Elektrik alamadım
Güncelleme Tarihi:
Türkiye’de elektrikli araçların sayısı artarken, hem bir hafta boyunca elektrikli araç denedim hem de kullanıcıları dinledim. Deneyimlerim ve duyduklarım şarj altyapısının hâlâ en büyük sorunların başında geldiğini gösterdi. Kimi noktalarda istasyonlar çalışmadı, kimisinde düşük voltaj uyarısı verdi. Görevliler 22.00’den sonra araçları içeri almadı. En çok karşılaştığım sorun ise şarj istasyonlarına park edip giden benzinli ve dizel araçlar oldu.
SON üç yılda ülkemizde 4 bine yakın tamamen elektrikle çalışan araç satıldı. Bu yıl, markaların elektrikliye geçiş stratejileri kapsamında Türkiye pazarına sunulan elektrikli araçların sayısının artması, satışların da aynı oranda yükselmesi bekleniyor. TOGG’un da sene sonunda ilk elektrikli aracını üretim bantlarından indireceği düşünüldüğünde Türkiye’yi 2 yıl içerisinde çok ciddi bir elektrikli dönüşüm bekliyor. Ben de bu noktadan hareketle tamamen elektrikle çalışan otomobille bir hafta geçirdim ve elektrikli araç kullanıcılarının yaşadığı deneyimleri dinledim. Hem kendi deneyimlerim hem de kullanıcıların anlattıkları, şarj istasyonlarıyla ilgili çözülmesi gereken birçok sorun olduğunu bizlere gösterdi.
ŞARJ PROBLEMİ VAR
Bir haftalık elektrikli araç deneyimim için çevremdeki şarj istasyonlarını belirledim ve buna göre planlamalar yaptım. Ancak, karşılaştıklarım hiç de planladığım gibi olmadı. Yaşadığım en temel sorunlar şunlar oldu:
İstasyon çalışmıyor: Şehir içi noktalardaki aktif şarj istasyonlarına ulaştığımda birçok istasyonun çalışmadığını gördüm. Bazı durumlarda 2-3 istasyon gezdim, sonunda çalışan istasyon bulduğumda kullandığım araç neredeyse kapanmak üzereydi.
Düşük voltaj uyarısı: Bazı istasyonlarda karşılaştığım sıkıntı ise düşük voltaj oldu. Örneğin, Eyüp’teki şarj noktasında bir gece önce aracımı şarj edebilirken, ertesi gün gittimde düşük voltaj nedeniyle aracı şarj edemedim.
Site ve AVM’ye giremedik: Aracı şarj etmek için gittiğim sitede görevli tarafından içeri alınmadım. Yine bazı AVM’lerde güvenlik görevlileri, istasyonlar 24 saat açık olmasına rağmen “22.00’dan sonra içeri alamıyoruz” dedi.
Park işgali: En çok karşılaştığım sorun şarj noktalarında elektrikli araçlar için ayrılmış alanlara diğer araçların park etmesiydi. Şarjım hiç kalmadığı için saatlerce aracın sahibinin gelmesini bekledim.
EVDE İSTASYON ŞART
Yaklaşık üç aydır elektrikli araç sahibi olan Ebru Pilavcı da konuyla ilgili deneyimlerini şu şekilde aktardı: “Elektrikli aracı gerek çevreyi koruma gerekse uygun tüketim maliyetleri nedeniyle tercih ettik. Sahip olduğu teknolojiler de yine elektrikli aracı tercih etmemizdeki bir diğer önemli etkendi. Yalnız şunu özellikle belirtmeliyim ki, bir elektrikli araç sahibi olduğunuzda evinize veya iş yerinize sadece sizin kullanabileceğiniz bir istasyon kurdurmanız şu an için şart. Bazı durumlarda şehir içindeki farklı noktalardan şarj etmemiz gerektiğinde genellikle bozuk istasyonlarla karşılaşıyoruz. Örneğin, geçtiğimiz günlerde 3 istasyon gezdim 3 istasyon da bozuktu.”
‘ÇOK MEMNUNUM’
Bir başka elektrikli araç kullanıcısı Hüseyin Sağlam ise yaşadığı deneyimleri, “Bir yıldır elektrikli araç kullanıyorum. Öncelikle oldukça memnun olduğumu belirtmem gerekir. Gerek çevreye duyarlılığı gerek sahip olduğu teknolojisiyle ‘daha önce bir otomobile binmemişim’ bile diyorum. Esas sorun ise şarj altyapısının iyileştirmesinde. Benim evimde ve iş yerimde şarj istasyonum var ama farklı noktalardan şarj etmek istediğimde istasyonların çalışmaması ve park alanların işgali gibi birçok sorunla karşılaşabiliyorum. Bazı AVM’ler ise 22.00’dan araç elektrikli olmasına rağmen otoparka sokmuyor”
sözleriyle anlattı.
