Ekonominin kadın elçileri

DIŞ Ekonomik İlişkiler Kurulu’nun (DEİK)  son seçimlerde 142 İş Konseyi’nden 14’ünün başına kadın başkanlar geçti. 1000 üyesi olan DEİK’te 163 kadın üye var. İnşaattan, sanayiye, turizmden gıda sağlık sektörüne kadar farklı alanlarda şirket ortağı, yönetim kurulu üyesi ve yönetici olan DEİK’li kadınlarla 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü için buluştuk. Şirketlerin yönetiminde olmalarına rağmen yaşadıkları kadın-erkek ayrımcılığını açık yüreklilikle anlatan DEİK’li kadınlar, bundan sonra kadınların DEİK’te de daha fazla yer alması için elele çalışacakları mesajını verdiler. DEİK Başkanı Nail Olpak ise 2020’de hedeflerinin kadın başkan oranını yüzde 20’ye çıkarmak olduğunu söyledi. Bunun için de kadın başkanlara mesaj vererek, “daha çok kadın üye getirin” dedi. 14 İş Konseyi’nin başında kadın olmasının da ilk kez olduğunu da söyleyen Olpak, “Üye sayımız 2 yıl içinde 3 bine çıkmalı, bu sayı içinde de kadınların sayısı hızla artmalı” diye konuştu. İşte kadın başkanların anlattıkları:

HEM KIZIM HEM OĞLUM!

DEİK İcra Kurulu üyesi, DEİK Türkiye-İtalya İş Konseyi Başkanı, DEİK Yönetim Kurulu üyesi Zeynep Bodur: “Ben tırnaklarımla kazıyarak işi kurmadım. Babam işi kurmuştu, ben hazır buldum. Bu işten başka bir iş yapmayı da hiç düşünmedim. Babam da çocukluğumdan itibaren beni hazırlardı. Ve bana ‘Hem kızımsın hem oğlumsun’ derdi. Sanırım kendi düşüncesinde bana “erkek işi” olan şeyleri de yüklediğini düşünüyordu. Ben de iş yaşamında birlikte çalışma kültürünün çok önemli olduğunu gördüm. Yeni tanımlanan işlerde bazı işler özel yetkinlik gerektiriyor, empati kurmayı gerektiriyor. Bu özellikler zaten kadınlarda doğal olarak var. Ben babasının kızı olarak işin başına geçtiğinde şunu gördüm. Babam her şeyin başında olurken kimseye bir şey öğretmemiş. Ben şimdi hayatımda mentorluğu çok önemsiyorum. Benim hayatım boyunca hep kendimi ispat durumum oldu ve çok çalıştım. Hiçbir şey de tesadüf değil. Bizlerin de Anadolu’daki kadınlara, kadın kooperatiflerine, kadın girişimcilere el uzatmamız gerekiyor.”

KADINLAR BİRLİK OLMALI

DEİK İcra Kurulu üyesi, DEİK Yönetim Kurulu üyesi, Türkiye-Kuveyt İş Konseyi Başkanı üyesi Ebru Özdemir: “Toplumun her alanında olduğu gibi iş dünyası sivil toplum örgütlerinde de kadın temsil oranını nitelik ve nicelik açısından artırmamız şart. Bunun için biz kadınların, birlik ruhu içerisinde hareket etmesi gerekiyor. Bu sebeple DEİK kadın iş konseyi başkanlarının da bir araya gelmesini önemsiyorum. Bir sonraki seçimlerde “yine sayımız az” demek yerine bizden sonra gelecek kadın iş konsey başkanları için gerekli ortamı şimdiden hazırlamalıyız ve rol model olmalıyız.”

