Efes: Şerbetçiotu ekin bizi ithalattan kurtarın

Efes Türkiye Genel Direktörü Serdar Bölükbaşı, bira üretiminde kullanılan şerbetçiotunda büyük bir üretim açığı bulunduğuna dikkat çekerek, çiftçileri ‘‘şerbetçiotu’’ dikimine ve maltlık arpa üretimine davet etti.BİRA üreticileri, biranın hammaddesi maltlık arpa ve şerbetçiotu ihtiyacının tamamının Türkiye'den karşılanması için tarımsal projelere ağırlık vermeye başladı. Bira pazarının önemli bölümünü elinde tutan Efes Türkiye Genel Direktörü Serdar Bölükbaşı, özellikle şerbetçiotunda büyük bir üretim açığı bulunduğuna dikkat çekerek, çiftçileri ‘‘şerbetçiotu’’ dikimine ve maltlık arpa üretimine davet etti. Biraya aroma ve tad vermek amacıyla sektörün yılda 4 bin ton şerbetçiotu kullandığını ve bunun 3 bin tonunu ithal etmek zorunda kaldığını belirten Bölükbaşı, ‘‘Bol yağış alan iklimi uygun yerlerdeki çiftçilere şerbetçiotu dikin diyorum. Biz gerekli tohumları ve altyapıyı onlara vermeye hazırız’’ diye konuştu. Bölükbaşı, sadece Efes'in bira üretimi için yılda 25 milyon dolarlık tarımsal ürün aldığını, üretimin artırılması halinde bu rakamın daha da yükseleceğinin altını çizdi. Efes'in Türkiye üretim, pazarlama, satış operasyonlarından sorumlu Türkiye Genel Direktörü Serdar Bölükbaşı ile Efes'in tarımsal çalışmalarının yanısıra bira sektörünü konuştuk. Anadolu Efes, yıllık ne kadar tarımsal ürün alımı yapıyor? - 100 bin ton malt üretimi için her yıl 130 bin ton arpa, 650 ton da yaş şerbetçiotu alıyoruz. Anadolu Efes'in yıllık arpa ve şerbetçiotu alımı yaklaşık 25 milyon dolar. Alımlarınız ne kadarlık bir çiftçi kesimine yansıyor?- Efes'in sağladığı tarımsal gelir, 10 binden fazla tarımsal çalışanı ilgilendiriyor. Afyon ve Çumra'daki malt üretim tesislerinin arpa ihtiyacı için yaklaşık 1500 çiftçiden düzenli alım yapıyoruz. Tarım işletmemiz Tarbes Tarım Ürünleri tesisleri de şerbetçiotu için her yıl 500'e yakın küçük çiftçi işletmesi ile sözleşme yapar. Özellikle Bilecik yöresi için şerbetçiotu ürünü çok önemli. Tarbes'in yaş şerbetçiotu alımıyla çiftçi aileleri için yarattığı katma değer 2 milyon dolar civarında.Türkiye'nin şerbetçiotu ihtiyacı ne kadar?- Bütün Türkiye'de üretilen şerbetçiotu halen bin ton civarında. Bira sektörünün ihtiyacı olan şerbetçiotu miktarı ise 3 bin 500 - 4 bin ton. Türkiye'de üretilen yaş şerbetçiotunun 650 tonunu biz alıyoruz.Şerbetçiotu üretiminin yaygınlaştırılması için neler yapıyorsunuz?- Şerbetçiotu, biranın içine aroma katar ve bira tadını verir. Ayrıca dayanıklılık süresini uzatır. Şerbetçiotu çok çabuk ve yukarı büyüyen bir bitki. Şerbetçiotu açığımızı kapatabilmek için ekim alanlarının artırılmasına çalışıyoruz. Daha çok ürün alabilmeleri için çiftçilere destek oluyoruz. Bahçelerinin kurulması, alt yapısının oluşturulması, boyuna büyüyen bitkinin sarılması için gereken tellerin temini gibi konularda sürekli destek veriyoruz. Tescilli tohumlarımızı verdiğimiz çiftçilerin ürünlerini sürekli olarak alma garantisi veriyoruz. Keşke Türk çiftçisi daha çok şerbetçiotu dikse.Türkiye'de maltlık arpa üretimi bira sektörünün ihtiyacına yetiyor mu?- Yaklaşık yılda 7.8 milyon ton arpa üretiliyor. Bunun ancak yüzde 2.7'si maltlık arpa. Bu oran toplam 11.5 milyon ton arpa üreten Avrupa'da ise yüzde 51.7. Türkiye'de sadece 200 bin ton maltlık arpa üretiliyor. Maltlık arpanın verimi daha yüksek, protein değeri ve randımanı daha fazla.Efes adına 7 maltlık arpa 7 şerbetçiotu tohumu varTarımsal üretimin geliştirilmesi konusundaki çalışmalarınız neler?