Ekonomiyi kemiren mikrop 90 milyar doları buluyor
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Mayıs 28, 2005 02:06
Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, ‘ekonomiyi kemiren mikrop’ olarak tanımladığı kayıtdışılığın boyutunun 90 milyar dolara ulaştığını söyledi. Unakıtan, ‘IMF ve AB’nin de onayladığı plana göre kayıtdışılık 10 yılda kademe kademe indirilecek’ dedi.
MALİYE Bakanı Kemal Unakıtan, Türkiye’nin en önemli sorununun kayıt dışılık olduğunu belirterek, kayıt dışılığın 90 milyar dolara ulaştığını açıkladı. Unakıtan, ‘ekonomiyi kemiren bir mikrop’ olarak tanımladığı kayıt dışılığın ortadan kaldırılması halinde Türkiye’nin başka bir ülke olacağını söyledi. Hesap Uzmanları Kurulu’nun kuruluşunun 60. yıldönümü dolayısıyla düzenlenen toplantıda konuşan Unakıtan’ın mesajları şöyle oldu:
10 YILDA İNECEK:
Kayıtdışıyla ilgili stratejik plan hazırlanıyor. Bu plana Dünya Bankası, IMF ve AB de ‘tamam’ dedi. 10 yılda kayıt dışılığın kademe kademe indirilmesi öngörülüyor. Bunu çözdüğümüz zaman bütün dertler halledilecek. Türkiye başka bir Türkiye olacak.
BU NE PERHİZ:
Kayıtdışılıktan, kayıtdışında yer alanlar bile şikayet ediyor. Kimse kendi evinin önünü süpürmüyor. Ben biliyorum o sektörleri işyerlerini; onlar diyor ki ‘Kayıtdışını engellemek lazım.’ Bu ne perhiz, ne lahana turşusu? Onlara özel olarak diyorum ki kendi önünüze bakın, siz bakmazsanız biz bakacağız. Kriz dönemlerinde, kayıtdışının kurtarıcı etkisi olduğunu söyleyenler oldu. Mikroptan sıhhat düşünülebilir mi? Toplumu kemiren bir mikrop bu. Kimse bu cahilliğe düşmesin. Türkiye, Osmanlı’dan beri iki meseleyi halledememiş, bütçe açığı ve cari açıkla devamlı uğraşmıştır.
AB’YE ALMAZLAR:
Türkiye’nin faiz yükünü azaltması lazım. Soygun gibi bir şey. Ne diye ben bu kadar faiz ödeyeyim? Belçika yüzde 3, biz yüzde 17 ödüyoruz. Kayıtdışı ekonomiyle ilgili adımlarda hükümet olarak kararlıyız. Aksi takdirde bizi AB’ye almazlar. Ne kadar iyi müzakere edersek edelim kayıtdışını halletmemiz lazım. Bu konuda polisiye tedbirlerle bir yere varılamaz.
HAMİLİNE ÇEK KALKACAK:
Kayıtdışılığın bir sebebi hamiline çek. Buna artık müsaade etmeyeceğiz. Hamiline çek ne demekmiş? Kim aldı, kim niçin verdi? Yok böyle şey. Hamiline çeki kullanan için, MASAK’a şüpheli işlem bildirimi yapacağız, AB’deki bu uygulamayı Türkiye’ye de getireceğiz.
BAZI YERLERİ SARSTIK:
Artık sermaye ve mal hareketlerini çok kolay takip ediyoruz. Pilot olarak bazı yerlerde inceleme yaptık. Yerini açıklamak istemiyorum. Ama oralar sarsıldı. Kimse bir şey söylemiyor. Usulsüzlük var tabi. Gelip, uzlaşıp ödeyip gidiyor. Ekonomiyi rahatsız etmek istemiyoruz. Ama vidaları yavaş yavaş kısıyoruz.
