En değerli elektrik abonesi 820 dolarla Trakyalı çıktı

ÖZELLEŞTİRME İdaresi Başkanlığı (ÖİB) tarafından Türkiye’nin toplam tüketiminin yaklaşık yüzde 20’sine karşılık gelen Boğaziçi, Gediz, Trakya ve Dicle Elektrik Dağıtım Bölgeleri’nin özelleştirilmesi için gerçekleştirilen ihaleler, gelen tekliflerin yüksekliği ile dikkat çekti. Önceki gün gerçekleşen 4 ihalede toplam 5 milyar 760 milyon dolarlık teklif gelirken, abone başına ortalama fiyat 721.7 dolar oldu. Oysa daha önce önce gerçekleşen 11 ihalede toplam 5 milyar 89 milyon dolar ortalama fiyat oluşurken, abone başına 351 dolar olmuştu.

Trakyalı 820 dolar

Son ihalelerde oluşan teklifler, en değerli abonenin Trakya’da bulunduğunu gösteriyor. Trakya Bölgesi için Aksa Elektrik’in verdiği 622 milyon dolarlık fiyat, abone başına 820 doları geçiyor. Trakya Elektrik Dağıtım A.Ş’nin Edirne, Kırklareli, Tekirdağ illerinde sadece 757 bin 758 abonesi bulunuyor. Ancak bu aboneler kişi başına tüketimi ile Türkiye ortalamasının oldukça üzerinde elektrik tüketiyor. Çerkezköy Organize Sanayi Bölgesi’ne ev sahipliği yapan Trakya, sanayileşme oranının yüksekliği ile diğer bölgelere göre farkını ortaya koyuyor.

Ortalamanın üzerinde

TEDAŞ’ın geçen yıl yayımladığı rapora göre, Türkiye’de kişi başına tüketim miktarı ortalama 2 bin 264 kilovat saat. Oysa bu tutar Tekirdağ’da 6 bin 266 kilovat saati, Kırlareli’nde 4 bin 987 kilovat saati buluyor. Zaten Tekirdağ, kişi başına tüketimde Kocaeli’nden (6 bin 761) sonra ikinci sırada yer alıyor. Kişi başına tüketimin İstanbul’da 2 bin 363, İzmir’de 4 bin 144 kilovat saat olduğu hatırlanınca, bu bölgenin abonesinin kıymeti daha anlaşılabiliyor. Trakya’da abonelerin tükettiği toplam elektrik miktarı 5 milyar 473 milyon 201 megavat. Bölgedeki kayıp-kaçak tutarı ise 412 bin 610 megavat. Yüzde 7’ye denk gelen bu oran, yüzde 14.3 olan Türkiye ortalamasının ancak yarısı kadar. Trakya’da ayrıca, tahsilat oranı da oldukça yüksek. Bu oran Tekirdağ’da yüzde 95’i, Edirne’de yüzde 96’yı, Kırklareli’nde ise yüzde 99 civarında.

Gediz 1 dolar geride

Bu 4 ihale arasında abone başına düşen fiyat değerlendirildiğinde, Gediz bölgesi, 1 dolarlık fark ile ikinci sırayı aldı. İzmir ve Manisa bölgesini kapsayan Gediz Elektrik Dağıtım’ın, 2 milyon 344 bin 560 abonesi bulunuyor. Gediz Elektrik’e İş-Kaya İnşaat-MMEKA Ortak Girişim Grubu’nun verdiği 1 milyar 920 milyon dolarlık fiyat, abone başına yaklaşık 819 dolara geliyor. İzmir ve Manisa da toplam tüketilen elektrik miktarı 13 milyar 861 milyon 921 kilovat saat. Bu iki şehirde 934 milyon 847 megavatlık elektrik de kayıp kaçağa giderken oran yüzde 6.3’te kalıyor. Kişi başına elektrik tüketiminde Manisa, ortalamayı aşamasa da İzmir 4 bin 144 kilovat saat ile Türkiye’nin en çok elektrik tüketilen illeri arasında Çanakkale’nin ardından 4’üncü sırada yer alıyor.

İstanbul’un Avrupa’sında abone başına 780 dolar

İSTANBUL’un Avrupa yakasını kapsayan Boğaziçi Elektrik Dağıtım bölgesinde, son kayıtlara göre 3 milyon 832 bin 834 abone bulunuyor. Bunların 3 milyon 89 bin 966’sını da mesken oluşturuyor. MMEKA’nın ihalede 2 milyar 990 milyon dolar verdiği Boğaziçi Elektrik’te abone başına fiyat 780 dolara geliyor. Bu bölgenin toplam tüketimi 18 milyar 947 milyon 581 megavat saat. Bölgede yüzde 11’lik yani 2 milyar 334 bin 909 megavat saatlik kayıp ve kaçak miktarı da bulunurken, 16 milyar 612 milyon 672 kilovat saatin bedeli alınabiliyor.

İhaledeki yüksek fiyat, zam anlamına gelmez

ENERJİ ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, rekor elektrik dağıtım özelleştirmelerinin ardından ihaleyi kazanan şirketleri uyardı. Yıldız, ihaledeki yüksek fiyatın vatandaşa zam olarak yansıyacağı anlamı taşımadığını savundu. Taner Yıldız, İstanbul Avrupa Yakası’nın da aralarında bulunduğu 4 elektrik dağıtım bölgesinin satışından elde edilen 5.7 milyar dolarlık rekor gelirin hem devletin borçlanma maliyetlerinde kullanılacak olması, hem de enerji yatırımlarına dönmesi açısından önem taşıdığını vurguladı.

Konjonktür değişti fiyatlar yükseldi

TÜRKİYE Elektrik Dağıtım A.Ş’ye bağlı şirketlerin özelleştirilmesinde oluşan fiyat farkının neden kaynaklandığı da dikkat çeken başka bir nokta. Son özelleştirme ihalelerinde 4 şirkete gelen yüksek teklifler, “Alıcı şirketler bunun acısını aboneden çıkarır” gibi endişelere yol açsa da, bu piyasayı yakından takip eden analistler değişen ekonomik konjonktüre dikkat çekiyor. Daha önce yapılan ihalelerle karşılaştırıldığında fiyatlar çok yüksek görünmesine karşın, değerlendirmelerde daha önce yapılan ihalelerin bir kısmının küresel ekonomik krizin hemen ardından gerçekleştiğine hatırlatılıyor.

Dicle’de 218 dolar

FAALİYET bölgesi Diyarbakır, Mardin, Siirt, Şanlıurfa, Batman, Şırnak olan Dicle Elektrik Dağıtım’ın 1 milyon 46 bin abonesi var. Bunun 871 bini mesken. İhalede verilen 228 milyon dolarlık bedel abone başına 218 dolara denk geliyor. Dicle bölgesinde faturalandırılan tüketim miktarı 5 milyar 213 milyon 900 megavat. Ancak kayıp ve kaçak oranı yüzde 64.2. Bu da ihalede en yüksek fiyatı veren Karavil-Ceylan’ın, iyileştirme sağlayamaması halinde her 100 kişiden 64’ünün parasını cebinden ödeyeceği anlamına geliyor.