Dövizle borçlanamama endişesi

İŞ dünyası, özellikle de küçük ve orta boy işletmeler, dövizle borçlanmaya sınır getirecek düzenlemenin paniğini yaşıyor. Hükümet, döviz girdisi olmayan ve ihracat yapmayan şirketlerin dövizle borçlanmasını kısıtlayan yeni bir düzenlemeye hazırlanıyor. Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek’in de “Özel sektörün kur riskini yöneteceğiz” dediği düzenlemenin sene sonuna kadar çıkması bekleniyor.

Yeni düzenlemeden en çok etkilenecek olan işletmeler ise finansal kiralama yoluyla yatırım yapan KOBİ’ler. Bugün için döviz girdisi olsun olmasın tüm işletmeler, özellikle uzun vadeli yatırımlarını leasing yoluyla yapıyor ve TL’ye göre daha ucuz maliyetli olduğundan da kiralama bedelini döviz ile ödeyebiliyor. Yeni yapılacak düzenlemede ise döviz girdisi olmayan işletmeler artık döviz kredisi kullanamayacağı gibi leasing yatırımlarında kiralama bedellerini de döviz üzerinde ödeyemeyecek.

LEASINGE AYRICALIK TANINSIN

Bu durum ise başta KOBİ’ler olmak üzere iş dünyasında tedirginlik yarattı. Reel sektör temsilcileri, yeni düzenlemenin, yatırım maliyetlerini artıracağına değindi. Kimi işletmelerin ihracat yapmasa da ara malı ürettiklerini ve bu üretim için de ciddi makine yatırımına ihtiyaç olduğunu, bu yatırımın ağırlıklı olarak finansal kiralama yoluyla temin edildiğine dikkat çeken reel sektör temsilcileri, “Bu işletmelerin çoğu da ucuz maliyetli olduğu için kiralama bedellerini döviz üzerinden ödüyor” diyor. Reel sektör temsilcileri, yeni düzenlemede finansal kiralamanın istisna tutulması halinde yatırımların duracağını da vurguluyor.

UZUN VADEDE TERCİHİMİZ DÖVİZ

Gaziantep Sanayi Odası Başkanı Adil Sani Konukoğlu, uzun vadeli kredilerle yüksek TL faizi ile yatırım yapmanın mümkün olmadığını belirterek, şunları söyledi: “KOBİ’lerin, leasing ve bankalardan kullanmış oldukları kısa vadeli borçlanmaların TL olması olumludur ancak uzun vadeli yatırımlarda TL faizlerinin yüksek oluşu nedeniyle döviz kredisi tercih edilmektedir. Uzun vadeli işlemlerde, döviz kredilerinin faizlerinin düşük olması, yatırımcıların döviz kredisi tercih etmesini sağlamaktadır.”

YATIRIMLAR AKSAMAMALI

Konya Sanayi Odası Başkanı Memiş Kütükcü, yeni yapılacak düzenlemenin özellikle finansal kiralama ile yapılan yatırımları aksatmayacak şekilde olması gerektiğini belirterek, şunları söyledi: “Sanayicilerimiz yoğun bir şekilde de makine yatırımı yapıyorlar ve yaygın olarak kullanılan yöntem leasing. Konya’da toplam leasingin yüzde 32’sini makine yatırımları oluşturuyor. Dolayısıyla dövizle borçlanma konusunda yapılacak düzenlemede, sanayicilerimizin başta makine gibi yatırım mallarını yoğun olarak leasingle tedarik ettikleri göz önünde bulundurulmalı.”

BÜYÜK SORUN YAŞARIZ

Takım Tezgahları Sanayici ve İşadamları Derneği (TİAD) Başkanı Hakan Aydoğdu, yapılacak düzenlemeden takım tezgahları sektörün yüzde 40 negatif etkileneceğini belirterek, şunları söyledi: “Leasing, KOBİ’lerin ağırlıklı olduğu takım tezgahları sektöründe en çok tercih edilen yatırım aracıdır. Yapılması düşünülen düzenleme TİAD’ın temsil ettiği takım tezgahları sektöründeki yatırımları çok ciddi etkileyecektir. Tezgah yatırımı yapan firmalar genelde KOBİ’ler olduğu için TL olarak yatırım yapmak zorunda kalırlarsa faiz yükü çok fazla olacaktır. Belirtilen değişikliğin olması durumunda yan sanayi firmaları yatırım yapamaz ve ana sanayinin ihtiyaçlarını karşılayamaz duruma gelecektir.”

MALİYETİ ARTAR

Finansal Kurumlar Birliği (FKB) Finansal Kiralama Sektör Temsil Kurulu Başkanı Ünal Gökmen, yeni düzenleme hakkında şunları söyledi: “Yapılan işlemlerin yüzde 75’i imalat ve hizmet sektöründeki firmaların makine ekipman yatırımlarının finansmanı için kullanılıyor. Finansal kiralamadan da en çok KOBİ’ler yararlanıyor. KOBİ’ler direkt ihracat yapmasalar da ihracatçı firmalara imalat yapıyorlar ve üretimlerini, hammadde alımlarını, iş bağlantılarını yabancı para üzerinden gerçekleştirmeleri nedeniyle dövize endeksli gelir elde etmekteler. Ayrıca makine ve ekipmanların değerinin yabancı para olması nedeniyle ikinci el değerleri de yabancı para üzerinden hesaplanıyor. Eğer yeni düzenleme yapılır ve leasingi de kapsarsa yabancı para ve TL borçlanma arasında borçlanma maliyetinin farkı, firmaların doğrudan yatırım maliyetlerinin artmasına neden olacak. Bu da yatırım kararlarını erteleme, hatta iptal etmeye kadar giden sonuç yaratır. İsteğimiz, bu düzenlemede, finansal kiralamanın istisna tutulması.”