Güncelleme Tarihi:
ELEKTRİK ve doğalgaz fiyatlarına bugünden itibaren geçerli olmak üzere zam yapıldı. İlk zam kararı dün, gün içerisinde Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’ndan (EPDK) geldi. EPDK, kilovat saat bazında, vergi ve fonlar dahil olmak üzere nihai elektrik fiyatlarını ortalama yüzde 8.1 oranında zam yaptığını açıkladı. Sabah saatlerinde EPDK’nın elektriğe zam haberinin ardından, gece geç saatlerde Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız da, doğalgaza yüzde 18.72 oranında zam yapıldığını duyurdu.
Konutta yüzde 9.26
EPDK’dan yapılan açıklamada, elektrik fiyatlarının konutta 9.26 oranında arttığı belirtilerek, şöyle denildi: “Tek zamanlı perakende elektrik satış fiyatları, meskende kilovat saat bazında 32.5 kuruşa, orta gerilim seviyesinde dağıtıma gömülü sanayide yüzde 8.71 oranında değişimle 26.672 kuruşa, dağıtıma gömülü ticarethanelerde yüzde 4.33 oranında bir değişimle 33.253 kuruşa yükseldi.”
EPDK ise elektrik zammına gerekçe olarak, elektrik perakende satış fiyatlarını oluşturan maliyetlerdeki değişimler olduğunu açıkladı. Türkiye’de 4 kişilik bir ailenin ortalama 150 kilovat elektrik tükettiğini belirten yetkililer, faturaya yansıyan fiyatı, “Türkiye’de bir aile aylık ortalama 150 kilovat elektrik tüketiyor. Son zamla birlikte bir ailenin elektrik faturası 4.5 liralık artışla 44.3 TL’den 48.8 TL’ye çıktı” şeklinde ifade ettiler.
Zorunda kaldık
Bakan Yıldız, gece geç saatlerde günün ikinci zam haberini verdi. Doğalgaz fiyatlarının da döviz ve ham petrol fiyat artışına bağlı olarak bugünden itibaren geçerli olmak üzere zamla satılacağını belirten Yıldız, şunları söyledi: “Tabi zamdan hoşlanmadığımı ve sevmediğimi söyleyebilirim ancak bu zammı yapmak zorunda kaldık. Bu çok fazla baskı altında yapılan zamdır. Türkiye, 10 yıl önce 22 dolara ham petrol alırken şuan 122 dolardan alamıyor. Dünyanın gerçeklerini de yüzünüzü ellerinizle kapatarak izleyemezsiniz. Ham petrolün varil fiyatı dolar bazında arttı. Aynı zamanda Türkiye bunu lira olarak tahsil ediyor. Sırf dövizin artışıyla bile Türkiye’nin yüzde 17’ler civarında bir fiyat artışı söz konusu. Ham petrol ve son doğalgaz zamlarına baktığımızda son 19 ayda yüzde 29’luk zam geldi. Yüzde 12-17’lik de döviz zammını hariç tutuyorum. Döviz ve ham petrolün fiyatının yükselmesi bu zammın zeminini hazırladı. Geçen yılın sonunda Rusya’dan aldığımız doğalgazın indirimini almamış olsaydık, bu zamlar belki 2 katına çıkacaktı. Özellikle Arap Baharıyla birlikte gelen istikrarsızlığın dünyaya faturası ham petrolde 100 milyar dolar civarındadır.” 2011 yılında Türkiye’de elektrik enerjisi üretimi toplam 228.4 milyar kilovat saat olarak gerçekleşirken, bunun yaklaşık yüzde 45’i doğalgazdan geldi. Aynı tablo, 2012 yılının ilk dört ayında da yükselerek devam etti.
BOTAŞ da açıkladı
BOTAŞ Genel Müdürlüğü’nden yapılan açıklamada, yarından geçerli olmak üzere doğalgaz satış fiyatlarının, nihai tüketici fiyatlarına yüzde 16.49 ile 18.72 oranlarında yansıyacak şekilde artırıldığı bildirildi. Açıklamada uluslararası ham petrol ve petrol ürün fiyatları ile döviz kurundaki yükselmelere bağlı, doğalgaz maliyetlerinde meydana gelen artışlar nedeniyle satış fiyatlarında düzenleme yapılması zarureti doğduğu ifade edildi.
TETAŞ, EPDK’ya iletiyor
Doğalgazla çalışan yap-işlet ve yap-işlet-devret santralları, ürettikleri elektriği, alım garantisi çerçevesinde TETAŞ’a satıyor.
Bu iki tip santralde, “aynen ilet” (pass through) modeliyle doğalgaz maliyetlerindeki artış, elektrik fiyatlarına yansıtılarak TETAŞ’a bildiriliyor.
TETAŞ, gaz fiyatlarının artmasından kaynaklanan yüzde 13.17 oranında bir zam ihtiyacını EPDK’ya bildiriyor.
Kamu adına elektrik üretimi yapan Elektrik Üretim A.Ş. (EÜAŞ) ise doğalgaz santrallarının yanında HES ve kömür santrallarıyla da üretim yaptığı için toplamda bir maliyet artışı olmadı.