Elektrik üretimi 3 yılda ‘özel’e geçecek, ihalede yine devler yarışacak
Güncelleme Tarihi:
Özelleştirme İdaresi Başkan Vekili Ahmet Aksu, enerji yatırımcılarının uzun süredir beklediği elektrik üretim özelleştirmelerine bu ay Hamitabat santralıyla başlayacaklarını belirterek, “Öncelikli olarak hemen yatırım ihtiyacı olan dört termik santralden başlanacak, geriye kalan hidrolik ve termikler portföyler halinde sunulacak” dedi.
Özelleştirme İdaresi (ÖİB), danışmanlık aldığı Citigroup ve Oyak Yatırım’la elektrik üretim özelleştirmelerine ilişkin yatırımcıları bilgilendirme toplantısı düzenledi. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’ın da katıldığı toplantıya Aksa ve Akfen gibi yerli şirketlerin yanısıra pek çok yabancı yatırımcı da ilgi gösterdi.
Aksu, ilk etapta tamamı birbirine eşit olan altı portföy paketi düşündüklerini, ancak daha sonra çeşitlendirmeye karar verdiklerini aktararak, şunları söyledi: “Bunu 9 portföye çıkardık. Ortak personel veya havza kullanan santralleri tek portföyde topladık. Bu sayede ileride doğabilecek anlaşmazlıkları önlemeyi amaçladık. ‘Portföyler değişmeyecek’ diye bir kural yok. Yatırımcılardan gelen isteklere göre bazı değişiklere gidilebilecek. Bazı ihalelerde ek yatırım zorunlulukları olacak. İlk etapta özelleşecek dört termik santrala 1150 MW ek kapasite ilave edilebilir. Ayrıca yeni bir elektrik alım modeli üzerinde çalışmalar sürüyor. 100 yıllık sistemden yeni sisteme geçiyoruz.”
Süreç iki-üç yıl
Termik santrallar için doğalgaz, linyit ve kömür tedarikiyle ilgili anlaşılır bir model sunmak istediklerini belirten Aksu, “Gazla çalışan santralların satışından önce Botaş’la alım anlaşması yapmayı düşünüyoruz. Hidroelektrik santrallar için ise DSİ ile su kullanım anlaşması imzalayacağız” dedi. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ise sürece ilişkin “Bizim baz senaryomuza göre, elektrik üretim şirketlerinin özel sektöre devrini 2-3 yılda tamamlarız diye düşünüyoruz. Bu, tabii ki kısmen piyasa şartlarıyla da ilgili” diye konuştu.
Yıllık yüzde 7 artış
Şimşek, Türkiye’de şu anda elektrik tüketiminde yıllık yüzde 7’lik artış olduğunu, bunun yıllık 3-4 bin MW ekstra kurulu kapasite gerektirdiğini belirterek, tamamına yakınını özel sektörle yapmak istediklerini vurguladı.
Elektrik ve gazda zam gerektiren veri yok
TANER Yıldız, gazetecilerin akaryakıt fiyatlarına ilişkin sorusu üzerine “Dün, ‘Elektrik ve doğalgaz fiyatlarına bölgemizdeki gelişmelerle birlikte zam yapılacak mı?’ şeklinde bir soru soruldu. Ben ‘Şu anki verilerimizle Mısır’daki ve bölgedeki gelişmelerle beraber elimizde elektrik ve doğalgaz fiyatlarına zam yapacak veri oluşmadı’ dedim. Akaryakıt fiyatları ile bunlar ayrı şeyler. Bunun ne kadar sürdürülebilir olduğuyla ilgili şimdiden bir şey söylemenin erken olduğunu söyledim. Bir hafta 10 günlük dalgalanmanın kalıcı bir fiyat algılamasına yol açmaması gerektiğini söyledim, yine aynı cevabı veriyorum.”
2 yılda 8 milyar lira yatırım oldu
ENERJİ ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Türkiye’de son iki yılda sadece üretime 8 milyar liralık yatırım yapıldığını belirterek, 8 yılda ise 25 milyar dolarlık bir yatırımla birlikte kurulu gücün 1.5 katına çıkarak, 48 bin MW’a ulaştığını söyledi. Yıldız, şöyle konuştu: “132 milyar kilovatsaat (kWh) civarındaki üretim 209 milyar kWh’e çıktı. 2023 yılında 400 milyar kWh civarında bir tüketim bekliyoruz. Bu, yatırım demek. Yol haritamız son derece açık ve net. Şu ana kadar EPDK’ya yaklaşık 125 bin MW’lık başvuru ulaştı. Bunun 20.870 MW’ı başvuru niteliğinde, 44.360 MW’ı inceleme ve değerlendirme aşamasında, 10.800 MW’ı uygun bulundu, 48.500 MW’a da lisans verildi.”