Elektrik fiyatları 10 bölgede artacak

Elektrik ve doğalgaz piyasasında faaliyet göstermek üzere lisans başvuruları uygun bulanan firmalara lisansları EPDK'da düzenlenen törende verildi. EPDK Başkanı Günay, burada yaptığı konuşmada, bölgesel tarifeye geçiş ve şehiriçi doğalgaz lisans ihaleleri hakkında bilgi verdi.

Bölgesel tarifeye geçiş yönündeki çalışmaları tamamlayarak Bakanlar Kuruluna geçen hafta sonu sunulduğunu anlatan Günay,  bölgesel tarife konusundaki nihai kararı Bakanları Kurulu'nun  vereceğini bildirdi.
 
33 bölge bazında uygulanması öngörülen tarifelere bakıldığında 10 bölgede fiyat artışı, 23 bölgede fiyat düşüşlerinin olacağını ifade eden Günay, fiyat artışı olan 10 bölgenin 5'inde ise yüzde 6 civarında fiyat artışının yaşanacağını söyledi.
Â
33 bölge bazında dağıtım ve perakende satış tarifeleri belirlenerek uygulama safhasına geçilmiş olunacağını belirten Günay, şöyle devam etti:
 
''Bölgesel tarifeye geçilmesi ile birlikte şeffaf ve adil bir fiyatlandırma, sanayi abone fiyatlarında düşüş, özelleştirmede kolaylık, etkin ve verimli bir işletmeciliğin teşvik edilmesi, kayıp ve kaçakların azaltılması, tüketici bilincinin gelişmesi, çapraz sübvansiyonun kaldırılması ile oluşacak verimlilik ve etkinlik paralelinde ortaya çıkacak artı değerlerden bölge tüketicilerinin yararlanması sağlanacaktır.''

78 ÜRETİM TESİSİ İÇİN LİSANS VERİLDİ

Günay, kurulu gücü yaklaşık 2 bin 100 megawat (mw) olan 78 üretim tesisi için özel sektöre lisans verildiğini, ayrıca 2 adet toptan satış lisansının da yatırımcılara tebliğ edildiğini söyledi.
  Â
Günay, bugün verilenlerle birlikte, yaklaşık 300 mw'si yeni yatırımlar olmak üzere, özel sektöre toplam 2 bin 735 mw kurulu gücünde 117 üretim tesisi için üretim lisansı verildiğini bildirdi.

Bunun yanı sıra toplam kurulu gücü yaklaşık bin 400 mw olan 38 adet yeni üretim tesisi için, Kurul tarafından lisans verilmesine ilişkin uygun bulma kararı alındığını belirten Günay, bu tesislere de ilgili tüzel kişilerin yükümlülüklerini yerine getirmelerini takiben lisan verileceğini kaydetti.
   Â
FİYAT YÜKSEKLİĞİ YARATAN ETKENLER
 
Bu arada Türkiye'deki elektrik enerjisi fiyatlarının, OECD ülkeleriyle karşılaştırıldığında oldukça yüksek olduğunu belirten Günay, bunun başlıca nedenlerinin ise ''elektrik enerjisi üretim maliyetlerinin, geçmiş dönemden yükümlenilen maliyetlerin, kayıp-kaçakların ve elektrik enerjisinden alınan vergi, fon ve payların'' yüksekliği olduğunu söyledi.

EPDK Başkanı Günay, fiyat yüksekliği yaratan bu etkenlerin ortadan kaldırılmasının, uzun soluklu bir reform süreci dahilinde, peyderpey atılacak kararlı adımlarla mümkün olacağını bildirdi.
  Â
Elektrik üretim ve dağıtım varlıklarının özelleştirilmesinin, bu kapsamdaki adımların en önemlilerinden birisi olduğunun altını çizen Günay, bölgesel tarife uygulamasına geçmenin de diğer aşama olduğunu kaydetti.

Günay, şöyle konuştu: ''Zira 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu uyarınca tüketicilere kaliteli, sürekli ve düşük maliyetli elektrik enerjisinin rekabet ortamında sunulabilmesi için, gerçek maliyetleri yansıtan bir fiyatlandırmanın uygulamaya konulması, yine Kanun'dan gelen bir yükümlülüktür. Adil bir rekabet ortamı, ancak maliyet yapıları açısından birbirleri ile kıyaslanabilir şekilde oluşturulmuş dağıtım bölgelerinde, kullanıcıların eşit taraflar arasında ayrım gözetilmeksizin sisteme erişmeleri ve sisteme getirdikleri maliyetler dikkate alınmak suretiyle fiyatlandırılması ile sağlanabilecektir.''
   Â
BÖLGESEL TARİFE VE SÜBVANSİYON
 
EPDK'nın, gerçek maliyetlerinin yansıtıldığı şeffaf bir piyasa yapısını kurabilmek üzere, bölgesel tarife uyulamasına geçilmesi yönündeki çalışmalarını TEDAŞ ile birlikte tamamladığını bildiren Günay, buna göre 33 bölge bazında dağıtım ve perakende satış tarifeleri belirlenerek uygulama safhasına getirildiğini hatırlattı.

