Dünya krizde kıvranıyor düşük enflasyon şaşırtıyor
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Ekim 04, 2008 00:00
Mevsimsellik, Ramazan ve bayramın etkisinin yanı sıra bir de okullanın açılması enflasyona yönelik tahminleri yükseltirken, açıklanan rakamlar beklentilerden daha iyi çıktı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), eylül ayında tüketici fiyatları endeksinin (TÜFE) yüzde 0.45 arttığını, üretici fiyatları endeksinin (ÜFE) ise yüzde 0.90 azaldığını açıkladı. Böylece 9 aylık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 6.83, üretici fiyatlarında yüzde 11.48 oldu.
Yıllık enflasyon geriledi
Bu durumda ağustos ayında düşüşe geçen yıllık enflasyon eylülde de gerilemeye devam etti. Yıllık enflasyon eylül itibariyle TÜFE’de yüzde 11.13, ÜFE’de yüzde 12.49’a geriledi. Yine de yıllık enflasyon geçen yılın eylül ayının TÜFE’de 4.01 puan, ÜFE’de 7.47 puan üstünde gerçekleşti.
Gıda beklenen kadar artmadı
İçinde bulunulan dönem itibariyle özellikle gıda fiyatlarında yüksek oranlı artışlar beklenirken, açıklanan rakamlara bu durum yansımadı. Aylık bazda gıda fiyatlarındaki artış yüzde 0.25, yıllık bazda yüzde 11.07 yükselerek, beklentilerin altında kaldı. Eylül ayı enflasyon oranlarının Merkez Bankası’nın elini rahatlatacağı yorumları yapılıyor. Ancak yıl sonuna sadece 2 ay kalmasına karşın, enflasyon oranları halen Merkez Bankası hedeflerinin üzerinde seyrediyor.
Eğitim artış lideri oldu
TÜFE’de ana harcama grupları itibarıyla bir ay önceye göre en yüksek artış okulların açılmasının etkisiyle yüzde 2.04 ile eğitim grubunda yaşandı. Eylül ayında endekste yer alan gruplardan haberleşmede yüzde 1.37, lokanta ve otellerde yüzde 1.03, konutta yüzde 0.70, giyim ve ayakkabıda yüzde 0.51, ev eşyasında yüzde 0.34, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 0.25, ulaştırmada yüzde 0.17, sağlıkta yüzde 0.03, eğlence ve kültürde yüzde 0.02, alkollü içecekler ve tütünde yüzde 0.01 artış oldu. Yıllık bazda TÜFE’de en yüksek artış yüzde 23.23 ile konut grubunda görüldü. Onu yüzde 14.88’le lokanta ve oteller, yüzde 11.07 ile gıda ve alkolsüz içecekler izledi.
Özel kapsamlı TÜFE
Eylül ayına ilişkin özel kapsamlı tüketici fiyatları endeksi göstergelerine bakıldığında, "çekirdek enflasyon" yerine açıklanan TÜFE göstergeleri geçen ay, mevsimlik ürünler hariç yüzde 0.40, işlenmemiş gıda ürünleri hariç ise 0.39 arttı. Fiyatlar, enerji hariç yüzde 0.52, işlenmemiş gıda ürünleri ve enerji hariç yüzde 0.44, enerji hariç ve alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç yüzde 0.54 yükseldi.
İstanbul’un enflasyonu düşük çıktı
EYLÜLDE fiyatların artacağı yönündeki genel kanıya karşın, İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) verileri bu kentte de oranlarda hızlı bir yükseliş olmadığını gösterdi. İTO verilerine göre eylül ayında perakende fiyatlarda yüzde 0.13, toptan fiyatlarda yüzde 0.16 artış kaydedildi. Toptan fiyatlarla da 9aylık artış yüzde 9.06, yıllık enflasyon da 10.9 düzeyinde gerçekleşti.
Tarım ve sanayi enflasyonu azaldı
ÜFE rakamlarına göre eylül ayında tarımda fiyatlar yüzde 1.51, sanayide ise yüzde 0.75 oranında azaldı. Tarımın alt sektörlerinden "tarım, avcılık, ormancılıkta" yüzde 1.47, "balıkçılıkta" da fiyatlar yüzde 3.87 geriledi. Sanayinin üç sektöründe ise madencilik ve taşocakçılığında yüzde 3.15, imalat sanayinde yüzde 0.81 düşüş, elektrik, gaz, su sektöründe yüzde 0.56 artış gerçekleşti.
Zam şampiyonu şeftali
EYLÜL ayında TÜFE kapsamındaki mal ve hizmetler içinde en yüksek fiyat artışı yüzde 17.69 ile şeftalide yaşandı. Şeftaliyi, yüzde 17.38 ile anaokul ücreti, yüzde 16.62 ile kabak, yüzde 13.64 ile okul servis ücreti, yüzde 9.58 ile kadın ayakkabısı izledi. ÜFE kapsamında ise eylül ayında en çok fiyat artışı yüzde 27.14 ile muzda görüldü. Muzu, yüzde 8.36 ile dokuma kumaşlar için taranmış yün iplikler, yüzde 7.87 ile erkek denim pantolonu, yüzde 6.96 ile tavuk eti izledi.
