Elena indirimi

TÜRKİYE ile Rusya arasındaki doğalgaz fiyat müzakerelerinde indirim oranı belli oldu. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Gazprom ile nihayetlendirilen görüşmeler kapsamında yüzde 10.25’lik indirim sağlandığını açıkladı. Türkiye, Rus Gazprom’dan yıllık 30 milyar metreküpe yakın doğalgaz ithal ediyor. Kamu şirketi BOTAŞ’ın Gazprom’la aylardır sürdürdüğü fiyat görüşmelerine önceki gün Ankara’da devam edildi. Enerji Bakanlığı’ndaki görüşmelere, Gazprom Başkan Yardımcısı Alexander Medvedev ile Gazprom Export CEO’su Elena Burmistrova katılırken, BOTAŞ’ın ithal ettiği yıllık 20 milyar metreküp doğalgaza yüzde 10.25 indirim yapılmasında uzlaşma sağlandı. BOTAŞ, müzakerelere ilk başlandığında Rusya’dan yüzde 15 indirim talep etmiş, Gazprom ise yüzde 6’ya ikna etmeye çalışmıştı. Fiyat müzakerelerinde “Türk Akımı” doğalgaz boru hattı projesi de etkili oldu.

Enerji Bakanı Yıldız, Rus enerji şirketi Gazprom ile nihayetlendirilen görüşmeler kapsamında doğalgaz fiyatlarında yüzde 10.25’lik bir indirim sağlandığını açıkladı. İndirim 1 Ocak 2015’ten itibaren geçerli olacak şekilde başlatılacak. Ancak Yıldız, henüz bu indirimin kurdaki artış nedeniyle tüketiciye yansıtılmayacağını da kaydetti: “Bizim dün Gazprom’la nihayetlendirdiğimiz fiyatlar yüzde 10.25’tir. Dolar ile alıp TL ile sattığımız için şu anda döviz paritesi 2.5’lar civarında. Bu elde ettiğimiz indirim değerli ve önemlidir ama şu anda vatandaşa yansıyacak bir indirim olduğunu söyleyemem. BOTAŞ bu indirimle birlikte önceki zararlarını telafi edecektir. Hazineye, Gümrüğe, Maliyeye borçlarını bu şekilde kapatacaktır.”

FİYAT DAHA İNEBİLİR

Diğer yandan petrol fiyatlarındaki rekor düşüşün de doğalgaz fiyatlarına yansıması olacak. Türkiye’nin doğalgaz anlaşmalarını etkileyen iki unsurdan biri petrol ve petrol ürün fiyatları, diğeri ise dolar kuru. Doğalgaz anlaşmasındaki formül çerçevesinde, fiyatlar geçmiş 6-9 aylık girdi maliyetlerine göre her yıl ocak, nisan, temmuz ve ekim aylarında yeniden belirleniyor. BOTAŞ’ın mevcut kontratı çerçevesinde, düşen petrol fiyatları sonrası her 1000 metreküp Rus gazının ortalama fiyatının yılın ilk döneminde 340, ikinci döneminde 285, üçüncü döneminde 230 ve son döneminde de yaklaşık 200 dolar seviyelerine kadar inebileceği kaydediliyor. Ancak bu tahminler resmi olmamakla beraber, doğalgaz sektörü temsilcilerince 50 dolarlık petrol fiyatı baz alınarak hesaplanıyor. Petrol fiyatları artar veya azalırsa, bu aralıkların değişebileceği kaydediliyor. Doğalgaz sektöründen bir uzman ise taşıma bedeli gibi unsurlar da ilave edildiğinde Rusya’dan gaz alım fiyatının yılsonunda 223 dolar seviyelerine düşebileceğini söylüyor. Enerji Bakanlığı yetkilileri, ticari sır olması nedeniyle Rus gazının fiyatıyla alakalı kesin rakam paylaşmamakla beraber, yılın son çeyreğinde 200 dolar seviyelerine yaklaşacağı tahminlerini sorduğumuzda “Olabilir” yanıtını veriyor.

Ucuz gaza kur ve İran gazı engeli

ALMANYA’dan sonra Gazprom’un en büyük ikinci doğalgaz alıcısı durumdaki Türkiye, aynı zamanda en fazla doğalgazı Rusya’dan alıyor. Rusya’nın yaptığı indirimle alakalı görüştüğümüz doğalgaz sektörü temsilcilerine, indirimin neden tüketiciye yansıtılmayacağını sorduğumuzda, “Türkiye’nin tek doğalgaz tedarikçisi Rusya değil. İran, Azerbaycan, Cezayir ve Nijerya’dan da gaz alınıyor. İran’dan alınan 10 milyar metreküp doğalgaz pahalı. İran gazıyla alakalı tahkimin sonuçları bekleniyor. Ayrıca, dolar çok arttı. Doların artışı tüm anlaşmalarda etkisini gösteriyor. O yüzden de sadece Rusların fiyatını düşürmesiyle, hemen iç piyasada yansıması olmaz” diyor.

2015’te 50 bcm tüketim

ENERJİ Bakanlığı tahminlerine göre, Türkiye 2015’te 50.8 milyar metreküp gaz tüketecek. BOTAŞ, Rusya’dan Batı Hattı ve Mavi Akım boru hatları üzerinden 20 bcm gaz ithal edecek; ayrıca İran’dan 10, Azerbaycan’dan ise 6.6 bcm ithalat yapacak. Cezayir ve Nijerya’dan da toplamda 5.6 milyar metreküp sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) alacak. BOTAŞ dışındaki özel sektör tedarikçileri de Rusya’dan 10 bcm ithal edecek.

‘Tavan’a mahkemesİz çözüm bulacağız

ENERJİ Bakanı Taner Yıldız, benzin ve motorinde tavan fiyat kararına ilişkin mahkeme yoluna başvurulmasına gerek kalmadan bu sürecin tamamlanacağını ifade etti. Yıldız, şöyle konuştu: “Önümüzdeki hafta EPDK Başkanımız ve sektör temsilcileriyle bu konuyu değerledireceğiz. Ama mahkemeye gitmeye gerek olmaksızın, sistemi doğru kurup doğru işletmektir önemli olan.”