İpek ARIOĞUL/ANKARA
Oluşturulma Tarihi: Ağustos 16, 2006 00:00
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, genel aydınlatma harcamalarını abonelerin faturalarına yansıtmaya hazırlanıyor. Bu çerçevede hazırlanan yasa taslağına göre, konut abonelerinden 2 YTL, sanayi abonelerinden ise 5 YTL aylık sabit genel aydınlatma ücreti alınması öngörülüyor.
Bu da elektriğe "aydınlatma" zammı anlamına geliyor. Enerji Bakanlığı yetkilileri, Türkiye Elektrik Dağıtım Anonim Şirketinin (TEDAŞ) alacaklarının önemli bir bölümünün genel aydınlatmadan kaynaklanan belediye borcu olduğunu belirtirken, bu sorunun çözümü için Meclis açılır açılmaz Ekim ayında TEDAŞ’ın bu yöndeki alacaklarının tahsiline ilişkin bir yasal düzenleme çalışması içinde bulunduklarını bildirdiler. Enerji KİT’leri arasındaki nakit akışını sağlamada zorlanılmasının ana sebebi TEDAŞ’ın abonelerden alacaklarını tahsil edememesi belirtiliyor.
VERGİ TEDAŞ’TA KALACAK:
Yasal düzenleme çalışmasında, "Belediye Tüketim Vergisinin" de TEDAŞ’ta kalmasına dair bir madde öngörülüyor. Halen elektrik tüketim faturaları düzenlenirken sanayi abonelerinden yüzde 1, diğer abonelerden de yüzde 5 oranında Belediye Tüketim Vergisi alınıyor. Yapılacak düzenleme ile abonelerden alınan bu paranın da belediyelere değil doğrudan TEDAŞ’ta kalması planlanıyor. Bunun TEDAŞ’ta kalması Elektrik Üretim ve İletim AŞ’ye (EÜAŞ) bir nakit akışı sağlayacağı belirtiliyor.
NAKİT AKIŞI SORUNU:
TEDAŞ’ın dağıttığı elektrik karşısında abonelerinden alacağını alamaması, Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt Anonim Şirketi’nden (TETAŞ) aldığı elektriğin parasını ödeyememesine neden olduğu belirtilmişti. Bunun üzerine TETAŞ’ın da EÜAŞ’den aldığı elektriğin parasını ödeyemediği, EÜAŞ’nin ise elektrik üretmek için BOTAŞ’tan aldığı doğalgazın parasını ödeyemediği kaydedilmişti. Bu borç zinciri de enerji KİT’lerinin nakit performansı dengesinin bozulmasına neden olduğu vurgulanmıştı.
ÖTV’yi sıfırlama çalışmaları sürüyor
TÜRKİYE’nin batısındaki 13 ilde elektriklerin kesildiği 1 Temmuz 2006 tarihinden bu yana gündemden düşmeyen serbest elektrik üreticilerinin maliyet sorunun çözümü için çalışmaların sürdüğü belirtiliyor. Bu çerçevede, elektrik üretimine ek maliyet getiren ÖTV (bin metreküp başına 21 YTL alınıyor) sıfırlama çalışmalarının sürdürüldüğü belirtiliyor. ÖTV, Maliyeye yıllık yaklaşık 150-200 milyon YTL gelir sağlıyor.
Elektrikte 6.8 milyar YTL’lik borç ortada kaldı
EÜAŞ yetkilileri, TEDAŞ’ın TETAŞ’a olan borcunu ödeyememesinden, TETAŞ’ın da EÜAŞ’ye borcunu ödeyememesinden kaynaklanan 6.8 milyar YTL’lik bir borç zinciri olduğunu, sorunun çözümü için Enerji Bakanlığı’nın atacağı adımları beklediklerini bildirdiler. EÜAŞ yetkilileri, TEDAŞ’a bağlı olan 20 elektrik dağıtım bölgesinin özelleştirilmesi sürecinde gerekli sözleşmelerin EÜAŞ ve TEDAŞ arasında Haziran ayında yapıldığını, bundan böyle dağıtım şirketlerinin direkt olarak EÜAŞ’ye ödeme yapacağını belirttiler. Yetkililer, basında bu anlaşmaların henüz yapılmadığı, ileride yapılacağı yönünde çıkan haberlerin yanlış olduğunu bildirdiler. Ödemenin EÜAŞ’ye, direkt olarak dağıtım şirketlerince yapılacak olmasının, borçların tahsilatında kolaylık sağlayıp sağlamayacağı sorusuna ise yetkililer, "TEDAŞ, hesapları toparlayıp dengeleyecek. Ödemeler de yapılan sözleşmelere göre ilerleyecek" yanıtını verdiler. EÜAŞ yetkilileri de Enerji Bakanlığı yetkilileri gibi TEDAŞ’ın alacaklarının önemli bir bölümünün genel aydınlatmadan kaynaklanan belediye borcu olduğunu anımsattılar. Yetkililer, "TEDAŞ’ın genel aydınlatma alacakları sorununun çözümü için Enerji Bakanlığı yetkilileri yeni bir yasal düzenleme çalışması içinde. Borcu kim ödeyecekse belli olacak" dediler.