Uluslararası şirketlerde çalışan üst düzey yöneticilerin sayısı giderek artıyor. Birkaç yıl öncesine kadar bir elin parmaklarını geçmeyen üst düzey Türk yöneticilere, artık dünyanın her yerinde rastlamanız mümkün. Onlar hem kariyerlerini geliştiriyorlar, hem de Türkiye'yi dünyaya tanıtıyorlar. Dünyanın çeşitli bölgelerinde, Shell, Microsoft, Intel, Unilever, DHL, Unilever, Coca-Cola, Lafarge, Pfizer gibi uluslarası dev firmalarda başarılara imza atıyorlar.
Türk yöneticilerin yurtdışına transferlerinin başlangıcı 10 yıl önceye gidiyor. Belirsizlik ortamına alışkın olmaları, kültürel farklılıklara kolay uyum sağlamaları, kriz yönetebilme yetenekleri, hızlı hareket edebilme kabiliyeti, bilgi birikimleri ve lisan sorunu yaşamamaları yurtdışında Türk yöneticilerin tercih edilmesinde önemli rol oynamaya başladı.
İLAÇTAN BİLİŞİMETürk yöneticiler, hava taşımacılığından akaryakıta, içecekten bilişime ve kargoya kadar birçok sektördeki uluslararası firmalarda çalışıyor. İlaç firması Pfizer Türkiye, yurtdışına Türk yönetici yetiştiren şirketlerden biri. Şirketin insan kaynakları sorumluları, Pfizer bünyesinde, dünyanın çeşitli ülkelerinde çok sayıda üst düzey Türk yöneticinin çalışıyor olmasını 'lider yetiştirme programları'na bağlıyor. Yöneticilerin uluslararası görevle başka bir ülkeye gitmeleri durumunda kendi yerlerini alabilecek kişileri yetiştirmesi de bekleniyor.
ÜLKE SEÇMİYORLARDünyada değişik pozisyonlarda görev yapan Türk yöneticiler için Avrupa ülkeleri ya da Afrika ülkeleri hiç fark etmiyor. Türk yöneticiler, her koşulda kendilerine verilen görevleri başarıyla üstleniyor ve şirketlerini temsil ediyor.
Örneğin Unilever Türkiye'den 16 kişi şirketin yurtdışı grup şirketlerinde çalışıyor. Güney Afrika Cumhuriyeti'nden İngiltere'ye, İtalya'dan Hollanda'ya kadar farklı ülkelerde görev yapıyorlar. Şirketin İnsan Kaynakları Müdürü Cezmi Özkunt, yurtdışında çalışma talebinin, kişisel gelişim ve kariyer planlarında en fazla yer alan istek olduğunu dile getiriyor. Pfizer'in de bazı ülkelerdeki üst düzey yönetkicileri Türk... Pfizer'ın New York Uluslararası Üretim Grubu Başkan Yardımcılığı'nı Bülent Atlığ, Pfizer Macaristan Genel Müdürlüğü'nü Melih Memecan, Pfizer Belçika Genel Müdürlüğü'nü de Özer Baysal yürütüyor.
Belirsizlik ortamında tecrübeleri fazlaYönetim danışmanlığı şirketi Amrop Hever International'ın yöneticisi Yeşim Toduk Akiş, Türkiye pazarının son üç yıldır yeterince büyümemesi nedeniyle yurtdışına ihraç edilen yönetici sayısının arttığını vurguluyor. Son beş yılda Türk yöneticilere çok fazla talep olduğunu belirten Akiş, şunları söylüyor: ‘‘Yetişmiş insanlar kendi ülkesinde çok para alamayınca Batı Avrupalı yöneticilerin gitmek istemediği Çin, Hindistan, Doğu Avrupa ülkelerine gidiyor. Türkiye'de belirsizlik ortamında yetişen yöneticiler buralarda durumu daha iyi görüyor. Hem daha iyi ücretler alıyor, hem de farklı tecrübeler edinip şirketlerine tepe yöneticisi olarak geri dönebiliyor.’’
Yönetim Danışmanları Derneği (YDD) Başkanı Murat Yalnızoğlu da, Türk yöneticilerin sürekli belirsizlik ortamında çalışmalarının onları tecrübeli hale getirdiğini vurguluyor. Böyle ortamlarda çalışmalarının Türk yöneticileri gittikleri ülkelerde başarılı kıldığını dile getiriyor. Yalnızoğlu, ‘‘Bu uygulama devam edecek. Yönetici ihracı global ticaretin gereği. Tecrübe paylaşımını getiriyor’’ diyor.
