanayici neden pahalı elektrik kullanmak zorunda kalsın’’ diyen Günay, bu değişikliğin Bakanlar Kurulu'nca yapılabileceğini belirtti.
EPDK Başkanı, ‘‘Bakanlar Kurulu, böyle bir değişikliği yapmazsa ne olacak?’’ sorusuna, ‘‘Böyle bir payın aktarılmaması gereği, kanundan doğuyor. Biz kendi kanunumuza uymak zorundayız. Dolayısıyla, yılda 70 trilyon lira civarındaki bu payı aktarmak istemiyoruz’’ cevabını verdi.
Enerji Piyasası Düzenleme Kanunu'nca öngörülen ‘hazırlık dönemi’ 3 Eylül'de bitiyor. Bu tarihten sonra sektörde faaliyet gösteren bütün aktörlerin tabi olacağı yeni kurallar işlemeye başlayacak. Kasım 2001'de faaliyete geçen Kurul, dokuz aylık ‘suskunluk’ döneminde ‘ikincil mevzuat’ diye nitelenen 20'ye yakın yönetmelik çıkardı. Günay, yeni sistemin nasıl işleyeceği konusunda şu çerçeveyi çizdi:
Elektrik üretmek ve dağıtmak isteyen herkes, lisans almak koşuluyla, serbestçe faaliyet gösterecek. Yatırımın önündeki engeller kalkıyor. 3 Eylül'den itibaren elektrik üretim, iletim, dağıtım ve satış şirketleri için kademeli bir takvime bağlı lisans süreci başlıyor. Lisans alabilmek için faaliyetin niteliğine göre belli lisans ücretleri ödemek gerekiyor. Lisans alınmadan faaliyette bulunulamayacak. Aksi halde ağır para cezaları öngörülüyor.
Yeni enerji mevzuatı, tüketicilere güvenilir, kaliteli ve düşük maliyetli ve çevreyle uyumlu elektrik vaadediyor. Bu amaçla, özel hukuka tabi, mali açıdan güçlü ve şeffaf bir piyasa hedefleniyor. 3 Eylül'de bitecek hazırlık döneminden sonra, yeni dönemde EPDK, Yap-İşlet-Devret modeline göre faaliyet gösteren santrallar ile fiyatların yeniden gözden geçirilmesi konusunda biraraya gelecek. Fiyatı yüksek olan santrallardan fiyatı aşağıya çekmeleri istenecek.
Sağlıklı fiyat tarifesi için, önce gerçek maliyetler çıkarılacak. Bunun için de üretim kuruluşlarının maliyetlerinin dikkate alınacağı bir hesap yapılacak. Bu hesap için DSİ'nin yaptığı hidroelektrik santrallarında Üretim A.Ş'ye devri gerekiyor. Yasal süre geçti ama devir gerçekleşmedi. Devir bedelleri konusunda Hazine, DSİ ve Enerji Bakanlığı'nın ihtilafı var. Biz devrin hızlanması için uyarıda bulunduk. Devir yapılamadığı için, maliyet saptanmasına başlanamıyor.
Kurul'a 7 bin iş başvurusu
EPDK Başkanı Yusuf Günay, faaliyete geçtikten sonra tam 7 bin kişinin Kurum'a iş için başvurduğunu açıkladı. Şu anda 100 uzmanla ‘geceli gündüzlü’ çalıştıklarını belirten Günay, ‘‘Kurum'a bu kadar ilgi gösterilmesi yüksek maaş vermesinden mi kaynaklanıyor?’’ sorusuna şu yanıtı verdi:
‘‘Dışarda konuşulduğu kadar yüksek paralar alınmıyor. Bizde belirlenen en yüksek ücret, ki o da şu anda fiilen verilen bir ücret değildir, 2 milyar 300 milyon lira. Bu parayı da istihdam edersek, yabancı uzmanlara verebiliyoruz. Burada yepyeni bir ihtisas alanı var. Enerji mesleği öğreniliyor. Kurum'un Internet sitesini birkaç ayda 36 bin kişi gezdi.’’
Günay, şu anda geçici olarak faaliyet gösterdikleri Kamu Bankaları ortak Yönetim Kurulu'na ait binadan Eskişehir yolunda kiraladıkları yeni binaya geçeceklerini söyledi. Daha önce SPK'nın binasına taşınacakları açıklanan EPDK'nın SPK'ya neden taşınmadığı sorusuna Günay, ‘‘Maalesef bu konuda hiç yardım alamadık. Hatta süründük diyebilirim. SPK da sürekli ertelendi.’’
Belediyeler artık doğalgaza yüklenemez
EPDK Başkanı Yusuf Günay, doğalgaz için de şu mesajları verdi: ‘‘Doğalgazda da maliyetler EPDK tarafından saptanacak. Elektrikte olduğu gibi gerçek maliyet dışındaki faktörler, tarifelere giremeyecek. Doğalgaz dağıtan belediyeler, doğalgaz hesaplarıyla diğer hesapları artık ayıracaklar. Başka harcamalarını, doğalgaz gelirlerinden finanse edemeyecekler.’’
