Dünya da otomotiv krizi ile boğuşuyor
Güncelleme Tarihi:
Çip, hammadde tedariki ve pandemi nedeniyle küresel bir kriz yaşanan otomotiv sektöründe, pozitif bir eğilim görülmüyor. Enerji maliyetlerinin de artmasıyla üretim bandında yaşanan aksaklıkların önümüzdeki yıl da fiyatlara yansıması bekleniyor.
DÜNYA genelinde çip, hammadde tedariki ve pandemi nedeniyle otomotiv sektöründe küresel bir kriz yaşanıyor. Birçok üretici firma üretimini azaltmak sorunda kaldı, birçok fabrikada çalışma süreleri azaltıldı ya da tamamen kapatıldı. Dünya ekonomisinin yüzde 3’üne tekabül eden otomotiv sektöründe, 2021 yılında 7.7 milyon araçlık bir üretim azalması olacağı ve bunun da sektörde 210 milyar Euro’luk bir gelir kaybına yol açacağı öngörülüyor. Üretim ve buna bağlı olarak satış rakamları düşen araç firmalarıysa çareyi fiyatları yükseltmekte buluyor. Arzdaki düşüşe bağlı olarak ikinci el piyasasında küresel çapta bir artış gözleniyor.
Peki sektörü bu noktaya gelmesine neler sebep oldu?
ÇİP SIKINTISI
Yeni nesil araçların motor ve navigaston sistemlerinde yarı iletken çipler kullanılıyor. Her bir araçta ortalama 100’den fazla çip bulunuyor.
2020 yılında koronavirüs pandemisinin patlak vermesinin ardından milyonlarca insan kısıtlamalar kapsamında evlerine kapandı ya da evden çalışma düzenine geçti.
Bu durum bilgisayar, oyun konsolu, cep telefonu gibi elektronik cihazlara olan talepte yoğun bir artışa sebep oldu.
Tayvan, Güney Kore ve Çin gibi dev çip üreticisi ülkeler büyüyen talebe gerekli arzı sunamazken, önceliklerini de otomotiv firmaları yerine elektronik firmalarına verdi.
Otomotiv firmalarının çip siparişlerinde tedarik süresi 21 hafta gibi rekor seviyelere ulaştı.
Danışmanlık firmaları ve sektör uzmanları, çip tedarikinde yaşanan sorunların 2022 boyunca devam edeceği görüşünde.
Enerji ve iklim krizi
Özellikle Tayvan’daki çip üretimini ülkeyi saran kuraklık da etkiledi. Üretimde ihtiyaç duyulan yüksek miktardaki suyun teradik edilememesi üreticilerin tam kapasiteyle çalışmasını engelledi. Ülkenin en büyük çip üreticilerinden TSMC, tam kapasiteyle üretim yaparken günlük 156 bin ton suya ihtiyaç duyduklarını açıkladı.
2021 yılı boyunca dünyanın birçok bölgesinde yaşanan dev sel ve iklim felaketleri milyonlarca insanın araçlarında hasar oluşmasına sebep olarak piyasadaki talebi arttırdı.
Enerji krizinin metal üretim maliyetlerini arttırması, zaten çip tedarik etmekte zorlanan otomobil üreticilerinin işini daha zorlu hale getirdi.
Arabaların koltuğu yapımında kullanılan süngerler ve cam silecekleri ile araçların ön panellerinin kaplamasında kullanılan plastik türleri de artan enerji maliyetleri sonrasında bulunması zorlaşan hammaddeler oldu.
Son olarak araçlardaki alüminyum alaşımlarda kullanılan magnezyumun tedarikinde bir kriz patlak verdi. Dünyanın en büyük magnezyum işleyicisi olan Çin, enerji krizi nedeniyle 35 magnezyum üretim tesisinin yıl sonuna kadar kapatılmasına karar verdi.
DEVLER ÜRETİMİ DURDURDU
Hammadde ve çip tedarikinde yaşanan sorunlara ek olarak lojistik başta olmak üzere birçok yan kalem firmaların üretim maliyetlerini arttırdı.
Deniz taşımacılığında 3 bin dolar seviyesinde olan konteyner maliyeti yıl içinde 20 bin dolar seviyelerine ulaştı.
Tüm bu etkenlere bağlı olarak ABD’den Almanya’ya Çin’den Japonya’ya otomobil üreten ülkelerde sıkıntı yaşanmaya başladı.
Üretim ve satış rakamları azalan otomotiv devleri bölgesel ve süreli olarak fabrikalarındaki üretimi durdurma kararı aldı. Yalnızca eylül ayında Ford, Toyota, Tesla ve General Motors bazı bölgelerdeki fabrikalarında üretime ara vereceklerini açıkladı.