Neden Türk yönetici? Kriz ve belirsizlik ortamına alışkın.
Kültürel farklılıklara kolay adapte oluyor.
Bilgi birikimleri
Dil bilgileri
Avrupalı yöneticilerin gitmek istemediği ülkelere gitmesi.
Olaylar karşısında hızlı hareket edebilme kabiliyeti.
Yöneticilere tavsiyeler Kontrat yapmadan gitmeyin.
Kontratın tarihini mutlaka kesinleştirin.
En az iki yıl kalın.
Çalışacağınız ülkeye bir ön gezi yapın. Sürprizle karşılaşmayın.
Pazar hakkında ön bilgi edinin.
Türkler çok istekliLafarge Türkiye İnsan Kaynakları Müdürü Ahmet Kumbasar, Türk insanının küresel yapı içinde görev almakta çok istekli olduğunu ve sürekli yurtdışı fırsatlarını takip ettiğini belirtiyor.
Kim, nerede görev yapıyor?Yönetici Firma Ülke Pozisyon
1 Melih Türker Shell İngiltere Ticari Yağlar Avrupa Genel Müdürü
2 Cem Kozlu Coca-Cola Türkiye Orta Avrupa, Avrasya ve Orta Doğu Grup Başkanı
3 Ayşegül İldeniz Intel Türkiye Orta Doğu, Türkiye ve Afrika Operasyonu Müdürü
4 Emre Berkin Microsoft Türkiye Orta Doğu ve Afrika Başkanı
5 Ahmet Bozer Coca-Cola Türkiye Avrasya ve Orta Doğu Bölümü Başkanı
6 Faruk Akosman DHL Belçika EMA bölgesi iletişim ve pazarlama
7 Ertan Çakır Shell İspanya Akdeniz Ülkeleri İş Geliştirme Müdürü
8 Bülent Atlığ Pfizer ABD Uluslararası Üretim Grubu Başkan Yardımcısı
9 Alper Kulak Unilever Hollanda İç Denetim Müdürü
10 Süha Çolakoğlu DHL Belçika 3D Projesi Direktörü
11 Candan Karabağlı Unilever Hollanda İş Grubu Başkan Yardımcısı
12 Süreyya Ciliv Microsoft ABD Office Grubu Genel Müdürü
Coca-Cola ve Microsoft öncüCoca-Cola Türkiye de yönetici ihracı konusunda iddialı şirketlerden. Cem Kozlu, Coca-Cola Orta Avrupa, Avrasya ve Orta Doğu Grubu başkanlığı görevini yürütüyor. 32 ülkede Coca-Cola faaliyetlerini yönetiyor. Ahmet Bozer de, Coca-Cola Avrasya ve Orta Doğu Bölümü Başkanı.
Microsoft Türkiye'den Süreyya Ciliv, şu anda kariyerine Microsoft'un Amerika Redmond'taki merkezinde devam ediyor. Microsoft Orta Doğu ve Afrika (MEA) Başkanı Emre Berkin, 79 ülkenin İstanbul'daki merkezi durumunda.
Shell Türkiye'de de genel müdür Melih Türker, ocak ayı itibariyle Shell Ticari Yağlar Avrupa Genel Müdürlüğü görevine atandı. Ertan Çakır ise Shell Akdeniz Ükeleri İş Geliştirme Müdürlüğü'ne getirildi.
Lafarge Türkiye, yurtdışındaki 20 Türk yönetici ve uzman kadrosu ile küreselleşme sıralamasında Fransa ve İngiltere'den sonra üçüncü sırada.
DHL’e bir yılda 4 yöneticiDHL Türkiye son bir yıl içinde dört yöneticisini üst düzey pozisyonlara göndermiş. Türkiye'de pazarlama müdürü olarak görev yapan Faruk Akosman şu anda 100'ün üzerinde ülkeyi kapsayan EMA (gelişmekte olan pazarlar) bölgesinin kurumsal iletişim ve pazarlama faaliyetlerinden sorumlu. Satış ve Operasyon Direktörü Süha Çolakoğlu ise 3D (Deutsche Post
Euro Express, DHL Worldwide Express, Danzas) proje grubunun başında. Orta Anadolu Bölgesi Satış Müdürü olarak görev yapan Selçuk Boztepe, 3D entegrasyonunda Avrupa bölgesi satış eğitim müdürü. Türkiye Telesatış Müdürü Füsun Canan ise telesatış ekipleri entegrasyon koordinatörlüğüne getirildi.