Elektrik şirketleri 11 milyar lirayı geri ödeyecek
Güncelleme Tarihi:
Geçen yıl nisan ayında devreye alınan azami uzlaştırma fiyat mekanizmasının (AUF) ardından EPDK, sisteme aykırı fiyat hareketleri nedeniyle 40 şirketin 11 milyar lirayı geri ödemesini istemişti. Geri ödenecek miktarın 15.3 milyar lira olarak netleştiği ve 4 milyar liranın tahsil edildiği belirtildi. Yetkililer bu durumu ceza değil, haksızca alınan meblağın geri ödemesi olarak yorumladı.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) bazı enerji şirketlerinin azami uzlaştırma fiyat mekanizması (AUF) içindeki sisteme aykırı işlemleri nedeniyle geri istediği tutar faiziyle birlikte 15.3 milyar lira olarak netleşti. Şirketlerin şimdiye kadar 4 milyar lirayı ödediği öğrenildi. Şirketlerin 11 milyar lirayı daha iade etmesi gerekecek.
Rusya-Ukrayna savaşının başlamasının ardından yükselen enerji hammadde fiyatlarına karşı bazı ülkeler maliyet artışlarına karşı yeni tedbirleri devreye aldı. Bu tedbirlerden biri olan azami uzlaştırma fiyat mekanizması (AUF) Türkiye’de de geçen yıl nisan ayında devreye alındı. EPDK ardından yaşanan küresel gelişmeler sebebi ile doğalgaz ve kömür gibi ithal enerji hammaddelerindeki maliyet artışları sebebiyle ekim ayında düzenlemeyi 6 ay daha uzatmıştı. AUF süreci başlarken, kaynak bazlı destekleme mekanizması kapsamında piyasa şartlarına uygun olarak yapılmış olan ikili anlaşmalar muaf tutuldu. EPDK, sistem içerisinde beyan edilen bütün anlaşmaların fiyat ve miktarlarının gerçekleşme değerlerini incelemiş, bu incelemeler sonunda sisteme aykırı fiyat hareketlerini tespit etmişti. 40 şirketin 11 milyar lirayı geri ödemesi istenmişti.
15.3 MİLYAR LİRA OLARAK NETLEŞTİ
Azami uzlaştırma mekanizması kapsamında geri ödenecek miktarın yasal faizi ile birlikte 15.3 milyar lira olarak netleştiği öğrenildi. 15.3 milyar liranın yaklaşık 4 milyar lirasının tahsil edildiği belirtildi. Enerji yetkilileri bunun ceza olmadığını haksızca alınmış meblağın geri ödemesi olduğunu belirterek, ödemeye yanaşmayan şirket olursa EPİAŞ’taki alacaklarından ve teminatlarından kesildiğini vurguladılar. Uzmanların verdiği bilgiye göre sonuç olarak 15 milyar lirayı aşan bu meblağın AUF havuzundan bütün tüketicilerin maliyetlerinde düşüş anlamına geleceği kaydedildi.
SAVUNMA SÜRECİ DEVAM EDİYOR
Öte yandan EPDK’nın ilgili şirketlere açtığı soruşturmalarda ise savunma sürecinin devam etiği belirtildi. Savunmaların değerlendirilmesi sonucunda dengesizlik veya teknik nedenlerle ortaya çıkan farklar hariç tutularak gereken cezai işlemin uygulanabileceği anlatıldı. Uzmanların verdiği bilgiye göre AUF kapsamında yapılmış bir işlemle ilgili bir şirketin başvurusu üzerine verilen yürütmeyi durdurma kararı da EPDK’nın itirazı sonucu kaldırıldı. AUF ile ilgili herhangi bir yürütmeyi durdurma kararı bulunmadığına dikkat çeken enerji sektörü yetkilileri içinde bulunulan süreçte arz güvenliğinin büyük önem taşıdığını vurguladılar.
ÖDEME İÇİN 3 OLASILIK VAR
Şirketlerin geri ödeyeceği tutar faturalara direkt indirim olarak yansımayacak. Yani vatandaşa gelen 300 liralık faturanın bir kısmının bu tutar nedeniyle indirilmesi söz konusu olmayacak. Verilen bilgiye göre geri ödeme süreci EPİAŞ’a yapılacak. AUF ödemeleri havuzunda toplanacak. Elektrik tarifeleri belirlenirken maliyetlere bakılacak. Maliyetleri EPDK hesaplarken; uzmanlar, tarife hesaplama dönemlerinde maliyetlere bakılırken havuzda ekstra gelir olacağı için bunun maliyetlere düşüş etkisi olacağını söylüyor. Bu durumun indirim etkisi de, zam yapılmaması ya da zam oranını düşürme etkisi de olabileceği kaydedildi. İndirim yapılabilir, olası bir zammı aşağıya çekebilir ya da bir süre zam yapılmayabilir.