BİRBİRİNİ DESTEKLEMELİ

DEİK İcra Kurulu üyesi, DEİK Yönetim Kurulu üyesi, Türkiye-Portekiz İş Konseyi Başkanı Berna Gözbaşı İlter: “Anadolu’dan çıkmış bir kadın girişimciyim. 24 yaşında Londra’da Metal Borsası’nda Uluslararası Finans ve Metal Ticareti eğitim aldığımda o erkek egemen ortamda kimse bir Türk kadını olduğuma inanmıyordu. İş yaşamında kadın olmak her yerde zor. Biz kadınlar daha çok çalışmak ve birbirimizi desteklemek durumundayız. Avrupa İş Konseyi’nde de, Dünya Türk İş Konseyi’nde de çalışıyorum. Bizlerin Türkiye’yi yurtdışında çok iyi anlatması gerekiyor. Hepimiz ekonomi diplomasisi yürütüyoruz. 163 kadın üyemiz var DEİK’te, 1000 üye arasında bu kadarız. Daha fazla olmamız gerekiyor.”

KADIN KOTASI ŞART

DEİK Türkiye-Avusturya İş Konseyi Başkanı Gülsüm Azeri: “Çok uzun yıllardır kadınların üst yönetimlere gelmesi için çalışıyoruz. Bu kendiliğinden olmuyor. Yönetim Kurulları’nda olan kadınlar da genelde aile temsilcileri oluyor. Ben birçok alanda kadın kotasının konulması gerektiğini düşünüyorum. Daha fazla kadının yönetimde olması, karar verici olması için bu desteğin sağlanması şart.”

KAFASINA KOYDUĞUNU YAPAR

DEİK Malezya İş Konseyi Başkanı Süheyla Cebi Karahan: “İşim erkek egemen bir sektör. Prefabrik yapılar yapıyoruz. Suriye, Irak, Libya, Pakistan, Sibirya…Çöllerde ve soğuk bölgelerde işlerimiz var. Ben hep işlerin başındayım. Çok kadın çalışanım var. Gözlemim şu erkek işine geleni, kadın kafasına koyduğunu yapıyor, desteklendiğinde kadınlar hızlı yol alıyor.“

İLHAM VERMELİYİZ

DEİK Türkiye-Hindistan İş Konseyi Başkanı Elif Çelik: “Genç kadınlara ilham vermek önemli. Üst düzey yönetici olmuş kadınlar arkadan gelen kadınların önünü açmalı. Çok iyi niyetli çalışmalar var iş hayatında kadın oranını artırmak için. Şu haline bırakırsak akdın erkek eşitliği sağlamak için 200 yıldan daha fazla zamana ihtiyaç var. Bu kadar zamanımız yok ekonomik kalkınmayı sağlamak için. Bu yüzden de bazı alanlarda kota uygulamasının olabileceğini düşünüyorum. Genç kadınların da cesaretini artırmalıyız. İş dünyasında kadınların erkeklerden çok daha fazla çalıştığını da gözlemliyorum.”

AİLEYE RAĞMEN HEP ÇALIŞTIM

DEİK Türkiye- Zambiya İş KonseyiBaşkanı Esra Cevahir: “Çok erken evlendim. Hayatım boyunca hep çalışmak istedim. Eşimin ailesi çalışmamı istemedi. Aileden habersiz öğretmenlik yaptım, dersane kurdum, restoran açtım. 3 kız çocuğum var. Kayınpederim yıllar sonra “gelsin şirkette çalışsın” dedi. Çok çalıştım aile şirketinde de ve 8 sene sonra CEO’su oldum. Büyük amcanın vefatından sonra aile işleri değişince kendi işimi kurdum. Şimdi Afrika’da oteller, hastaneler yapıyorum. Kadınlar istekli ama geleneksel bakış maalesef çoğu kadının önünü kapatıyor ama benim örneğimde olduğu gibi gerçekten isteyen kadın kafasına koyduğunu da yapıyor.”

HEFORSHE’YE İNANIYORUM

DEİK Türkiye-Kamerun İş Konseyi Başkanı Aygen Yenigün: “Ben de babamın açtığı yoldan geldim. Aile şirketimizde çalışıyoruz. Yurtdışı müteahhitlik işlerimiz var. Ben kendi yolumu buldum. AB projelerinde çalıştım. Kamerun’da işlerimiz var, stadyum yapıyoruz. Sağlık turizmi işlerimiz var. Ben de erkekleri de yanımıza alarak kadın sorunlarını çözebileceğimizi düşünüyorum. HeForShe’ye inanıyorum. Kadına yönelik şiddet konusu ülkemizde hepimizi çok endişelendiriyor. Kadınlara destek vermemiz şart.”

