Güncelleme Tarihi:
Yerli şirketlerin artık yabancı yönetici yerine iyi eğitim almış Türk yöneticileri tercih ettiğini söyleyen Heidrick&Struggles Müdürü Ayşegül Dicle Aydın, “Başarılı Türk yöneticilere sadece Türkiye’den değil, Ortadoğu ve Asya’dan da ciddi talep var. Eskiden Hintli ve Pakistanlı yöneticiler Türkiler’den daha güçlü yöneticiler olarak bilinirdi ancak Türk yöneticilerin daha çalışkan ve başarılı oldukları tüm dünyada kanıtlandı. Avrupa bizi kıskanıyor. Türk yöneticilere olan yoğun talebe yetişemiyoruz. Önümüzdeki yıl, sadece Türkiye’den talep edelin Yönetim Kurulu Danışmanlarına bir şirket kurarak yurtdışından gelen yoğun talebe daha kolay cevap vermeyi hedefliyoruz. Önümüzdeki 20 yıl içinde Coca-Cola Company CEO’su Muhtar Kent gibi yöneticileri, dünyanın önde gelen şirketlerinin başında göreceğiz” dedi.
Krizin içinde doğduk
Türk hükümetinin başarılı ekonomi politikaları sayesinde dünya arenasında önemli yerlere gelen Türk holdinglerin, yöneticileriyle de öne çıktığı bilgisini veren Aydın, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Bütün gözler Türkiye’nin üzerinde. Biz, 49 ülkede faaliyet gösteren Heidrick&Struggles’ın en iyi durumda olan ülkeleri arasında ilk sıralarda yer alıyor. Avrupa Birliği ülkelerinin alışkın olmadığı işsizlik, ekonomik kriz ve ekonomik belirsizlik gibi sorunların içine doğmuş bir millet olarak doğuştan gelen tecrübemiz Türk yöneticileri diğerlerinden farklı kılıyor. Son bir yıl içinde pek çok yabancı şirket, gelişmekte olan ülkelerde yetişmiş bir üyeyi yönetim kurullarında görmek istediklerini ve bunun da Türkiye’den olmasını istediklerini bize bildirdi. Türkiye’de yetişmiş, yurtdışında pek çok farklı ülkede yıllarca çalışmış ancak adını kimsenin bilmediği çok başarılı yöneticilerimiz var. Bizim veritabanımızda bu gizli kalmış isimlerin pek çoğu mevcut. Şirketler yönetim kurullarında yer almasını istedikleri bu tip yöneticiler için bize başvurduklarında biz de gerekli atamaları yapıyoruz. Gelişmekte olan ülkenin ne demek olduğunu, dünya şimdi daha iyi anlıyor.”
SPK polislik yapmıyor
Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK), şirketlerin yönetim kurulundaki bağımsız üyelerle ilgili olarak yayınladığı tebliğ gereği, şirketlerin yeni bir düzenlemeye gideceğini hatırlatan Aydın, şu bilgileri verdi: “Borsada işlem gören şirketlerin yönetim kurulundaki bağımsız üyelerin yarısı, Gelir Vergisi Kanununa göre Türkiye’de yerleşik olmaları bağımsızlık kriteri için yeterli. Türkiye’de 12 yıldır Türk Ticaret Kanunu’nun (TTK) ve Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK) yeni uygulamalarını bekliyorduk. Türkiye ile kendi uzmanlığımızı paylaşacağız. SPK atacağı bu ilk adımda şirketleri mümkün olduğunca zorlayacak. Borsaya kote olmuş büyük şirketlerin bunu 6 yıl gibi bir dönemde uygulamaya koyacağına inanıyorum. SPK bu konunun ciddiyetini ortaya koymak adına böyle bir uygulamaya gitti. SPK’nın, şirketlere polislik yapmak gibi bir amacı olduğunu düşünmüyoruz. Eğer bir şekilde bu uygulamalar devreye girmezse şirket yönetimlerinde dejenerasyon kaçınılmaz olur.”
