Ekonomik performans beklentilerden iyi

Yılbaşında piyasaların, TÃœFE bazında yüzde 25 olarak öngördüğü enflasyonun yüzde 19 dolayında çıkacağı anlaşıldı. Piyasalar 2004'e ise yüzde 13.9 TÃœFE artışı beklentisiyle giriyor. Piyasalar 2003 başında DÄ°BS bileÅŸik faizlerinin yüzde 39, doların 2 milyon 58 bin lira, yıllık büyüme oranının yüzde 4.4 olacağını tahmin etmiÅŸti. Yıllık TÃœFE artışının yüzde 19.1, bileÅŸik faizin yüzde 25, doların 1 milyon 451 bin lira, yıllık büyüme oranının da yüzde 5.3 olması bekleniyor. Piyasalar makro ekonomik göstergelerde bu yılki gerçekleÅŸmelere iliÅŸkin yılın başında yaptıkları projeksiyonlarda yanıldı. Enflasyon, faiz, kur ve büyüme gibi temel göstergelerdeki iyileÅŸmeler, piyasaların beklentilerinin oldukça üzerinde gerçekleÅŸti.Merkez Bankası'nın ağırlıkla mali sektördeki karar alıcılarla her ay düzenli olarak yaptığı beklenti anketi, piyasaların, beklentilerde yılbaşındakine göre çok daha iyimser bir noktaya geldiÄŸini ortaya koydu. Buna göre piyasalar 2004 yılına 2003'e kıyasla çok daha iyimser giriyor.BEKLENTÄ°LERÄ°N SEYRÄ°Temel ekonomik göstergelerde aylar itibariyle alınan sonuçların, beklentilere göre daha iyi çıkması beklentilerde de iyimserliÄŸi artırdı. Ocak ayında yapılan ankette piyasaların 2003 sonu TÃœFE artış beklentisi yüzde 24.8 olarak ölçülmüştü. Enflasyonda yaÅŸanan düşüş trendinde piyasaların yıl sonu TÃœFE artışına iliÅŸkin beklentisi de gerileyerek martta yüzde 27.3'e, haziranda yüzde 25.4'e, eylülde 20.5'e indi. Devlet Ä°statistik Enstitüsü'nün kasım sonu itibariyle yıllık artış oranını yüzde 19.3 olarak açıkladığı aralık ayında da piyasaların yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 19.1'a kadar indi.GELECEK 12 AYLIK ENFLASYON BEKLENTÄ°SÄ°Ankette her ay piyasa temsilcilerine gelecek 12 aylık dönemde bekledikleri enflasyon oranı soruldu. Ocak ayında yüzde 23.6 olarak ölçülen piyasaların gelecek 12 aydaki TÃœFE artış beklentisi hızla gerileyerek, martta yüzde 24.6, haziranda yüzde 21.6, eylülde yüzde 17.7 ve aralık ayında yüzde 13.9'a kadar geriledi.  Piyasaların uzun vadede bekledikleri enflasyon oranının da sürekli gerilemesi, enflasyonda düşüşün kalıcı olduÄŸu kanısının yerleÅŸtiÄŸine iÅŸaret ediyor. FAÄ°Z BEKLENTÄ°SÄ° NEYDÄ°, NE OLDU?Ankete katılanlar ocak ayında Hazine ihalelerinde yüzde 50'lerde bulunan yıllık bileÅŸik faiz oranlarının yılın sonunda yüzde 39.2'ye ineceÄŸini tahmin ediyordu. Ancak mart ayında yaÅŸanan Irak savaşının piyasalar üzerinde yarttığı belirsizlik algılaması hem ihalelerde faizlerin, hem de ileriye dönük beklentilerin yükselmesine yol açtı. Martta yapılan ankette piyasaların yıl sonu bileÅŸik faiz beklentisi yüzde 43.8'e yükseldi. Beklenenden kısa süren savaşın ardından belirsizlik algılaması azaldı, izleyen dönemde yapılan ihalelerde faizler hızla düşmeye devam etti, diÄŸer ekonomik göstergelerdeki iyileÅŸmelerle iyimserlik yeniden oluÅŸtu. Piyasaların Hazine bileÅŸik faizinde yıl sonu düzeyine iliÅŸkin beklentisi gerileyerek haziranda yüzde 36.3'e, eylülde yüzde 28.8'e, aralıkta yüzde 25.3'e kadar indi. PÄ°YASALAR KURDA TERS KÖŞEYE YATTIOcak ayında yapılan ankette piyasaların 2003 sonu dolar kuru beklentisi 2 milyon 58 bin lira olarak ölçülmüştü. Ancak uygulanan dalgalı kur sisteminde kurlar bazı arızi dönemler dışında sürekli düşüş trendi izledi. Yılbaşında 1 yüzde 640 bin lira dolayında bulunan dolar kuru bugün 1 milyon 426 bin liraya geriledi. Kurlar, sürekli gerilediÄŸi bu süreçte piyasaların ay sonları için yaptığı kur tahminlerinin hep altında kaldı. Piyasaların yıl sonu kur beklentisi de gerileyerek aralık anketinde 1 milyon 451 bin liraya indi.BÃœYÃœME BEKLENTÄ°SÄ° GÄ°DEREK ARTTIYıllık büyüme beklentisi de özellikle ikinci yarıdan itibaren sürekli yukarı doÄŸru bir seyir izledi. Piyasaların ocak ayında yılın tümü için yüzde 4.4 olan büyüme beklentisi, Irak savaşının yarattığı olumsuzlukla mart ayında yüzde 3.6'ya geriledi. Ancak yıllık büyüme beklentisi izleyen dönemde sürekli artarak haziranda yüzde 4.5'e, temmuzda yüzde 5'e, aÄŸustosta yüzde 5.2'ye ulaÅŸtı. Beklenen yıllık büyüme oranı izleyen dönemde bu düzeyin altına hiç inmedi, aralık ayı itibariyle de yüzde 5.3 düzeyinde gerçekleÅŸti.CARÄ° AÇIKTA ÖNGÖRÃœLEMEYEN BÃœYÃœMEKurlardaki düşüşün de etkisiyle piyasaların beklentilerinin oldukça üzerinde bir büyüme gösteren cari iÅŸlemler açığı ise piyasa beklentilerinin üzerinde iyileÅŸme kaydeden ekonomik göstergelerde bir istisnayı oluÅŸturdu. Cari iÅŸlemler açığında, TL'deki deÄŸerlenmeye baÄŸlı hızlı ithalat artışı paralelinde yaÅŸanan büyüme nedeniyle piyasaların beklentisinde ciddi bir sapma yaÅŸandı. Piyasalar ocak ayında yılın tümü için yalnızca 1.7 milyar dolarlık bir cari iÅŸlemler açığı bekliyordu. Ä°zleyen dönemde cari açıkta yaÅŸanan hızlı büyüme, beklentilere de yansıdı; gelinen aÅŸamada piyasalar yıllık cari açık beklentisini 7.1 milyar dolara çıkardı.Â