Elektrik Piyasası Kanunu'nun 13. maddesinde, ''belirli bölgelere ve/veya belirli amaçlara yönelik olarak tüketicilerin desteklenmesi amacıyla sübvansiyon yapılması gerektiğinde, bu sübvansiyon fiyatlara müdahale edilmeksizin, miktarı ile ilgili esas ve sulleri Bakanlığın teklifi ve Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenmek üzere söz konusu tüketicilere geri ödeme şekli yapılması gerekmektedir'' denildiğini hatırlatan Günay, hesaplarına göre tüketicilerin doğrudan desteklenebilmesi için, yaklaşık 200 trilyon lira kaynağa ihtiyaç bulunduğunu bildirdi.

Günay, bu itibarla mali boyutunu Bakanlığa sunmuş bulundukları sübvansiyona ilişkin mekanizmanın teşkili ve uygulamaya konulmasıyla, fiyat artışı yaşayacak tüketicilerin belli bir süre desteklenmesinin mümkün olabileceğini söyledi.

TÜKETİCİLERİ DOĞRUDAN DESTEKLEMEDE GERİ ÖDEME

Bölgesel tarifeye geçiş ve şehiriçi doğalgaz lisans ihaleleri hakkında bilgi veren Günay, daha sonra gazetecilerin sorularını yanıtladı.

Bir gazetecinin, tüketicileri doğrudan desteklemede geri ödemenin nasıl yapılacağını sorması üzerine Günay, konuyla ilgili TEDAŞ'la birlikte bir çalışma yaptıklarını ve Bakanlığa sunduklarını söyledi.

Nihai kararın ise Hazine Müsteşarlığı, Enerji Bakanlığı ve EPDK ile görüşmeler çerçevesinde Bakanlar Kurulu'nun vereceğini kaydeden Günay, ''Bakanlar Kurulu kararında uygulama tarihi, usul esasları belirlenecek. Kanunların burada öngördüğü yöntem doğrudan tüketciye gelir desteği şeklinde yapılacak. Fiyatları muhtemel artacak illerde elektrik fiyatlarına müdahale edilmeyecek'' diye konuştu.
   Â
200 TRÄ°LYON LÄ°RALIK KAYNAK
 
''200 trilyon lira kaynağın verileceğinden umutlu musunuz?'' şeklindeki soru üzerine Günay, 200 trilyon liradan çok daha fazla kaynağı kamu olarak elde edeceklerini belirterek, şunları söyledi:

''Uygulamada kayıp-kaçak oranlarını gözönüne alarak fiyatlandırma yapılmasına gidileceği için kayıp-kaçak mücadeleleri bize etkin destek sağlayacağı için tüketicilerin bilinçlenmesini sağlayacak. Bu yolla da 200 trilyondan daha fazlasını kamu olarak alacağımızı düşünüyorum.''
  Â
''Tüketicilere ne kadar süreyle geri ödeme yapılacak?'' şeklindeki bir soru üzerine Günay, tüketcilere kayıp kaçak oranları belli seviyeye gelinceye kadar destekleme yapılacağını, fakat bunun tamamen Bakanlar Kurulu taktirinde olduğunu kaydetti.
  Â
Günay, bölgesel tarifelerle ilgili bir soru üzerine, fiyatların iller bazında tespit edileceğini ve her ildeki kayıp-kaçak oranları doğrultusunda fiyatlandırmanın yapılacağını, hiçbir ilin bir başka ilin avantaj ve dezavantajını üstlenmeyeceğini söyledi.
  Â
''Bu eşitsizlik yaratmayacak mı?'' şeklindeki bir soru üzerine de EPDK Başkanı Günay, eşitsizliğin şu andaki uygulama olduğunu kaydetti.

Ä°STANBUL VE ANKARA'DA FÄ°YATLAR ARTIYOR
 
Günay bu arada, elektrikte 33 bölge bazında öngörülen mesken ve sanayi fiyatlarına bakıldığında, bölgesel tarifeye geçildiğinde 10 bölgede fiyat artışı, 23 bölgede ise fiyat düşüşleri olacağını kaydetti.

EPDK yetkilileri ise bu kapsamda, İstanbul ve Ankara gibi büyük şehirlerde fiyatların yükseleceğini, İzmir'de ise düşeceğini söylediler.
   Â
BOTAÅž'A Ä°THALAT LÄ°SANSI
 
EPDK'daki törende BOTAŞ'a, Azerbeycan, Rusya ve Türkmenistan'dan doğalgaz ithal etmek üzere, 10'ar yıl süreli 4 ithalat lisansı, 30 yıl süreyle iletim lisansı verildi.
  Â
Ayrıca TPAO'ya ve Habas Sınai ve Tıbbi Gazlar Şirketi'ne 30'ar yıl süreyle toptan satış lisansı, EGO Genel Müdürlüğüne de 30 yıl süreyle dağıtım lisansı verildi. 80 adet otoprodüktör projesine de EPDK hükümleri çerçevesinde lisans verildi.

