Ekmek 55 yıl sonra yeniden 30 kuruş

Bugün hem 2005’in ilk günü, hem de Türkiye için yeni paranın ilk günü. Türk halkı, artık günlük hayatında ‘milyon’ kelimesini daha az kullanacak.Türk insanının temel gıdası ekmeÄŸin 900 gramı 1950'de 30 kuruÅŸa satılıyordu. Bugünden itibaren 200 gram normal ekmek de Ä°stanbul'da 30 Yeni KuruÅŸ'tan satılacak. Ä°stanbul'da Halk Ekmek 15 kuruÅŸla piyasadaki en ucuz ekmek olacak.BUGÃœN 1950'den beri ilk kez 30 kuruÅŸa 1 ekmek alacağız. 1950'de 900 gramlık ekmek 30 kuruÅŸtu. Türkiye'de belediyelerin Halk Ekmek ÅŸirketleri genellikle düne kadar 300 bin liranın altında ucuz normal ekmek satarken, büyük marketler de ekmeÄŸi 'promosyon' unsuru sayarak daha ucuza satabiliyordu. Düne kadar Ä°stanbul'da halk ekmek 150 bin liradan marketler ise 200 ila 250 bin liradan ekmek satıyordu. Normal ekmek fiyatı ise 300 bin liraydı. Yeni Türk Lirası uygulamasıyla birlikte normal ekmek 30 kuruÅŸa, halk ekmek fiyatı da 15 kuruÅŸa tüketicinin karşısına çıkacak.Ekmek fiyatlarının kuruÅŸlu yılları ise şöyle sıralanıyor: 1936 (1 Okka=1.2 kg) 10 kuruÅŸ, 1940 (950 gram) 10 kuruÅŸ, 1950 (900 gram) 30 kuruÅŸ, 1957 (570 gram) 30 kuruÅŸ, 1959 (970 gram) 70 kuruÅŸ, 1962 (650 gram) 60 kuruÅŸ, 1965 (620 gram) 70 kuruÅŸ, 1970 (620 gram) 1 TL. 110 MÄ°LYON EKMEKTürk insanının en temel gıdası ekmek Türkiye’de günde yaklaşık 120 milyon adet (yıllık 44 milyar adet) üretiliyor ve bunun da yaklaşık 110 milyon adetinin tüketildiÄŸi tahmin ediliyor. 10 ila 12 milyon adet ekmek ise tüketilemiyor ısraf ediliyor. Türkiye ekmek pazarının yıllık büyüklüğü ise 7 milyar dolar olarak tahmin ediliyor.Türkiye'de ekmek tüketim alışkanlığı üyesi olmaya çalıştığımız Avrupa BirliÄŸi ülkelerinin vatandaÅŸlarına göre çok yüksek. ABD ve AB ülkelerinde kiÅŸi başına ekmek tüketimi yıllık 40-50 kilogram arasında deÄŸiÅŸebiliyor. Bu miktar Türkiye'de kiÅŸi başına 3-4 kat daha fazla. KiÅŸi başına ekmek tüketimi köy ve kentlere göre deÄŸiÅŸiyor. Kentte yaÅŸayanlar, günde 1.25, kırsal kesimde yaÅŸayanlar ise günde 1.5 ekmek tüketiyor. Hane halkının sayısının artması ile tüketilen ekmek sayısı arasında da doÄŸrusal iliÅŸki bulunuyor. FÄ°YAT GRAMAJTürk insanının ekmeÄŸinde fiyatın yükselip gramajın azalması da çok eski bir gelenek. 1950'deki 30 kuruÅŸluk ekmeÄŸin 900 gram oluÅŸu ile 2005'teki 30 kuruÅŸluk ekmeÄŸin 200 gram oluÅŸu yine o eski geleneÄŸi hatırlattı. Hayat Dergisi'nin 1 Temmuz 1965 tarihli 27'inci sayısında "Fiyatı yükselir... Gramajı azalır... ama yine de biz Türkler için yemeÄŸin suyuna bana bana ekmek yemenin tadına doyum olmaz!" deniyor ve şöyle devam ediliyor: "Ekmek... ekmek... ekmek! Hayatımızın sembolü, birçok yemeÄŸin lezzetini arttıran bu besi maddesini aramızdan sevmeyen birini tasavvur etmek, gerçekten güç! Ne var ki, mübarek nesne yıllardan beri fiyatları, ağırlığı indirile çıkarıla kendisini çok sevenler için ádeta bir dert kaynağı halini aldı! En son buÄŸdaya yapılan zamla ilgili olarak Ä°stanbul Belediyesinin 16 Haziran 1965 günü yaptığı yeni gramaj ayarlaması, 1934 yılından bu yana Ä°stanbul’da ekmeÄŸe konan narhların 245 incisi oldu! 1 kilo ekmeÄŸin fiyatı ise, 31 yıl içinde 6 kuruÅŸ 75 santim ile 112 kuruÅŸ 92 santim arasında deÄŸiÅŸti."Â