Elektrikli araçlardan pil vergisi alınmayacak

HÜRRİYET’in sorularını yanıtlayan Çevre ve Şehircilik Bakan Yardımcısı Mehmet Emin Birpınar, henüz uygulamaya girmeyen yasa maddesinin yanlış anlaşıldığını belirterek, “Biz ithal edilen veya Türkiye’de üretilen hibrit ve elektrikli araçların mevcut bataryalarından kilo başına 15 TL almayacağız. Amacımız ömrü dolan batarya ve aküler yenilendiğinde geri dönüşüm adına depozito gibi kilo başına ücret almak. Zaten uygulama konusunda henüz nihai karar verilmedi. Sektörle yapacağımız çalıştay sonrası oluşturacağımız uygulamaya yönetmeliğini yayınlayacağız. Ama biz çevreyi düşünerek bataryaların geri dönüşümü adına bu kararı alacağız. Mevcut elektrikli ve hibirit araçlardan bir ek vergi almamız asla söz konusu değildir” dedi.

YASA YANLIŞ ANLAŞILDI?

29 Kasım’da yayınlanan ve 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun 3’üncü maddesinin birinci fıkrasının (h) bendindeki değişiklikte “Otomotiv pilleri (Kurşun içerenler hariç)” ve “Lityum içeren araç bataryaları”ndan “kilogram başına 15 lira” ibaresi de yer aldı. Daha anlaşılır şekilde söylemek gerekirse bu maddeyle Türkiye’de satılan ve içinde batarya olan tüm elektrikli ve hibrit araçlardan ‘Çevre’ adı altında ücret alınacağı yorumu çıktı.

Aslında henüz uygulama yönetmeliğinin yayınlanmadığı bu kanun maddesini görmüş ve geçen hafta bazı gazetelerde yayınlanan haberleri de okumuştum. Ama inanın gerçek olabileceği ihtimalini pek düşünmedim, düşünmek istemedim. Çünkü tüm dünyada sert çevre kanunlarıyla içten yanmalı motorlardan elektrikli ve hibrit araçlara geçiş yaparken, Türkiye’de çevreci araçların cezalandıracağı aklıma pek mantıklı gelmedi, bir yanlışlık var diye düşündüm. Ama sonra biraz araştırınca işin ciddi olduğunu ve kısa süre içinde uygulamanın başlayacağını öğrendim.

44 KG’DEN 1500 KG’YA

Bugün elektrikli araçlardaki bataryalar 300 kg’den başlayıp 600 kg’ye kadar çıkıyor. Hibrit araçlarda da gücüne göre 44 kg’dan başlayıp 120 kg’ye kadar çıkanlar var.  Ticari araçlarda ise batarya ağırlıkları 600 ila 1500 kg arasında değişiyor. Bu yeni kanun elektrikli otomobillerde 4 bin 500 TL ile 9 bin TL arasında ek maliyet oluşturuyor. Bunun üzerine yüzde 3 ila 15 arasında ÖTV ve yüzde 18 KDV eklendiğinde ise maliyetler 20 bin TL’ye kadar çıkıyor. Hibrit araçlarda ise ek pil maliyetleri 675 TL-1800 TL arasında değişiyor. Hibrit araçlardaki bu maliyetlere yüzde 45 ile 160 arasında değişen ÖTV ve yüzde 18 KDV eklediğimizde ise fark 4 bin TL’yi aşıyor.

* Yüzde 100 elektrikli bir araçta 600 kilogram ağırlında batarya varsa, matrah (vergisiz) fiyatı 200 bin TL’den 209 bin TL’ye çıkacak. Bunun üzerine motor gücü 120 KW ve üzerinde olan elektrikli araçlar için yüzde 15 ÖTV ve yüzde 18 KDV eklendiğinde fiyatı 271 bin TL’den 283 bin TL’ye yükselecek. Yani 9 bin TL’lik ek maliyet anahtar teslimde 12 bin TL’yi aşacak.

* 120 kilogram batarya ağırlığı olan bir hibrit araç üzerinden hesap yaptığımızda ise maliyetler yine artıyor. 100 bin TL’lik matrah fiyata sahip aracın normal şartlarda anahtar teslim fiyatı yüzde 60 ÖTV ve yüzde 18 KDV ile 189 bin TL. Bu aracı 1800 TL’lik yeni pil maliyetini eklediğimizde anahtar teslim fiyatı 192 bin TL’ye yükseliyor. Yani 3 bin TL’nin üzerinde bir zam anlamına geliyor. Bu maliyet ÖTV oranı yüzde 160 olan hibritlerde ise daha da artıyor.

* Batarya ağırlıkları 1500 kg’yi bulan ticari araçlarda ise maliyetlerin çok daha yüksek olacağı aşikar.