EPDK Başkanı, ‘‘Bakanlar Kurulu, böyle bir değişikliği yapmazsa ne olacak?’’ sorusuna, ‘‘Böyle bir payın aktarılmaması gereği, kanundan doğuyor. Biz kendi kanunumuza uymak zorundayız. Dolayısıyla, yılda 70 trilyon lira civarındaki bu payı aktarmak istemiyoruz’’ cevabını verdi.
Enerji Piyasası Düzenleme Kanunu'nca öngörülen ‘hazırlık dönemi’ 3 Eylül'de bitiyor. Bu tarihten sonra sektörde faaliyet gösteren bütün aktörlerin tabi olacağı yeni kurallar işlemeye başlayacak. Kasım 2001'de faaliyete geçen Kurul, dokuz aylık ‘suskunluk’ döneminde ‘ikincil mevzuat’ diye nitelenen 20'ye yakın yönetmelik çıkardı. Günay, yeni sistemin nasıl işleyeceği konusunda şu çerçeveyi çizdi:
Elektrik üretmek ve dağıtmak isteyen herkes, lisans almak koşuluyla, serbestçe faaliyet gösterecek. Yatırımın önündeki engeller kalkıyor. 3 Eylül'den itibaren elektrik üretim, iletim, dağıtım ve satış şirketleri için kademeli bir takvime bağlı lisans süreci başlıyor. Lisans alabilmek için faaliyetin niteliğine göre belli lisans ücretleri ödemek gerekiyor. Lisans alınmadan faaliyette bulunulamayacak. Aksi halde ağır para cezaları öngörülüyor.
Yeni enerji mevzuatı, tüketicilere güvenilir, kaliteli ve düşük maliyetli ve çevreyle uyumlu elektrik vaadediyor. Bu amaçla, özel hukuka tabi, mali açıdan güçlü ve şeffaf bir piyasa hedefleniyor. 3 Eylül'de bitecek hazırlık döneminden sonra, yeni dönemde EPDK, Yap-İşlet-Devret modeline göre faaliyet gösteren santrallar ile fiyatların yeniden gözden geçirilmesi konusunda biraraya gelecek. Fiyatı yüksek olan santrallardan fiyatı aşağıya çekmeleri istenecek.
Sağlıklı fiyat tarifesi için, önce gerçek maliyetler çıkarılacak. Bunun için de üretim kuruluşlarının maliyetlerinin dikkate alınacağı bir hesap yapılacak. Bu hesap için DSİ'nin yaptığı hidroelektrik santrallarında Üretim A.Ş'ye devri gerekiyor. Yasal süre geçti ama devir gerçekleşmedi. Devir bedelleri konusunda Hazine, DSİ ve Enerji Bakanlığı'nın ihtilafı var. Biz devrin hızlanması için uyarıda bulunduk. Devir yapılamadığı için, maliyet saptanmasına başlanamıyor.
Kurul'a 7 bin iş başvurusu
EPDK Başkanı Yusuf Günay, faaliyete geçtikten sonra tam 7 bin kişinin Kurum'a iş için başvurduğunu açıkladı. Şu anda 100 uzmanla ‘geceli gündüzlü’ çalıştıklarını belirten Günay, ‘‘Kurum'a bu kadar ilgi gösterilmesi yüksek maaş vermesinden mi kaynaklanıyor?’’ sorusuna şu yanıtı verdi:
‘‘Dışarda konuşulduğu kadar yüksek paralar alınmıyor. Bizde belirlenen en yüksek ücret, ki o da şu anda fiilen verilen bir ücret değildir, 2 milyar 300 milyon lira. Bu parayı da istihdam edersek, yabancı uzmanlara verebiliyoruz. Burada yepyeni bir ihtisas alanı var. Enerji mesleği öğreniliyor. Kurum'un Internet sitesini birkaç ayda 36 bin kişi gezdi.’’
Günay, şu anda geçici olarak faaliyet gösterdikleri Kamu Bankaları ortak Yönetim Kurulu'na ait binadan Eskişehir yolunda kiraladıkları yeni binaya geçeceklerini söyledi. Daha önce SPK'nın binasına taşınacakları açıklanan EPDK'nın SPK'ya neden taşınmadığı sorusuna Günay, ‘‘Maalesef bu konuda hiç yardım alamadık. Hatta süründük diyebilirim. SPK da sürekli ertelendi.’’
Belediyeler artık doğalgaza yüklenemez
EPDK Başkanı Yusuf Günay, doğalgaz için de şu mesajları verdi: ‘‘Doğalgazda da maliyetler EPDK tarafından saptanacak. Elektrikte olduğu gibi gerçek maliyet dışındaki faktörler, tarifelere giremeyecek. Doğalgaz dağıtan belediyeler, doğalgaz hesaplarıyla diğer hesapları artık ayıracaklar. Başka harcamalarını, doğalgaz gelirlerinden finanse edemeyecekler.’’