Unakıtan: Yabancı sermaye gelsin diye vergiler inecek
MALİYE Bakanı Kemal Unakıtan, yabancı sermayeyi çekmek ve komşu ülkelerle rekabet edebilmek için kurumlar vergisi başta olmak üzere vergi indirimlerine devam edeceklerini söyledi.Unakıtan şöyle konuştu: ‘Vergi indirimine devam edeceğiz. Kurumlar Vergisi çevredeki ülkelerde süratle düşüyor. Bizde de oran indirilecek. Bazı işadamları verginin tabana yayılmasını istiyor. Bununla vergi oranlarında indirimi kastediyorlar. Oysa tabana yaymak, ‘vergi ödemeyen kimsenin kalmaması’ anlamına gelir. Herkesi, vergisini tam ve düzenli ödesin. Benim fazla paranın turşusunu kuracak halim yok.’
Sabancı: Vergi ödemek saflık haline geldi
TÜSİAD Başkanı Ömer Sabancı, Türkiye’nin bir numaralı sorunu ve ayıbının kayıtdışılık olduğunu söyleyerek ‘Vergi ödemek ise saflık olarak görülür hale geldi. Gelinen noktada bu Gordion düğümünü kesip atmak gerekiyor’ dedi. Sabancı, ‘Bulundukları bölgedeki vergi dairesinin yolunu ve yerini bilmeyenler karşısında, dürüst bir şekilde vergilerini ödeyenler için burada kullanabileceğim bir deyim bulamıyorum’ diye konuştu. Türkiye’nin kayıt dışı sorununu çözmeden başka bir alandaki vizyonunu hayata geçiremeyeceğini vurgulayan Sabancı ‘Şimdiye kadar bu sorun karşısında bir nevi acz içinde kaldık. Çok konuştuk ama çözüm üretemedik’ dedi. Türkiye’nin kayıt dışı ekonomide OECD ve AB’ye aday ülkeler arasında da en sorunlu ülkeler arasında yer aldığını belirten Sabancı, denetim ve buna bağlı cezaların etkinlikten çok uzak olduğunu belirtti.
6 bin 300 banka hesabı mercek altında
HESAP Uzmanları Kurulu (HUK) Başkanı Mahmut Vural, 2004’deki incelemelerde rastlanan 9 katrilyon liralık vergi matrah farkının 1.1 katrilyon lirasını para hareketlerinin incelenmesi sonucunda ortaya çıkarıldığını söyledi. ‘Bu faaliyetler maalesef tamamen kayıtdışıdır’ diyen Vural, para transferlerine dayalı vergi incelemesini bu yıl sistemli bir şekilde yaygınlaştırdıklarını belirtirken, İstanbul, Ankara ve İzmir dahil 19 büyük ilde 6 bin 300 banka hesabının mercek altına alındığını söyledi. Bu hesaplardaki işlem hacminin yaklaşık 100 milyar YTL olduğunu açıklayan Vural, 2005 yılında GSMH’nin 480 milyar YTL olacağı dikkate alındığında rakamın büyüklüğünün daha net ortaya çıkacağını bildirdi.
AB’ye uydukça, IMF devre dışı kalacak
DEVLET Bakanı ve Başmüzakereci Ali Babacan, Avrupa Birliği (AB) sürecinin takvime uygun devam ettiğini vurgularken, ‘Hiç bir konuda geç kalmış değiliz’ dedi. Babacan, Türkiye İnşaat Sanayicileri İşveren Sendikası’nın (İNTES) ‘Mali Politikalar ve Yatırımlar’ konulu toplantısında, Türkiye için, bölge için, AB için 17 Aralık’ın ‘tarihi bir dönemeç’ olduğunu vurguladı. Babacan, ‘Yapısal dönüşümde artık odağımız AB olacak. IMF yavaş yavaş devreden çıkacak’ dedi. AB ile müzakere sürecinde ekonominin öne çıkacağını vurgulayan Babacan, her müzakere ile Türkiye’nin yaşam kalitesinin biraz daha artacağını bildirdi. Babacan, şöyle devam etti: ‘Yeni ekonomik program, Dünya Bankası ve IMF desteği ile devam ediyor. Bu seneden sonra yapısal reformların ağırlığı, AB ekseninde olacak. Yapısal dönüşüm değişim sürecinde IMF yavaş yavaş devreden çıkacak, AB önemli rol oynayacak. Ekonomimiz artık müzakereler ekseninde ilerleyecek. Hedef sadece AB etiketi almak değil. Halkımızın yaşam kalitesini yükseltmektir. Atacağımız her adım, Türkiye’nin standartlarını bir adım daha yukarı çıkaracak. Türkiye AB standartlarınha gittikçe yaklaşan bir ülke olacak. Uzun vadede siyasi istikrar için AB’nin de çok faydası olacak.’
