Efes, reklamda adını mı harabeyi mi kullanamayacak
Güncelleme Tarihi:
Demet CENGİZ BİLGİN
Oluşturulma Tarihi: Haziran 24, 2009 00:00
Alkollü içkilerin reklamını düzenleyen yeni tebliğdeki ilkelerle ilgili tartışmalar sürüyor. ’Reklamlar coğrafi değerlerle ilişkilendirilemez’ ilkesininin reklamın içeriğine mi yoksa şirket ya da markanın ismine mi bir sınırlama getirdiği anlaşılamadı. Avukat Vehbi Kahveci, "Efes, reklamlarında kendi adını mı kullanamayacak yoksa Efes harabelerinin görüntüsünü mü" dedi.
ESKİ alkollü içki reklam ilkelerinin yerine getirilen 15 maddelik yeni ilkeler, reklam mecralarını kısıtlarken, bazı ilkelerin yoruma açık olması tepki çekiyor. Tebliğdeki ’Reklam coğrafi, tarihi, kültürel, sanatsal ve benzeri ortak değerler ile ilişkilendirilemez’ ilkesine ilişkin Pamukkale Şarapları Yönetim Kurulu Başkanı Yasin Tokat "Coğrafi isim kullanamazsınız derlerse hakkımızı yargıda gideriz" dedi. Çoğunlukla marka odaklı çalışan ve Tescilli Markalar Derneği’nin (TMD) de Başkanı olan Vehbi Kahveci, söz konusu ilkenin reklamda marka ya da şirket ismini mi yoksa onu çağrıştıracak temayı mı kapsadığının net olmadığını söyledi.
"Tebliğide belirtilenler öncelikle kanununa aykırı ise geçerli olmayacaktır. Yok bu kanun yapılacaksa gerekçelerinde ifadeler detaylandırılmalı" diyen Kahveci sözlerin şöyle sürdürdü: "Düzenleme şirket veya markanın ismine mi yönelik? Yoksa reklam temasını mı kapsıyor? Efes ismini değiştirmek zorunda mı kalacak; ya da Efes harabelerini görsel malzeme olarak kullanamayacak mı? Şirket bir coğrafi bölgenin logosunu markası üzerinde kullanıyorsa bunu değiştirmek zornuda mı kalacak? Bunlar netleştirilmeli. Yer ismi şirket ya da marka ismi olmayacaksa, bu bundan sonrası için mi geçerli olacak? Daha önce ismini tescil ettirmişler etkilenmeyecek mi?"
Karmaşık ortam oluşuyor
Kahveci, gerekçelerinde netleştirilmez ise çok karmaşık, çözülmesi çok zor bir ortamın oluşacağını belirterek, sınırlama tanıtım alanlarına getirilmiş ise bunun da ayrıca belirtilmesi gerektiğini söyledi. Tebliğde mevcut kanunlara uyumun zorunluluğuna işaret eden Kahveci, kaotik bir ortam oluşmaması için kanunda ve gerekçelerinde detayların önemli olduğunu belirtti.
Tekirdağ’ı Tekel tescilledi
Yer isimine sahip markaların tescilli olduğunu hatırlatan Kahveci, "Örneğin Tekirdağ Rakısı Tekel tarafından tescil ettirilmiştir. Tekel’in alkollü içkiler bölümü satılırken bu markalar da satılmıştır" dedi. Türkiye’de uzun yıllardır yer ismine sahip, o yer ile özdeşleşmiş markalar olduğunu hatırlatan Kahveci, düzenlemelerin realiteler dikkate alınarak yapılması gerektiğini söyledi.