- Ankara Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü ve Eskişehir Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü ile 4 yıldır sürdürülen 'Maltlık Arpa Geliştirme Projesi' kapsamında Sivas, Kırşehir, Afyon, Konya, Haymana, Bala, Eskişehir, Denizli, Kütahya ve Çumra'da araştırmalar sürdürülüyor. 'Sertifikalı Tohumluk Üretim Projesi ise 2002'den bu yana Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü ile devam ettiriliyor. Geliştirdiğimiz ve adımıza tescilli 7 arpa, 7 de şerbetçiotu var. Birayı sürekli aynı kalitede yapabilmek için işi maltlık arpa ve şerbetçiotunda tohum safhasından yönetiyoruz.Rakıda sadece dağıtım işine girebilirizRakı üretimini düşünüyor musunuz?- Efes olarak ağır alkollü içki işine girmeyi düşünmüyoruz. Bira, sulu bir tahıl içeceği. Likit olan her şey meşrubat, çay, kahve bizim rakibimiz. Anadolu Grubu'nun Coca-Cola'da hissesi var. Bütün içecek sektörünün iyi bir izleyicisi olacağız. Ne kadar çok satış noktasına, konsantrasyonunuzu dağıtmadan ne kadar çok ürünle gidebiliyorsanız o kadar başarılı olursunuz. Ağır alkollü üretimini düşünmüyoruz ama dağıtımına talip olabiliriz. Ağır alkollü içkinin yayılımı daha çok Ege, Marmara ve Akdeniz'de olacaktır. Bizim için aslolan bira işidir. Efes'i canlı tutacak ürünler her zaman olabilir, ama doğru zamanda doğru ürünü piyasaya sunmak gerekiyor. Kaliteli maltlık arpa ihracat kapısını açarTürk tarımı AB'nin ortak tarım politikasına uyum sağlayabilecek mi?- AB'nin ortak tarım politikasına uyum, Türkiye'nin AB'ye entegrasyon çerçevesinde katılması gereken noktalardan biri. Kırsal alandaki alt yapı çalışmalarının iyileştirilmesi, ilaçlama konusunda ileri seviyeye gidilmesi, çiftçi kayıt sisteminin olusturulması gerekiyor. Bütün bunlar olduğunda zaten tarım ürünlerinin hareket kabiliyeti o entegrasyonda artacak. Çiftçinin randımanı daha yüksek arpaya yönelmesi, daha istikrarlı arpa satışını getirir. İklim koşullarına göre bazı yıllarda maltlık arpa ihracat şansı da ortaya çıkabilir. 2003'te 750 milyon litre bira içildi2003 yılını nasıl geçirdiniz?- 2003 Efes için başarılı bir yıl oldu. Sektör ortalamasının üstünde büyüme sağladık. Satış hacmi olarak bakıldığında sektör genelde yüzde 3-4 büyürken, bizim bu yıl sonundaki büyümemiz iç pazarda yüzde 6. Türkiye'deki toplam bira tüketiminin 2003 yılında 750 milyon litre olarak gerçekleşmesini bekliyoruz. Bunun 600 milyon litresi Efes'e ait olacak.Efes neden sektör ortalamasının üzerinde büyüdü?- Lisans altında ürettiğimiz Amerikan Miller ve Alman Becks biralarının satışında olumlu bir gelişme yakaladık. 2003 yılındaki çıkışımızın en büyük nedeni ise bira kültürüne yaptığımız yatırım oldu. 90'larda ürün çeşitlemesine gittikten sonra, üzerine bira kültürünü inşa ettik. Biranın hafif ve sosyal bir içecek olduğunu öne çıkardık, Bira içilen ortamların daha sosyal olmasını sağladık. Oturma gruplarını ve mönülerini biraya uygun düzenledik. Biranın açık tüketildiği satış noktası 400'e çıktı.SERDAR BÖLÜKBAŞIEfes Türkiye Genel Direktörü Serdar Bölükbaşı, 1959 Ankara'da doğumlu. Ortadoğu Teknik Üniversitesi, İdari Bilimler Fakültesi, Ekonomi Bölümü'nden mezun oldu. Ohio State Üniversitesi Yönetici Geliştirme Programını tamamladı. 1984'de Bütçe ve Finans Uzmanı olarak Anadolu Grubu'na katıldı. 1988'de Wimpy Restoranları'nı Türkiye'de kurdu. 1990'da Anadolu Grubu'na tekrar katılarak Efes'in bölgesel gelişme stratejisi uygulamalarında Proje Geliştirme Müdürü, 1994'de Grup Pazarlama Koordinatörü, 1998'de Satış Şirketi Efes Pazarlama ve Dağıtım Ticaret Genel Müdürü, 1999'da Türkiye Genel Direktörü oldu.