Aile şirketlerinde akraba sayısı azalıyor
HEIDRICK&STRUGGLES’ın 60 yıl önce beyin avcısı bir şirket olarak kurulduğunu anlatan Ayşegül Dicle Aydın, yaptıkları işin Türkiye’de son bir kaç yıldır farkına varıldığını belirterek şunları söyledi: “Bugüne kadar Türkiye’de Sabancı, Koç, Doğuş, Eczacıbaşı, Borusan ve Yıldız Holding ile işlerimizi yürütüyorduk. Yönetim kurullarına getirilecek yeni düzenlemeyle ilgili olarak zaten bu şirtetlerin hepsi gerekli bilince sahip. Aile şirketlerindeki ‘akraba’ sayısı azalıyor. Artık şirketler, yönetim kurullarına aile dışında üyeleri de alıyor. Çünkü aile içindeki akraba rekabeti, şirketin büyümesine engel oluyor. Türkiye’de bağmsız yönetim kurulu başkanı yokken, Avrupa’da bu oran yüzde 33 ABD’de ise yüzde 60’lar seviyesinde. Türkiye’deki borsaya kote ilk 30 şirketin yönetim kurullarındaki yabancı üye oranı 2011 yılında yüzde 17 seviyesine çıktı.”
Yönetim kurulu üyeleri 3 yılda bir değiştirilmeli
YÖNETİM kurullarındaki görev sürelerinin de artık daha kısa tutulmaya çalışıldığı bilgisini veren Ayşegül Dicle Aydın, şu değerlendirmeyi yaptı: “Eskiden değişime pek ihtiyaç duyulmaz, üyeler yönetim kurullarında daha uzun süre kalırlardı. Değişime pek ihtiyaç duyulmazdı. Ancak Türkiye bu konuda Avrupa’nın önüne geçerek yönetim kurulu üyesinin ortalama çalışma süresini 4.8 yıla düşürdü. Avrupa’da ise yönetim kurulu üyeleri 5.8 yıl görev yapıyor. Ancak biz yönetim kurulu üyelerinin 3 yılda bir değiştirilmesini tavsiye ediyoruz. Öte yandan Türkiye’de yönetim kurulu üyelerinin ortalama yaşı 55 iken Avrupa’daki ortalama 58. Türkiye’deki yönetim kurulu üyelerinin ortalama maaşı 10 bin lira. Diğer taraftan yönetim kurullarına giriş yapan yabancı ülkeler arasında ise ilk sırayı Lübnan ve Suudi Arabistan aldı.” Aydın, Türkiye’nin önde gelen holdinglerinin yönetim kurulu başkanlarının, üyelerini de yanına alarak ‘strateji günü’ adını verdikleri bir gün düzenliediklerini belirterek, “Bugünde, bütün dünyadan soyutlanıp, bir ya da birkaç gün sessiz bir yere kapanıp, şirketin geleceğini tartışıyorlar” dedi.
371 şirkete bağımsız yönetim kurulu üyesi şartı geliyor
TEMMUZ ayında yürürlüğe girecek uygulama gereği, İMKB’deki 371 halka açık şirket, yönetimlerinin üçte birini bağımsız üyelerden seçecek. SPK’nın getirdiği bu düzenlemeyle birlikte, özellikle nisan ve mayıs aylarında yapılan şirket genel kurullarında seçilecek bağımsız üye sayısının 700 ile bin arasında olacağı tahmin ediliyor. Yeni düzenlemeye yıl sonuna kadar uyması istenen bankalar da katıldığında, yönetim kurullarında yer alan ‘bağımsız üye’ sayısı daha da artacak. Tebliğe göre, bağımsız üye sayısının hesaplanmasında küsuratlar izleyen tam sayı olarak dikkate alınacak. Her durumda, bağımsız üye sayısı ikiden az olamayacak. Bağımsız yönetim kurulu üyelerinin görev süresi üç yıla kadar olacak ve tekrar aday gösterilerek seçilmeleri mümkün olacak. SPK, bağımsızlık kriterleri çerçevesinde yaptığı inceleme sonucunda varsa liste hakkında olumsuz görüşünü 30 gün içerisinde şirkete bildirecek. SPK’nın olumsuz görüş bildirmiş olduğu kişi genel kurula bağımsız üye adayı olarak sunulamayacak. Yönetim kurulunda da en az bir kadın üye bulunacak.