Güncelleme Tarihi:
Kısa süre önce yaşanan gelişmelerle beraber EYT haberleri, vatandaşlar tarafından sıklıkla araştırılıyor. Geçtiğimiz günlerde EYT ile ilgili Finlandiya modelinin formül olabileceği gündeme gelmişti. Peki, EYT'de son durum ne? İşte, Emeklilikte Yaşa Takılanlar konusunda son gelişmeler...
Emeklilikte Yaşa Takılanlar Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği yöneticilerinin (EYTSYDD), geçen hafta Cumhurbaşkanlığı’nda yaptığı görüşme kulisleri hareketlendirdi. 8 Eylül Pazar günü Ankara’da miting yapan dernek yönetimi, Cumhurbaşkanlığı Sosyal Politikalar Kurulu Başkan Vekili Vedat Bilgin ile Çankaya Köşkü’ndeki ofisinde görüştü.
Beştepe’de 5 Eylül’deki görüşmeye EYTYSDD adına Başkan Gönül Boran Özüpak ve yönetim kurulu üyeleri katıldı. Dernek yönetimi, mağdurların sorunlarını ve taleplerini Bilgin’e aktardı. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın talimatıyla EYT sorununun çözümü konusunda bir çalışma başlatıldığının kendilerine açıklandığını kaydeden Özüpak sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “Bilgin, konuyu bizzat Cumhurbaşkanımızın kendilerine yönlendirdiğini aktardı. Cumhurbaşkanımız, ‘Bunun aşamaları nedir, nasıl çözülür, maliyeti nedir?’ gibi bir çalışma istemiş. Kendisi de görüşmemize ilişkin Cumhurbaşkanımıza bilgi verecek” ifadelerini kullandı.
FİNLANDİYA MODELİ Mİ GELECEK
Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) konusu yeniden gündemde. 700 bin kişinin emekli olabilmesi için model aranıyor. Üzerinde en çok konuşulan yöntem Finlandiya modeli. EYT mağdurları ise hiçbir modeli kabul etmiyor, 1999 yılı öncesi haklarının verilmesini istiyor. Yaşa takılanların tamamına emeklilik hakkı verilmeyeceği konuşuluyor.
Konuya dair gazetemizin yazarı Noyan Doğan bir yazı kaleme aldı. Noyan Doğan'ın yazısı şöyle;
"Birkaç gündür okuyuculardan, özellikle de yaşa takılıp da emeklilik bekleyenlerden, ‘bizim için yeni düzenleme yapılacak mı, sonunda emekli olabilecek miyiz, son gelişmeler hakkında bilgin var mı?’ diye soru yağmuruna tutuluyorum. Evet, emeklilikte yaşa takılanlar -ki, kendilerine EYT mağdurları diyorlar- için bir umut ışığı doğdu. Yıllardır bu emeklilikte yaşa takılanların sorunları sürekli gündemde ve her sene de Meclis’e bu konuda onlarca kanun teklifi veriliyor, ancak 20 yıldır da bir adım atılmıyordu. Nihayet Cumhurbaşkanı Erdoğan, Sosyal Politikalar Kurulu Üyesi Prof. Dr. Vedat Bilgin’i bu konuda görevlendirdi ve duyduğuna göre de EYT mağdurları ile bir ön görüşme yapılmış. Öncelikle şunu belirteyim; emeklilikte yaşa takılanlar ile ilgili şimdilik bir düzenleme yok, olup olmayacağı da belli değil ve Meclis açılır açılmaz konunun gündeme gelip gelmeyeceği de kesin değil. Araştırma yapılacak, sayıları tespit edilecek, maliyeti hesaplanacak. Ancak 20 yıl aradan sonra bu konunun gündeme gelip, konuşulması ve Cumhurbaşkanının, Sosyal Politikalar Kurulunu görevlendirmesi bile önemli bir gelişme."
Noyan Doğan yazısının devamında da EYT'nin geçmişine değindi;
"Peki, kimdir, emeklilikte yaşı takılanlar ve bu noktaya nasıl gelindi? Bugünkü EYT sorununun temeli 8 Eylül 1999 tarihine dayanıyor. Bu tarihten önce SSK’lı olan sigortalıların emekli olabilmeleri için kadın çalışanların 20 yıllık sigortalılık süresi ve 5 bin gün prim ödemiş olması; erkek çalışanların da 25 yıllık sigortalılık süresi ve 5 bin gün prim ödemiş olması gerekiyordu. Bağ-Kurlularda ise kadınlar 20, erkekler 25 yıl prim ödediklerinde emekliliğe hak kazanıyorlardı. Yani, emeklilik için yaş şartı aranmıyordu. Ancak 1999’un Eylül ayında sosyal güvenlik sisteminde büyük bir değişiklik yapıldı ve sigortalılık süresi, prim gün sayısına ek olarak emeklilik için bir de yaş şartı getirildi. Buna göre de emekli olabilmek için emeklilik yaşı kademeli olarak kadınlar için 58, erkek çalışanlar içinse 60’a çekildi ve prim gün sayısı da 7 bin güne çıkarıldı. Daha açık bir anlatımla bir gecede yapılan değişiklikle emeklilik koşuluna yaş şartı eklendi. İşte bu durum, son yıllarda konuştuğumuz emeklilikte yaşa takılanlar sorununun doğurdu. Başlarda bu durumdan etkilenenlerin sayısı azdı ancak zaman geçtikçe prim gün sayısını doldurup da emekli olamayanların sayısı artınca sorun haline geldi."
Noyan Doğan, son günlerde EYT'de çözüm için gündeme gelen Finlandiya Modeli hakkında da şunları yazdı;
"Son bir haftadır EYT’lilerin durumu gündeme gelince sorunun nasıl çözüleceği konusunda alternatif modeller de konuşulmaya başlandı. Bunların başında da Finlandiya modeli geliyor. Ama önce EYT’lilerin beklentilerinden bahsedeyim. Elbette öncelikle yaş şartının kaldırılıp, biran önce emeklilik istiyorlar. Buna, sigorta başlangıç tarihine göre kademelendirilerek, sigortaya en eski girişlilerden başlanıp, emeklilik hakkının tanınması da beklentiler arasında. Bunlar da olmazsa her yıl emekli aylıklarından belli oranda indirim yapılarak emeklilik hakkı verilmesi. Finlandiya modeli dedikleri de işte, bu. Modele göre emeklilik yaşını bekleyenler her bir eksik yıl için daha düşük emekli aylığı ile emekli olabiliyorlar."