Enerji içeceklerinde pazar büyüyor

İçeriğindeki kafein miktarı nedeniyle bir dönem tartışma konusu olan enerji içecekleri pazarının, geçen yıl 35-40 milyon dolara ulaştığı belirtiliyor.

Sektördeki pazar paylarının yüzde 65 olduğunu ifade eden Ferah, piyasaya yeni firma ve ürünlerin girmesinin, pazarın gelişmesini sağlayacağını belirtti.

Enerji içeceklerinin meşrubattan farklı olarak artık ayrı bir kategori oluşturduğunu vurgulayan Ferah, şöyle konuştu:
“İnsanlar bir şey içmek istedikleri için veya hararet nedeniyle değil, etkisi nedeniyle enerji içeceklerini içiyor. Ayrı bir klasman oldu. Pazarın yüzde 65'ini Redbull oluşturuyor. Türkiye'de yaklaşık 35 milyon-40 milyon dolarlık bir pazar var. Bu pazarın meşrubatçılara bir etkisi yok. Spor içecekleri ve enerji içecekleri çok ayrı bir kategori. Geçen yıl Türkiye'de toplam 30-35 milyon kutu enerji içeceği satıldığını düşünüyoruz. Piyasa yılda yüzde 30-40 büyüyor.”
Avrupa'da kişi başına yıllık tüketimin 10 kutu, Türkiye'de ise 0,3 kutu olduğuna işaret eden Ferah, “Bu rakamlar, daha piyasada çok şeyler olacağını gösteriyor. Ne kadar rekabet olursa, ne kadar firma gelirse iyi, çünkü piyasa büyüyecek. Tek başımıza çalışırsak o kadar büyütemeyiz” dedi.

Enerji içeceğinin yoğun aktivetelerden sonra insana güç vermesi için içildiğini, kendilerinin hiç bir zaman alkolle bağlantılı bir reklam yapmadıklarını anlatan Aykut Ferah, satışlarının yüzde 85'ini de zincir marketler, bakkallar gibi satış yollarıyla “normal tüketime yönelik” yaptıklarını vurguladı.

Ferah, “Bu içeceğin önemli olan etkisi, etkisini bilerek içmek gerekiyor. Şu anda satışlarımızın yüzde 85'i normal tüketim. Yalnız barlarda satsak para kazanamayız. Bakkalda, benzin istasyonunda, zincir marketlerde satılıyor” dedi.

“BAR İÇECEĞİ OLMAKTAN ÇIKTI”

Piyasaya yeni giren markalardan biri olan Shark enerji içeceğinin Türkiye Satış Müdürü İrfan Çevik de enerji içeceklerinin artık “bar içeceği” olmaktan çıkıp, bakkal ve marketlerde satılan “günlük içecek” haline geldiğini söyledi.
Çevik, sektörün gelişimi konusunda Türkiye'de enerji içeceklerindeki kafein miktarı nedeniyle gereksiz bir tartışma yapıldığını belirterek, dünyada 250-320 miligram (mg) kafein içerikli enerji içeceklerinin satılmasına karşın Türkiye'de 150 mg sınırı uygulandığını hatırlattı. Bu nedenle, firmanın, Türkiye'ye yönelik ürünleri özel olarak ürettirip ithal ettiğini anlatan Çevik, 5 ay önce piyasaya girdiklerini, gelişmelerden memnun olduklarını, Avrupa'daki gibi, markayı, en büyük pazar payına ulaştırmayı hedeflediklerini söyledi.

Bazı meşrubatlarda da yüksek miktarda kafein bulunduğunu, bunun hiç tartışılmadığını vurgulayan Çevik, Türkiye'de enerji içeceklerine yönelik yanlış bir tanıtım uygulandığını belirterek, şöyle devam etti:
“Önceden bu içecekler sadece barlarda içiliyordu. Şimdi doğru tanıtımla pazar doğru yere gidiyor. Pazar her geçen gün gelişiyor. Bakkal ve marketlerde de satılan günlük içecek haline geldi. Avrupa'da da zaten günlük tüketilen bir ürün. Pazara yeni giren firmalar olması nedeniyle pazar gelişiyor ama fiyatlar da geriliyor ve bir yere oturdu.”