Kim ünlü sayılacak rakı uzmanı ne olacak
VEHBİ Kahveci, ünlülerin reklamlarda yer almasını engelleyen düzenlemede ’ünlünün’ ne ifade ettiğinin açıklığa kavuşturulması gerektiğini de vurgulayarak, "Kim ünlü? Buradaki ünlü kriteri nedir? Bir rakı uzmanını ne yapacağız? Rakı uzmanı bir rakı reklamında ya da tanıtımında kullanılırsa ne olacak? Reklamlarda rakı-balık ya da rakı-Boğaz eşleştirmelerinin engellenmesini anlamak da mümkün değil" dedi.
Türkiye’de coğrafi isme sahip alkollü içkiciler
Pamukkale Şarapları
Kavaklıdere Şarapları
Burgaz
Istıranca Şarapçılık
Çankaya Şarap
Melen Şarap
Coğrafi isimlerle bilinen markalar
Efes Bira
Burgaz Rakı
İstanblue
Tekirdağ Rakısı
İzmir Rakısı
Beylerbeyi Rakı
Beyoğlu Rakısı
Topkapı Rakı
"Tebliğide belirtilenler öncelikle kanununa aykırı ise geçerli olmayacaktır. Yok bu kanun yapılacaksa gerekçelerinde ifadeler detaylandırılmalı" diyen Kahveci sözlerin şöyle sürdürdü: "Düzenleme şirket veya markanın ismine mi yönelik? Yoksa reklam temasını mı kapsıyor? Efes ismini değiştirmek zorunda mı kalacak; ya da Efes harabelerini görsel malzeme olarak kullanamayacak mı? Şirket bir coğrafi bölgenin logosunu markası üzerinde kullanıyorsa bunu değiştirmek zornuda mı kalacak? Bunlar netleştirilmeli. Yer ismi şirket ya da marka ismi olmayacaksa, bu bundan sonrası için mi geçerli olacak? Daha önce ismini tescil ettirmişler etkilenmeyecek mi?"
Karmaşık ortam oluşuyor
Kahveci, gerekçelerinde netleştirilmez ise çok karmaşık, çözülmesi çok zor bir ortamın oluşacağını belirterek, sınırlama tanıtım alanlarına getirilmiş ise bunun da ayrıca belirtilmesi gerektiğini söyledi. Tebliğde mevcut kanunlara uyumun zorunluluğuna işaret eden Kahveci, kaotik bir ortam oluşmaması için kanunda ve gerekçelerinde detayların önemli olduğunu belirtti.
Tekirdağ’ı Tekel tescilledi
Yer isimine sahip markaların tescilli olduğunu hatırlatan Kahveci, "Örneğin Tekirdağ Rakısı Tekel tarafından tescil ettirilmiştir. Tekel’in alkollü içkiler bölümü satılırken bu markalar da satılmıştır" dedi. Türkiye’de uzun yıllardır yer ismine sahip, o yer ile özdeşleşmiş markalar olduğunu hatırlatan Kahveci, düzenlemelerin realiteler dikkate alınarak yapılması gerektiğini söyledi.
Kim ünlü sayılacak rakı uzmanı ne olacak
VEHBİ Kahveci, ünlülerin reklamlarda yer almasını engelleyen düzenlemede ’ünlünün’ ne ifade ettiğinin açıklığa kavuşturulması gerektiğini de vurgulayarak, "Kim ünlü? Buradaki ünlü kriteri nedir? Bir rakı uzmanını ne yapacağız? Rakı uzmanı bir rakı reklamında ya da tanıtımında kullanılırsa ne olacak? Reklamlarda rakı-balık ya da rakı-Boğaz eşleştirmelerinin engellenmesini anlamak da mümkün değil" dedi.
Türkiye’de coğrafi isme sahip alkollü içkiciler
Pamukkale Şarapları
Kavaklıdere Şarapları
Burgaz
Istıranca Şarapçılık
Çankaya Şarap
Melen Şarap
Coğrafi isimlerle bilinen markalar
Efes Bira
Burgaz Rakı
İstanblue
Tekirdağ Rakısı
İzmir Rakısı
Beylerbeyi Rakı
Beyoğlu Rakısı
Topkapı Rakı