‘KURULUM SÜREÇLERİ KOLAYLAŞMALI’
KONUYLA ilgili görüşlerini aldığımız Türkiye Elektrikli ve Hibrid Araçlar Derneği (TEHAD) Başkanı Berkan Bayram, yaşanan sorunlar çerçevesinde istasyonların daha verimli kullanılabilmesi için yapılması gerekenleri şöyle özetledi: “Öncelikle şarj noktalarının diğer araçlar tarafından otopark yeri olarak algılanıp işgal edilmemesi gerekiyor. Diğer yandan, bu alanların birer ticari işletme olduğunun üçüncü taraflarca bilinmesi lazım. Kamu kurumları tarafından teşvik edilmesi ve kurulum talep süreçlerinin daha kolaylaştırıcı olması da şart. Ayrıca, sektörel yapılanmamız halen zayıf ilerliyor. Sektörün temsiliyetini yapan bir kurumun olmaması da istenilen kanuni yapılandırmaların gecikmesine neden oluyor. Bu konudaki çalışmalarımız sürüyor.”
NE KADARA ŞARJ OLUYOR?
TÜRKİYE’de yaklaşık 3 bin, İstanbul’da ise bin 250 adet şarj istasyonu bulunuyor. Elektrikli araçların şarj maliyetleri ise bu yılın başından itibaren yaklaşık yüzde 130 oranında artmış vaziyette. Bu fiyat alınan şarjın tipine göre değişiyor. Örneğin, şarj istasyonları sağlayan bir şirket artan fiyatlar kapsamında AC soketler (ev tipi normal şarj) için 7.4 kW’a kadar olan şarj hizmetini dakika başı 25 kuruştan 55 kuruşa çıkarırken, 50 kW’a kadar olan DC soketler (hızlı şarj) için şarj maliyetinı dakika başı 1.7 liradan 3.9 liraya çıkardı. Kısacası, elektrikli araçlarda 1 kilometrenin maliyeti ortalama 1 lira oldu. Ben de 250 kilometrelik bir menzil için AC tipi şarja 135 lira ödeme yaptım.
TEK ŞARJLA 1000 KM GİDEBİLEN OTOMOBİL
MERCEDES-Benz, tek şarjla 1000 kilometre giden yeni modeli Vision EQXX’i duyurdu. Henüz seri üretilmeye hazır olmayan ama markanın elektrikli araçlarla ilgili çalışmaları hakkında önemli ipuçları barındıran model, 0.17 Cd’lik rüzgâr direnci ve bataryalarındaki enerjinin yüzde 95’e kadarını tekerleklere ulaştırabilmesiyle 1000 km’lik menzile ulaşabiliyor. Şirketten yapılan açıklamada, sadece 18 ayda boş bir kağıttan tamamlanmış araca dönüşen EQXX’in Stuttgart dışında, Formula 1 ve dünyanın dört bir yanındaki start-up’lar, ortaklar ve kurumlardan işbirliği ile tamamlandığı bildirildi. Tasarımıyla dikkat çeken aracın öne çıkan bir özelliği de güneş enerjisini şarja çevirebilmesi. Tavandaki 117 güneş pilinden enerji sağlayan EQXX, ideal koşullar altında uzun mesafeli yolculuklarda 25 km’ye kadar ek menzil sağlayabiliyor.
EN GÜÇLÜ VERSİYONU CES 2022’DE TANITTI
BMW, tüketici elektroniği fuarı CES 2022’de elektrikli mobilite alanındaki amiral gemisi, tamamen elektrikli yeni BMW iX’in en güçlü versiyonunu tanıttı. Yeni BMW iX M60, sahip olduğu teknik spesifikasyonları ve standart iX modelinden kendisini ayıran ince tasarım detaylarıyla dikkat çekti. Şirketten yapılan açıklamada, yeni BMW iX M60’ın ön ve arka akslarda yer alan elektrik motorları sayesinde 619 HP ürettiği bildirildi. Maksimum torku 1000 Nm’den fazla olan ilk BMW otomobili olma özelliği de taşıyan BMW iX M60, 0’dan 100 km/s hıza sadece 3.8 saniyede ulaşıyor. WLTP normlarına göre otomobil, tam şarjla 575 km mesafe gidebiliyor. Yeni BMW iX M60 sadece 10 dakikalık şarj ile 150 km menzile kavuşuyor. Otomobilin dış tasarımında öne çıkan unsurların başında ise 21 inç boyutundaki aerodinamik jantlar geliyor.
JAPONLARIN YENİ GÖZDESİ C+POD
TOYOTA, C+pod isimli kompakt elektrikli aracını Japonya’da tüm kurumsal müşteriler ve belediyelerin yanı sıra artık bireysel müşterilerine de sunmaya başladığını duyurdu. Şirketten yapılan açıklamada, C+pod’un küçük bir otomobilden daha kompakt boyutlara sahip ve günlük kısa mesafelerle seyahat eden kullanıcılar için bir mobilite seçeneği olarak tasarlandığı bildirildi. C+pod’un hedef kitlesi içerisinde ise gençler, yeni araç kullanmaya başlayan kullanıcılar veya otomobille sürüş yapmaktan çekinen yetişkinler gibi profiller yer alıyor. Dar alanlarda manevra yapabilen C+pod, tek şarjla 150 km menzile sahip.