Elektrikte ‘sıfır limit’ için erken

AYLIK 130 TL ve üzeri elektrik faturası olan tüketiciler, serbest tüketici olarak cep telefonu operatörlerini değiştirir gibi elektrik tedarikçilerini değiştirip indirimli elektrik kullanabiliyor. EPDK tarafından belirlenen “serbest tüketici” isimli bu uygulamada limitler zaman içinde düştü, ileride tüm tüketicileri kapsayacak şekilde sıfırlanması öngörülüyor. Limitin sıfırlanması ile yalnızca belli bir tüketim miktarının üstündeki değil, tüm abonelere istediği satıcıdan elektrik alabilme imkânı getirilmiş olacak. Son dönemde serbest tüketici limiti hakkında sektörde çeşitli yorumlar seslendiriliyor. Bu konuyu sorduğumuz Doğan Şirketler Grubu Enerji Direktörü Burak Kuyan, serbest tüketici limitinin sıfırlanması için erken olduğunu söyledi. Sistemin şu anda 20 milyon kişinin serbest tüketici olmasını kaldıramayacağını belirten Kuyan, “Sistem henüz hazır değil. Bunun doğru planlanması, teknik altyapısının mutlaka sağlanması gerekiyor. Doğru planlama ile 2017-2018’de yapılabilir” dedi. EPİAŞ’ın yeni kurulduğunu, sistemin TEİAŞ’tan geçtiğini söyleyen Kuyan, “TEİAŞ’ın sistemi zaten sınırlıydı. Şimdi yeni yatırımları yapmaya çalışıyorlar. Biraz zamana ihtiyaç var” dedi. Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK) Başkanı Mustafa Yılmaz da önceki gün Reuters’a verdiği demeçte, “Limitin sıfırlanması bizim nihai hedefimiz. Bunu yapmak için altyapının, TEİAŞ ve TEDAŞ’ın hazır olması lazım; yoksa sisteme zarar verebilir. Bugün altyapı hazır olsun bu uygulamaya geçeriz; 2-3 yıla kalmadan uygulamaya geçileceğini düşünüyorum” demişti. 

İKİ ÜÇ DEPO ARTI OLUR
8. Uluslararası Enerji Kongresi ve Fuarı’nda Hürriyet’in sorularını yanıtlayan Doğan Şirketler Grubu Enerji Direktörü Burak Kuyan, doğalgaz konusunda ise iki-üç depo daha ihtiyacı olduğuna dikkat çekti. Doğalgazda Türkiye’nin Rusya, İran ve Azerbaycan olmak üzere üç tedarikçisi olduğunu belirten Kuyan, dışa bağımlılığın aşağıya çekilmesi gerektiğini vurguladı. Türkiye’nin Rusya ile gazda tahkime gittiğini anımsatan Kuyan, Rusya ile Ukrayna arasında yaşanan gerginliğe işaret ederek, “2015 kışı ılık geçmeseydi Ukrayna’da ne olurdu?” dedi. Bunun için enerji bağımlılığının aşağıya çekilmesi gerektiğini dile getiren Kuyan, doğalgazda depolamanının önemini vurguladı. Türkiye’de iki depo olduğunu belirten Kuyan, sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) depolamasında özel sektörün önünün açılması gerektiğini söyledi. Kış aylarında doğalgazda sıkıntı yaşandığında elektriğin bir şekilde bertaraf edilebildiğini kaydeden Kuyan, “Eğer doğalgaz devam edecekse depolamaya önem vermek gerekiyor. Bir tane Akdeniz havzasına bir tane de Karadeniz havzasına depo yapılsa elimizi rahatlatır. Sıkıntı olduğunda alternatif ülkelerden Katar’dan, Cezayir’den, Nijerya’dan LNG alınabilir. Üç-beş tane daha yapılsa doğalgaz kesildiğinde 5-10 gün depolardan idare edilir, İran’dan Azerbaycan’dan gelen gazla kompense edilebilir. Depolardaki gazla elektrik santrali çalıştırılır, gelen gazla da ısınma sağlanır. Yoksa gaz kesildiğinde doğalgaz santrallerine ‘Kesin’ deniyor, bu sefer fiyat fırlıyor” dedi. Özel sektörün de depolama işine girmesi gerektiğini dile getiren Kuyan, “Özel sektör lisansını alır, devletle uzun vadeli anlaşma yapabilir, iki üç depomuzun daha olmasının bize artısı olur” dedi.

TEKNİK İFLAS TEHLİKESİ

TÜRKİYE’DE rüzgar enerjisinin ithal enerjiyi aşağıya çektiğini belirten Kuyan, “Ülke için önemli bir kaynak, bunun için yatırım ortamının iyileştirilmesi gerekiyor” dedi. Türkiye’de şu anda arz fazlası olduğunu, bu nedenle de elektrik fiyatlarının düşük seyrettiğini anlatan Kuyan, devletin verdiği 10 yıllık alım garantisinin sona ermesinin ciddi bir risk olduğunu vurguladı. 2005 yılında devreye giren santrallerde devlet garantisinin 2015’te bittiğini ifade eden Kuyan, “Teşvik kapsamından çıkıldığında karlılığı düşecek. Bu santrallerin birçoğu dolarla borçlandı, dolardaki artış bilançoları negatif etkiledi. Bugün piyasadaki birçok şirket teknik iflas sıkıntısı ile karşı karşıya. Teşvik kademeli olarak kalkabilir ya da uzatılabilir. Uzatabilirsek yenilebilir enerji alanına daha çok yatırım gelir” dedi.