IMF, Türkiye’yi ‘odak ülke’ seçti
ULUSLARARASI Para Fonu’nun (IMF) yayın organı Finans ve Gelişim’de Türkiye’ye ‘odak ülke’ olarak bir sayfa yer verdi. Türkiye’de son yıllardaki hızlı iyileşmenin güçlü mali konsolidasyon ve sıkı parasal politikalarla desteklendiği ifade edilirken, ‘Yine de büyük kamu borcu ve genişleyen cari açık kırılganlığın kaynağıdır’ denildi. IMF’nin 3’er aylık periyodla yayımladığı Finans ve Gelişim’de, iyileşmedeki güçlenmenin cari açığın genişlemesine yol açtığı kaydedilirken, hızlı nüfus artışının işsizliğin azaltılmına meydan okuduğu saptaması yer aldı.
TÜSİAD: Müzakere heyetinde olalım
TÜRK Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Sabancı, Türkiye’nin AB müzakere heyetlerinde TÜSİAD’ın da bulunmasının faydalı olacağını söyledi. Sabancı ve TÜSİAD yönetim kurulunun diğer üyeleri, Dışişleri Bakanlığı’nda Bakan Abdullah Gül tarafından kabul edildi. Daha sonra bir açıklama yapan Sabancı, TÜSİAD olarak Türk hükümeti ve bürokrasisinden sonra 35 yıllık birikimleriyle 17 Aralık kararının alınmasında en büyük rolü oynayan sivil toplum kuruluşu olduklarını dile getirdi. Sabancı, ‘Bugün Sayın Gül’e, daha evvel de ilgili bakanlarımıza TÜSİAD’ın müzakere heyetlerinde muhakkak bulunmasının faydalı olacağını belirttik’ dedi.
10 YILDA İNECEK:
Kayıtdışıyla ilgili stratejik plan hazırlanıyor. Bu plana Dünya Bankası, IMF ve AB de ‘tamam’ dedi. 10 yılda kayıt dışılığın kademe kademe indirilmesi öngörülüyor. Bunu çözdüğümüz zaman bütün dertler halledilecek. Türkiye başka bir Türkiye olacak.
BU NE PERHİZ:
Kayıtdışılıktan, kayıtdışında yer alanlar bile şikayet ediyor. Kimse kendi evinin önünü süpürmüyor. Ben biliyorum o sektörleri işyerlerini; onlar diyor ki ‘Kayıtdışını engellemek lazım.’ Bu ne perhiz, ne lahana turşusu? Onlara özel olarak diyorum ki kendi önünüze bakın, siz bakmazsanız biz bakacağız. Kriz dönemlerinde, kayıtdışının kurtarıcı etkisi olduğunu söyleyenler oldu. Mikroptan sıhhat düşünülebilir mi? Toplumu kemiren bir mikrop bu. Kimse bu cahilliğe düşmesin. Türkiye, Osmanlı’dan beri iki meseleyi halledememiş, bütçe açığı ve cari açıkla devamlı uğraşmıştır.