Yıllık enflasyon geriledi
Bu durumda ağustos ayında düşüşe geçen yıllık enflasyon eylülde de gerilemeye devam etti. Yıllık enflasyon eylül itibariyle TÜFE’de yüzde 11.13, ÜFE’de yüzde 12.49’a geriledi. Yine de yıllık enflasyon geçen yılın eylül ayının TÜFE’de 4.01 puan, ÜFE’de 7.47 puan üstünde gerçekleşti.
Gıda beklenen kadar artmadı
İçinde bulunulan dönem itibariyle özellikle gıda fiyatlarında yüksek oranlı artışlar beklenirken, açıklanan rakamlara bu durum yansımadı. Aylık bazda gıda fiyatlarındaki artış yüzde 0.25, yıllık bazda yüzde 11.07 yükselerek, beklentilerin altında kaldı. Eylül ayı enflasyon oranlarının Merkez Bankası’nın elini rahatlatacağı yorumları yapılıyor. Ancak yıl sonuna sadece 2 ay kalmasına karşın, enflasyon oranları halen Merkez Bankası hedeflerinin üzerinde seyrediyor.
Eğitim artış lideri oldu
TÜFE’de ana harcama grupları itibarıyla bir ay önceye göre en yüksek artış okulların açılmasının etkisiyle yüzde 2.04 ile eğitim grubunda yaşandı. Eylül ayında endekste yer alan gruplardan haberleşmede yüzde 1.37, lokanta ve otellerde yüzde 1.03, konutta yüzde 0.70, giyim ve ayakkabıda yüzde 0.51, ev eşyasında yüzde 0.34, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 0.25, ulaştırmada yüzde 0.17, sağlıkta yüzde 0.03, eğlence ve kültürde yüzde 0.02, alkollü içecekler ve tütünde yüzde 0.01 artış oldu. Yıllık bazda TÜFE’de en yüksek artış yüzde 23.23 ile konut grubunda görüldü. Onu yüzde 14.88’le lokanta ve oteller, yüzde 11.07 ile gıda ve alkolsüz içecekler izledi.
Özel kapsamlı TÜFE
Eylül ayına ilişkin özel kapsamlı tüketici fiyatları endeksi göstergelerine bakıldığında, "çekirdek enflasyon" yerine açıklanan TÜFE göstergeleri geçen ay, mevsimlik ürünler hariç yüzde 0.40, işlenmemiş gıda ürünleri hariç ise 0.39 arttı. Fiyatlar, enerji hariç yüzde 0.52, işlenmemiş gıda ürünleri ve enerji hariç yüzde 0.44, enerji hariç ve alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç yüzde 0.54 yükseldi.
İstanbul’un enflasyonu düşük çıktı
EYLÜLDE fiyatların artacağı yönündeki genel kanıya karşın, İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) verileri bu kentte de oranlarda hızlı bir yükseliş olmadığını gösterdi. İTO verilerine göre eylül ayında perakende fiyatlarda yüzde 0.13, toptan fiyatlarda yüzde 0.16 artış kaydedildi. Toptan fiyatlarla da 9aylık artış yüzde 9.06, yıllık enflasyon da 10.9 düzeyinde gerçekleşti.
Tarım ve sanayi enflasyonu azaldı
ÜFE rakamlarına göre eylül ayında tarımda fiyatlar yüzde 1.51, sanayide ise yüzde 0.75 oranında azaldı. Tarımın alt sektörlerinden "tarım, avcılık, ormancılıkta" yüzde 1.47, "balıkçılıkta" da fiyatlar yüzde 3.87 geriledi. Sanayinin üç sektöründe ise madencilik ve taşocakçılığında yüzde 3.15, imalat sanayinde yüzde 0.81 düşüş, elektrik, gaz, su sektöründe yüzde 0.56 artış gerçekleşti.
Zam şampiyonu şeftali
EYLÜL ayında TÜFE kapsamındaki mal ve hizmetler içinde en yüksek fiyat artışı yüzde 17.69 ile şeftalide yaşandı. Şeftaliyi, yüzde 17.38 ile anaokul ücreti, yüzde 16.62 ile kabak, yüzde 13.64 ile okul servis ücreti, yüzde 9.58 ile kadın ayakkabısı izledi. ÜFE kapsamında ise eylül ayında en çok fiyat artışı yüzde 27.14 ile muzda görüldü. Muzu, yüzde 8.36 ile dokuma kumaşlar için taranmış yün iplikler, yüzde 7.87 ile erkek denim pantolonu, yüzde 6.96 ile tavuk eti izledi.