SEÇİMLER ETKİLİYOR

DEİK Malavi İş Konseyi Başkanı Müjde Ferahlı Aktaş: “Zor bölgelerde çalışıyoruz. Amerikan ordusuna ve NATO’ya Afganistan’da müteahhitlik yapıyoruz. Afganistan’da yol, baraj işlerimiz de var. Kadınlara özgürlük lazım. Kadınlar işlerine kendileri karar vermeli. Kadınları aileden gördükleri ve eş seçimi çok etkiliyor. Babadan kız çocuğa geçen bir sorumluluk var benim işimde. Baba-kız mücadelesi de yaşıyoruz. Dünyanın farklı bölgelerinde iş yapabilme kapasitesine sahip biri olarak yetiştim.”

YAPAMAYACAĞIMIZ ŞEY YOK

DEİK Bangladeş İş Konseyi Başkanı Laura Gök: “Babasız büyüdüm. Türkiye’de evlendim. 3 çocuğum var. Ben de çalışan bir annenin kızıyım. Tekstille ilgilendim, al-sat yapıyordum. Daha sonrasında tekstil kimyaları üreten bir fabrika kurdum. Bangladeş’e en büyük ihracatı yapıyorum alanımda. Dünyanın en pis şehri seçilen Bangladeş’e sık sık gidiyorum. Bir kadının yapamayacağı şey yok. Yeter ki erkekler engel olmasın. Eşim çalışmamı destekliyor.”

ROL MODEL OLMALIYIZ

DEİK Belçika İş Konseyi Başkanı Aysu Özlem Gökçe: “Gayrimenkul sektöründe faaliyet gösteriyorum. Belçikalı bir şirketin CEO’suyum. Gayrimenkulde Kadın Liderler Platformu’nu kurduk. 19 yaşından beri çalışıyorum. Kendi paramı kazanıyorum. Kadınların en büyük ihtiyacı özgüven sahibi olmak. Hayattaki duruşunuzla rol model oluyorsunuz. Kadınlar kadınların önünü açmalı.”

ZORDA DA BAŞARIRIZ

DEİK Namibya İş Konseyi Başkanı Günnur Diker: “Uzun süre TÜRSAB’ta çalıştım. Sağlık turizmiyle uzun dönem ilgilendim. THY’nın uçuş yapmadığı, vize sorununun yaşandığı Namibya’ya sık sık gidiyorum. Orada iş kuruyorum. Türk Büyükelçi de kadın Namibya’da. Türk iş dünyası için de fırsatların olduğu 2 milyonluk bir ülke. Kadınlar cesur ve zor coğrafyalarda da çok başarılı oluyorlar.”

SAVAŞÇI BİR RUHUM OLDU

DEİK Lüksemburg İş Konseyi Başkanı Pınar Eczacıbaşı: “Savaşçı bir ruhum var. Finans eğitimi aldım. Eczacıbaşı Grubu’nda olmak yerine başka şirketlerde çalıştım. Kimyager oldum. GİYAD Başkanlığı yaptım. Avrupa Yatırım Fonu’yla çalışıyorum. Girişim sermayesi veriyorum.”

ATAERKİL BAKIŞI KIRMALIYIZ

DEİK Kosova İş Konseyi Başkanı Merve Özer Yılmaz: “Aile işimiz var. Ben endüstri mühendisiyim. Üretimde olmayı seviyorum. Kısacası elimi kirletmeyi seviyorum. Ben aile şirketimizdeki tek ve ilk kadın üyeyim. Annem bizi hep ayakları üzerinde durabilen insanlar olarak yetiştirdi. 4 kız kardeşiz. Belki de annemizin cesaret edemediği işleri bizler yapıyoruz. Afyonlu bir aileyiz. Anadolu’da hala ataerkil bir bakış var. Bunu kırmak için biz kadınların çok çalışması gerekiyor.”