AB’YE ALMAZLAR:
Türkiye’nin faiz yükünü azaltması lazım. Soygun gibi bir şey. Ne diye ben bu kadar faiz ödeyeyim? Belçika yüzde 3, biz yüzde 17 ödüyoruz. Kayıtdışı ekonomiyle ilgili adımlarda hükümet olarak kararlıyız. Aksi takdirde bizi AB’ye almazlar. Ne kadar iyi müzakere edersek edelim kayıtdışını halletmemiz lazım. Bu konuda polisiye tedbirlerle bir yere varılamaz.
HAMİLİNE ÇEK KALKACAK:
Kayıtdışılığın bir sebebi hamiline çek. Buna artık müsaade etmeyeceğiz. Hamiline çek ne demekmiş? Kim aldı, kim niçin verdi? Yok böyle şey. Hamiline çeki kullanan için, MASAK’a şüpheli işlem bildirimi yapacağız, AB’deki bu uygulamayı Türkiye’ye de getireceğiz.
BAZI YERLERİ SARSTIK:
Artık sermaye ve mal hareketlerini çok kolay takip ediyoruz. Pilot olarak bazı yerlerde inceleme yaptık. Yerini açıklamak istemiyorum. Ama oralar sarsıldı. Kimse bir şey söylemiyor. Usulsüzlük var tabi. Gelip, uzlaşıp ödeyip gidiyor. Ekonomiyi rahatsız etmek istemiyoruz. Ama vidaları yavaş yavaş kısıyoruz.
Unakıtan: Yabancı sermaye gelsin diye vergiler inecek
MALİYE Bakanı Kemal Unakıtan, yabancı sermayeyi çekmek ve komşu ülkelerle rekabet edebilmek için kurumlar vergisi başta olmak üzere vergi indirimlerine devam edeceklerini söyledi.Unakıtan şöyle konuştu: ‘Vergi indirimine devam edeceğiz. Kurumlar Vergisi çevredeki ülkelerde süratle düşüyor. Bizde de oran indirilecek. Bazı işadamları verginin tabana yayılmasını istiyor. Bununla vergi oranlarında indirimi kastediyorlar. Oysa tabana yaymak, ‘vergi ödemeyen kimsenin kalmaması’ anlamına gelir. Herkesi, vergisini tam ve düzenli ödesin. Benim fazla paranın turşusunu kuracak halim yok.’
Sabancı: Vergi ödemek saflık haline geldi
TÜSİAD Başkanı Ömer Sabancı, Türkiye’nin bir numaralı sorunu ve ayıbının kayıtdışılık olduğunu söyleyerek ‘Vergi ödemek ise saflık olarak görülür hale geldi. Gelinen noktada bu Gordion düğümünü kesip atmak gerekiyor’ dedi. Sabancı, ‘Bulundukları bölgedeki vergi dairesinin yolunu ve yerini bilmeyenler karşısında, dürüst bir şekilde vergilerini ödeyenler için burada kullanabileceğim bir deyim bulamıyorum’ diye konuştu. Türkiye’nin kayıt dışı sorununu çözmeden başka bir alandaki vizyonunu hayata geçiremeyeceğini vurgulayan Sabancı ‘Şimdiye kadar bu sorun karşısında bir nevi acz içinde kaldık. Çok konuştuk ama çözüm üretemedik’ dedi. Türkiye’nin kayıt dışı ekonomide OECD ve AB’ye aday ülkeler arasında da en sorunlu ülkeler arasında yer aldığını belirten Sabancı, denetim ve buna bağlı cezaların etkinlikten çok uzak olduğunu belirtti.
6 bin 300 banka hesabı mercek altında
HESAP Uzmanları Kurulu (HUK) Başkanı Mahmut Vural, 2004’deki incelemelerde rastlanan 9 katrilyon liralık vergi matrah farkının 1.1 katrilyon lirasını para hareketlerinin incelenmesi sonucunda ortaya çıkarıldığını söyledi. ‘Bu faaliyetler maalesef tamamen kayıtdışıdır’ diyen Vural, para transferlerine dayalı vergi incelemesini bu yıl sistemli bir şekilde yaygınlaştırdıklarını belirtirken, İstanbul, Ankara ve İzmir dahil 19 büyük ilde 6 bin 300 banka hesabının mercek altına alındığını söyledi. Bu hesaplardaki işlem hacminin yaklaşık 100 milyar YTL olduğunu açıklayan Vural, 2005 yılında GSMH’nin 480 milyar YTL olacağı dikkate alındığında rakamın büyüklüğünün daha net ortaya çıkacağını bildirdi.
