Elektrikte serbestlik ‘torpil’lendi

EPDK, elektrikte serbset piyasaya geçiÅŸi Abant Zirvesi'yle baÅŸlatacak. EPDK'nın bu hazırlıklarına raÄŸmen, elektrikte serbest piyasanın ilk adımı olan ‘bölgesel fiyat’ planı, ‘torpil’ baskıları üzerine ortadan kalktı.ELEKTRÄ°K sektöründe, 3 Mart Pazartesi günü serbest piyasa dönemi baÅŸlıyor. Bu tarihten itibaren, belirli koÅŸulları taşıyan elektrik üretici ve tüketicileri, devletten bağımsız olarak, serbestçe ikili alım-satım anlaÅŸmaları yapabilecek. Ancak, elektrik piyasasındaki serbestleÅŸme, kamu otoritelerince ‘yepyeni bir dönem’ diye desteklenirken, ilginç bir çeliÅŸkiyle özel sektör tarafından eleÅŸtiriliyor. Serbest Piyasa, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'nun (EPDK), Abant'ta 2-3 Mart'ta düzenleyeceÄŸi seminerle baÅŸlayacak.EPDK BaÅŸkanı Yusuf Günay Hürriyet'e, 3 Mart'ın sektör açısından ‘milat’ niteliÄŸini taşıyacağını söyleyerek, yeni dönemde kamunun tek görevinin, belli bir bedel karşılığında ‘elektriÄŸi iletmek’ olacağını söyledi. Yeni dönemde baÅŸta fabrikalar olmak üzere, yılda en az 9 milyon kilovatsaat elektrik tüketen iÅŸletmeler, elektrik üreticilerinden istedikleri kadar elektriÄŸi, yapacakları sözleÅŸmeyle satın alabilecek. Türkiye'de halen ‘serbest tüketici’ niteliÄŸini taşıyan 507 adet iÅŸletme bulunuyor. ‘‘3 Mart'ta serbest piyasaya geçilecek’’ denmesine raÄŸmen piyasanın iÅŸlemesinin önünde, ÅŸu iki önemli engel bulunuyor:YPK KARARI ASKIDA: Geçen ayki Yüksek Planlama Kurulu'nda (YPK), Türkiye'yi 13 dağıtım bölgesine ayrılmasını öngören ve elektrik tarifelerini yeni bölgelere göre farklılaÅŸtıran karar imzaya açıldı. Karar, kayıp-kaçak oranı yüksek bölgelerde fiyatların artması anlamına geldiÄŸinden, bölge politikacıları ile odalar büyük tepki gösterdi. Yüksek tarife uygulanacak bölge milletvekilleri Enerji Bakanlığı'nı telefon yaÄŸmuruna tuttu. Bakanlık kararı geri çekti.ÖZELLEÅžTÄ°RME BOYUTU: YPK, 13 dağıtım bölgesi belirlese bile, bu tarifelerin tekrar deÄŸiÅŸme ihtimali yüksek. Çünkü, elektrik dağıtımın özelleÅŸtirme kapsamına alınması halinde ÖzelleÅŸtirme Ä°daresi, danışman firmayla çalışacak. YOÄžUN ELEÅžTÄ°RÄ°: EPDK'nın destekleyici deÄŸerlendirmesine karşın, Yap-Ä°ÅŸlet-Devret (YÄ°D) modeliyle santral iÅŸleten firmalar baÅŸta olmak üzere, özel sektör 3 Mart'ta serbest piyasaya geçmek için koÅŸulların hazır olmadığını savunuyor. Sektör temsilcileri, ‘‘Serbest tükecinin olduÄŸu yerde Batı'da olduÄŸu gibi serbest üreticinin olması gerekir. Bu yok. Dolayısıyla piyasa da yok’’ deÄŸerlendirmesini yapıyor. Â