EN YÜKSEK VAN, EN DÜŞÜK İSTANBUL ANADOLU YAKASI

En yüksek bedeli, 27. bölgede yer alan Van, Bitlis, Hakkari, Şırnak, Siirt ve Bitlis ödeyecek. En düşük bedel ise 16. bölgede yer alan İstanbul'un Anadolu yakasında uygulanacak.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) ve Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş. (TEDAŞ) ile birlikte hazırlanarak Bakanlar Kurulu'na sunulan ''elektrikte bölgesel tarife'' uygulaması kapsamında, Türkiye 33 bölgeye ayrılıyor.
 
Bunlardan 13. bölgede yer alan Başkent Ankara, 16. Bölgede yer alan İstanbul'un Anadolu yakası, 29. bölgede yer alan İstanbul'un Avrupa yakası, 30. bölgede yer alan İzmir gibi büyük illerde, elektrik fiyatları önemli ölçüde düşecek.
  Â
Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerindeki birçok şehirde ise elektrik fiyatları artacak. Bölgesel tarifede elektrik fiyatları, o bölgedeki elektrik maliyeti ile kayıp-kaçak oranına bağlı şekilleniyor.

Elektrikte bölgesel tarifiye geçilmesi sonrası, bölgeler bazında uygulanacak tahmini mesken ve sanayi fiyatları şöyle:

                                   Sanayi         Mesken
                                   Perakende/     Perakende/
                                     Şebeke         Şebeke
                                    TL/kWh         TL/kWh
    -------------------             ----------      --------Â
1. Bölge  (Adana, Mersin
Hatay, Osmaniye, K.Maraş'ın
bir kısmı)                      122.450        130.370
2. Bölge  (Antalya,Â
Burdur'un bir kısmı)            108.460        114.500Â
3. Bölge  (TekirdaÄŸ,Â
Kırklareli, Edirne)             103.710        109.610
4. Bölge  (Bursa, Yalova)        97.110        101.690
5. Bölge  (Çanakkale)           111.820        120.090
6. Bölge  (Isparta)             108.830        118.510Â
7. Bölge  (Aydın, Denizli,
Muğla)                          109.070        116.060
8. Bölge  (Eskişehir, Bilecik)  110.130        118.440
9. Bölge  (Afyon, Uşak,
Burdur'un bir kısmı)            111.590        121.080
10. Bölge  (Kayseri, Sivas'ın
bir kısmı) (x)                     -              -
11. Bölge  (Koceli (GebzeÂ
dahil))                          108.840        115.280Â
12. Bölge  (Sakarya, Bolu)       107.410        114.230 Â
13. Bölge  (Ankara, Kırıkkale)   115.000        122.320
14. Bölge  (Konya, Karaman)      112.750        124.460Â
15. Bölge  (Amasya, Kastamonu,
Çorum)                           135.730        151.380Â
16. Bölge   (İstanbul Anadolu
yakası                            94.400         99.550
17. Bölge   (Samsun, Ordu,
Sinop)                           127.530        139.680
18. Bölge   (Kırşehir, Nevşehir,
NiÄŸde, Aksaray)                  117.460        129.000Â
19. Bölge   (Yozgat, Sivas ve
Tokat'ın bir kısmı)              138.100        153.630
20. Bölge   (Trabzon, Rize,
Artvin, Gümüşhane, Giresun)      139.150        156.930
21. Bölge   (Erzurum, AÄŸrı,Â
Iğdır, Kars, Ardahan, Erzincan,
Bayburt)                         172.690        194.740
22. Bölge   (Elazığ, Malatya,Â
Tunceli, Bingöl)                 136.920        152.270
23. Bölge   (K.Maraş'ın bir kısmı,
Adıyaman)                        112.130        118.670Â
24. Bölge   (Gaziantep, Kilis)   117.770        125.020
25. Bölge   (Åžanlıurfa)          197.720        207.120Â
26. Bölge   (Diyarbakır, Mardin) 208.020        220.200
27. Bölge   (Van, Hakkari, MuÅŸ,Â
Bitlis, Şırnak, Siirt, Batman)  219.500        240.110
28. Bölge   (Zonguldak, Çankırı,
Bartın, Karabük)                114.240        124.430
29. Bölge   (İstanbul'un Avrupa
yakası                          114.330        119.670
30. Bölge   (İzmir)             100.290        104.860
31. Bölge   (Kütahya)           111.850        120.580
32. Bölge   (Balıkesir)         109.270        116.110
33. Bölge   (Manisa)            111.720        119.970
------------------------------------------------------
Türkiye                        118.590        126.560Â
Ortalaması  Â
           Â
(x) - 10. bölgede tüzel kişinin işletme hakkı lisanslanmamış olduğu için, tahmini tarifesi bulunmuyor