AB’ye uydukça, IMF devre dışı kalacak
DEVLET Bakanı ve Başmüzakereci Ali Babacan, Avrupa Birliği (AB) sürecinin takvime uygun devam ettiğini vurgularken, ‘Hiç bir konuda geç kalmış değiliz’ dedi. Babacan, Türkiye İnşaat Sanayicileri İşveren Sendikası’nın (İNTES) ‘Mali Politikalar ve Yatırımlar’ konulu toplantısında, Türkiye için, bölge için, AB için 17 Aralık’ın ‘tarihi bir dönemeç’ olduğunu vurguladı. Babacan, ‘Yapısal dönüşümde artık odağımız AB olacak. IMF yavaş yavaş devreden çıkacak’ dedi. AB ile müzakere sürecinde ekonominin öne çıkacağını vurgulayan Babacan, her müzakere ile Türkiye’nin yaşam kalitesinin biraz daha artacağını bildirdi. Babacan, şöyle devam etti: ‘Yeni ekonomik program, Dünya Bankası ve IMF desteği ile devam ediyor. Bu seneden sonra yapısal reformların ağırlığı, AB ekseninde olacak. Yapısal dönüşüm değişim sürecinde IMF yavaş yavaş devreden çıkacak, AB önemli rol oynayacak. Ekonomimiz artık müzakereler ekseninde ilerleyecek. Hedef sadece AB etiketi almak değil. Halkımızın yaşam kalitesini yükseltmektir. Atacağımız her adım, Türkiye’nin standartlarını bir adım daha yukarı çıkaracak. Türkiye AB standartlarınha gittikçe yaklaşan bir ülke olacak. Uzun vadede siyasi istikrar için AB’nin de çok faydası olacak.’
IMF, Türkiye’yi ‘odak ülke’ seçti
ULUSLARARASI Para Fonu’nun (IMF) yayın organı Finans ve Gelişim’de Türkiye’ye ‘odak ülke’ olarak bir sayfa yer verdi. Türkiye’de son yıllardaki hızlı iyileşmenin güçlü mali konsolidasyon ve sıkı parasal politikalarla desteklendiği ifade edilirken, ‘Yine de büyük kamu borcu ve genişleyen cari açık kırılganlığın kaynağıdır’ denildi. IMF’nin 3’er aylık periyodla yayımladığı Finans ve Gelişim’de, iyileşmedeki güçlenmenin cari açığın genişlemesine yol açtığı kaydedilirken, hızlı nüfus artışının işsizliğin azaltılmına meydan okuduğu saptaması yer aldı.
TÜSİAD: Müzakere heyetinde olalım
TÜRK Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Sabancı, Türkiye’nin AB müzakere heyetlerinde TÜSİAD’ın da bulunmasının faydalı olacağını söyledi. Sabancı ve TÜSİAD yönetim kurulunun diğer üyeleri, Dışişleri Bakanlığı’nda Bakan Abdullah Gül tarafından kabul edildi. Daha sonra bir açıklama yapan Sabancı, TÜSİAD olarak Türk hükümeti ve bürokrasisinden sonra 35 yıllık birikimleriyle 17 Aralık kararının alınmasında en büyük rolü oynayan sivil toplum kuruluşu olduklarını dile getirdi. Sabancı, ‘Bugün Sayın Gül’e, daha evvel de ilgili bakanlarımıza TÜSİAD’ın müzakere heyetlerinde muhakkak bulunmasının faydalı olacağını belirttik’ dedi.