Dünya devinden Türkiye'ye kritik uyarı

2014 yılında Türkiye’nin en büyük fındık ihracatçısı Oltan Gıda’yı satın alan İtalyan devi Ferrero’nun üst yönetimi Ankara’da bir grup gazeteciyle sohbet toplantısı düzenledi. Ferrero Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı Aldo Kaslowski 2017’yi 1 milyar dolar ciro ile kapattıklarını, bunun 700 milyon dolarının ihracattan geldiğini söyledi. Ferrero Fındık Genel Müdürü Stefano Gagliasso ise 2017’de ihracat artarken, ihracat birim fiyatının 2016’ya göre yüzde 20 azalışla kilo başına 6.9 dolara gerilediğinin anımsatılması üzerine şöyle konuştu: “Bunun ana nedeni üretim miktarı. Gelecekte de dalgalanma devam edecek. Ancak esas unsur kaliteli ürün. Şu anda 2018 için kaliteli fındık yüzde 15 dolayında daha pahalı satılıyor. Buna karşılık kalitesiz fındığın fiyatları düşse de satılmama ihtimali var.”

ÜRETİM AZ KALIYOR
Türkiye’de ekonomik olmadığı gerekçesiyle fındık ağaçlarının sökülmesinin teşvik edildiği anımsatılan toplantıda, Gagliasso, Türkiye’nin fındıktaki temel sorununun bahçelerin küçük, ağaçların yaşlı olması ve iyi tarım uygulamalarının eksikliğinden kaynaklandığını anlattı. Şile, ABD Oregon gibi yeni fındık üretimi yapılan yerlerde hektar başına 2.5-3 ton, İtalya’da 1.8-2 ton fındık elde edilirken Türkiye’de bu miktarın ortalama 1 ton olduğuna dikkat çekti. Gagliasso, Ferrero’nun desteklediği model fındık bahçelerinde, küçük müdahalelerle verimi yaklaşık yüzde 30 artışla 1.3 tona çıkardıklarını söyledi.

KALİTEYE ÖNEM VERİLMELİ
Fındık ağaçlarının sökülmesi yerine ağaçların gençleştirilerek, sulama, gübreleme ve ilaçlamada modern tekniklerin kullanılması gereğine dikkat çeken Gagliasso, sözlerini şöyle sürdürdü: “Fındıktan vazgeçilmemeli. Bunun yerine kaliteye önem veren çözümler üretilebilmeli. Yaklaşık 450 bin fındık üreticisi var. Yıllık üretim 600-650 bin ton dolayında. Neredeyse üretici başına 1 ton. Burada esas sorun ölçeğin küçük olması. 70 yaşında fındık ağaçları var. Oysa fındığın ömrü ortalama 25-30 yıl. Daha çok kazanmanın yolu daha kaliteli üretimden geçiyor. Biz model bahçelerde hem verimin, hem kalitenin artırılabileceğini gösterdik. Uygulamaların bir kısmı maliyet barındırmayan zirai uygulamalar, bir kısmı da cüzi yatırım isteyen mekanik uygulamalar. Bu sayede hektarda ortalama verim 1.3 tona çıkarken, üreticinin kazancı da yüzde 12 ila yüzde 15 oranında arttı.”

TÜRK FINDIĞININ EN BÜYÜK KULLANICISI
Ferrero Türkiye Genel Müdürü Azmi Gümüşlüoğlu ise dünya fındık üretiminin yüzde 80’ininin Türkiye’de yapılmasına dikkat çekti. Gümüşlüoğlu, verim ve gelir artışı için tarımın diğer alanlarında olduğu gibi fındıkta da ölçek ekonomisine geçilmesi gerektiğini söyledi. Gümüşlüoğlu, Türkiye’nin fındıktaki ağırlığının gelecek 20 yılda devam edeceği öngörüsünde bulunarak, “Bu süre içinde ikinci bir güçlü rakip henüz görünmüyor. Fiyatlar nedeniyle fındık dikimi yapılan ülkeler var. Burada önemli olan kaliteli ürün üretmek, verimli olmak. Fındığı yüksek katma değerli ürünler olarak ihraç edebilmek” dedi.

SON 24 SAATTE YAŞANANLAR