TÜKETİM RAKAMI TAHMİNİ, 48 MİLYON KUTU

Yeni ürün olması nedeniyle enerji içecekleri pazarının diğer içeceklere göre hızla büyüdüğünü ancak bu pazarın belirli bir büyüklüğe ulaşması halinde bu artışın düşeceğini anlatan Çevik, 2001 yılında 700 bin koli olan yıllık tüketimin geçen yıl 2 milyon koliye ulaştığını tahmin ettiklerini belirtirken, bir kolide 250 ml'lik 24 adet kutu bulunduğunu, dolayısıyla tüketimin 48 milyon kutu olarak hesaplandığını söyledi.

İrfan Çevik, “Bu içeceklerle ilgili tartışmalar çok abartıldı. Dışlanacak bir içecek değil. Sadece bazı kesimlere tavsiye edilmiyor. Sigara da alkol de tavsiye edilmiyor ve hatta bazı kişiler için yasaklanıyor. Tüketicinin kullanım tavsiyelerine dikkat etmesi gerekir. Üstelik bizim ürünümüzde sentetik madde yok” dedi.

Enerji içeceklerindeki kafein oranı konusunda 2002 yılından beri firmalar ile Tarım ve Köyişleri Bakanlığı arasında bir anlaşmazlık yaşanıyor. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, 22 Mart 2002'de yayımladığı “Türk Gıda Kodeksi - Enerji İçecekleri Tebliği”nde litredeki kafein oranını “150 mg” ile sınırlandırırken, firmaların şikayeti üzerine, AB mevzuatına uyumu sağlamak üzere 2004'te tebliği yeniledi. Bakanlık, 9 Mart 2004 tarihinde yayımlanan yeni tebliğ ile enerji içeceklerinin litresindeki kafein miktarını 150 mg'den 350 mg'ye çıkarırken, diğer etkili madde miktarlarında yüzde 100 ile 120 katına varan artışlar yaptı.

Kafein sınırının yükseltilmesi üzerine Tüketici Hakları Derneği, tebliğin yürürlüğünün durdurulması ve iptali için dava açmış, bunun üzerine bakanlık, 2005 yılında yaptığı düzenleme ile enerji içeceklerinde (150 mg'a kadar düşük kafeinli enerji içecekleri ve 150-320 mg arasında yüksek kafeinli enerji içecekleri) olmak üzere iki aşamalı sınır belirledi. Yargının, düzenlemelerle ilgili iptal kararı vermesinden sonra 2006'da çıkarılan tebliğle, litredeki kafein miktarı tekrar 150 mg'ye düşürüldü.

Yüksek kafeinin, idrar çıkışını artırdığı, kalp atışlarını yükselttiği, sinirlilik ve titreme yapabildiği, hassas kişilerde kızarıklıklara neden olduğu için, özellikle çocuklara, kalp hastalarına ve yaşlılara önerilmiyor.

Hacettepe Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Araştırma Görevlisi Pelin Bilgiç, enerji içeceklerinde tüketim dozuna mutlaka dikkat edilmesi gerektiğini vurgularken, diyetisyenler olarak sporculara, kalp hastalarına, çocuklara kesinlikle önermediklerini söyledi. Bilgiç, enerji içeceklerinin sporcu içecekleri ile karıştırılmaması gerektiğini, sporcu içeceklerinin içinde yüzde 6-10 karbonhidrat bulunduğunu, bir saatten fazla sportif aktivite yapanlara önerildiğini, enerji içeceklerinin ise içeriklerindeki kafein nedeniyle kesinlikle önerilmediğini vurguladı.

Belirlemelere göre, piyasada 30 civarında marka ve firma olduğu ifade edilmesine karşın, büyük marketlerde 4-5 marka öne çıkıyor.
